Öğrencilik yıllarında gayet başarılı olan, verilen her görevi yerine getiren ve yapılan yerel-genel tüm sınavlarda yüksek not-puanlar alan bir kişi olan Ali Bey, bu durumu ile toplumca imrenilen biridir.
Aynı şekilde mesleğinde de gayet başarılı, yönettiği kişilere karşı her daim iyi ve güleç olan, bunu yaparken de yazılı, görsel ve eğlence içerikli sosyal medyada hayatının güzel yönlerini yansıtan biridir. Ama yalnızken sabahlara kadar ders çalışan bir öğrenciydi. Ailesine ve ülkesine layık bir kişi olmak için sürekli bir çalışma içerisinde olan, okuyan, düşünen ve düşündüklerini uygulayan biridir. Yönettiği kişilerle ilişkisinde vicdan ve Allah rızası-korkusu çemberinden çıkmayan ve bunu her daim kendine dert ve kural eden biridir. Görünüşte her şey gayet güllük gülistanlık gözükürken ama perde arkasında emekle, çabayla, düşünceyle, yorgunlukla… Yoğrulmuş ve devamında stres, sıkıntı, hastalıklara yol açan bir hayat vardır.
Genelde toplumda fenomen olarak gözüken köylü, bürokrat, öğrenci, tamirci, yönetici… gibi kişiler arasında gözlemlenen bir durumdur ve adını ördeklerin suyun üzerinde rahatça süzülürken, suyun altında sürekli olarak yüzmek için çabalamalarından alır. Hazıra konan, baba parası ile zengin olan, haksız kazanç elde eden, legal olmayan yoldan kazanç sağlayan ve nepotizm ile bir yerlere gelenleri dışarıda tutuyorum. Bu sendrom, kişilerin dışarıdan bakıldığında sakin ve kontrol altında görünmelerine rağmen, iç dünyalarında yoğun bir stres ve kaygı yaşamalarını ifade eder. Konuyu çok dağıtmadan bu psikolojik durumu öğrenciler üzerinden belirti, neden ve çözüm yollarıyla açıklamaya çalışacağım.
Ördek Sendromunun Belirtileri
1. Mükemmeliyetçilik: Öğrenciler, her şeyin mükemmel olması gerektiğine inanırlar ve başarısızlık korkusu yaşarlar.
2. Yüksek Stres Seviyesi: Sınavlar, ödevler ve sosyal baskılar nedeniyle sürekli bir stres altındadırlar.
3. Kaygı ve Depresyon: Yoğun stres, zamanla kaygı ve depresyon gibi daha ciddi zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir.
4. Yalnızlık Hissi: Dışarıya güçlü ve mutlu bir imaj sunmaya çalışırken, iç dünyalarında kendilerini yalnız ve izole hissedebilirler.
Nedenleri
· Akademik Baskı: Yüksek başarı beklentileri ve rekabetçi bir ortamın var olması çocukların sürekli bir baskıda olmasına sebep oluyor.
· Sosyal Medya: Sosyal medyada sürekli olarak başkalarının "mükemmel" hayatlarını görmek, bireyde kendi hayatının yetersiz olduğu hissini uyandırabilir. Bu da sosyal medyada kendini var etme mücadelesi içerisine sokuyor.
· Aile ve Çevre Baskısı: Aile ve çevrenin yüksek beklentileri, diğer kişilerle ile sürekli bir kıyaslama içerisinde olmaları ve sesli-sessiz bir şekilde çocuğa sürekli bu mesajın iletilmesi öğrencinin kendini sürekli olarak kanıtlamak zorunda hissetmesine neden olabilir.
Çözüm Yolları ve Destek
1. Farkındalık Yaratma: Aile, öğretmen ve yöneticiler tarafından öğrencilerin bu sendromun farkına varmaları ve yalnız olmadıkları bilinci aşılanmalıdır.
2. Destek Sistemleri: Okulda veya üniversitede mental sağlık danışmanlık hizmetlerine erişim sağlanmalıdır. Bunu yaparken de tüm bileşenler sürece dahil edilmelidir.
3. Zaman Yönetimi: Öğrencilere, zaman yönetimi konusunda destek olunmalı ve bu konuda eğitimler verilmelidir.
4. Açık İletişim: Aile ve arkadaşlarla duygularını ve yaşadıkları stresi paylaşmaları teşvik edilmelidir. Görünenin dışındaki hayatın çevresindekilerce bilinmesi onun faydasına olacağını ve kendini daha mutlu edeceği bilgisi verilmelidir.
5. Profesyonel Yardım: Bu konu utanılacak veya yasaklı bir durum değildir. Gerekirse, bir terapist veya danışmandan profesyonel yardım alınmalıdır.
Ördek sendromu, modern eğitim sisteminin ve sosyal medyanın etkileriyle ortaya çıkan önemli bir sorundur. Bu nedenle, öğrencilerin mental sağlıklarının korunması ve desteklenmesi büyük önem taşır.
