2018 yılına ait il düzeyinde iç göç verileri TÜİK tarafından geçtiğimiz günlerde kamuoyuna açıklandı. Buna göre, Türkiye’de toplam ülke içi göç 3 milyon 57 bin 606 kişi oldu. Türkiye’nin 2018 yılı nüfusunun 82 milyon 3 bin 882 kişi olduğunu dikkate alırsak, yaklaşık her 100 kişiden 4’ünün yaşadığı ilden başka bir ile göç ettiği anlaşılıyor.

Göç istatistikleri, alınan göç, verilen göç, net göç ve net göç hızı verilerinden oluşuyor. Burada alınan göç, bir kente diğer illerden göç gelen kişi sayısını ifade ederken, verilen göç ise o kentten diğer illere göç eden kişi sayısını ifade ediyor. Net göç, alınan göçten verilen göçün çıkarılmasıyla elde edilen sayı olup, bu rakamın pozitif olması söz konusu şehrin net göç aldığı, negatif olması ise o şehrin net göç verdiği anlamına geliyor. Net göç hızı ise net göç sayısının o kentin nüfusuna bölünmesi suretiyle elde edilen, bin kişilik nüfus başına düşen net göçün “binde” olarak oransal ifadesi oluyor.

Net göç hızına göre, en çok göç alan üç il sırasıyla Çankırı (binde 138,5), Tunceli (binde 62,3) ve Sinop (binde 52) oldu. En çok göç veren iller ise sırasıyla Ağrı (binde -17,3), İstanbul (binde -13,9), Muş (binde -12,3) ve Van (binde -9,1) oldu. İstanbul 2016 yılından bu yana göç vermeye başladı.

***

Van iline bakınca, 2018 yılında Van’a 34 bin 691 kişinin göç ile geldiğini, 44 bin 954 kişinin ise Van’dan göç ettiğini görüyoruz. Buna göre, Van 2018 yılında 10 bin 263 kişi net göç vermiş. Net göç hızı ise binde -9,1 ile göç veren iller arasında 4. sırada yer almış.

Bu rakamlar ne kadar korkutucu görünse de, aslında Van’ın verdiği net göç son iki yılda azalmaya başladı.

Şöyle ki; Deprem afetinin yaşandığı 2011 yılında Van’dan net 48 bin 858 kişi göç etmişti. 2012 yılında net göç artı 3 bin 364 olmuştu. Yani, 2012 yılında bir önceki yıl göç ile kaybedilen nüfusun çok az bir kısmı geri gelmişti.

Bu yıldan sonra Van, net göç vermeye başlarken verdiği net göç de hızla arttı. 2013 yılında 6 bin 389 kişi, 2014 yılında 16 bin 848 kişi, 2015 yılında 17 bin 569 kişiye ulaşan verilen net göç; 2016 yılında 20 bin 133 kişiyle zirve yaptı.

2016 yılında Van’ın net göç hızı binde -18,13 olurken; Van, Türkiye’de net göç hızı açısından İstanbul’dan sonra en çok göç veren il olmuştu.

2016 yılından sonra ise, Van’ın verdiği net göç azalmaya başladı. 2017 yılında 16 bin 298 kişiye gerilerken, 2018 yılında 10 bin 263 kişiye düştü.

***

Peki, ne oldu da Van’ın verdiği göç azaldı?

Ben, son yılarda belediyecilik hizmetlerinde görülen artış, güvenlik sorunlarının büyük oranda azalması ve tekstil kent, çağrı merkezi vb. istihdama yönelik yatırımların yapılması gibi gelişmelerin bunda katkısının olduğunu düşünüyorum.

Van artık daha canlı, cıvıl cıvıl bir kent görünümü sergiliyor.

Bu iyiye gidiş devam ederse, Van’ın 2-3 yıl içerisinde net göç alan bir il olabileceğini düşünüyorum. Neden olmasın…

Kaynak: TÜİK, İç Göç İstatistikleri, İllerin aldığı göç, verdiği göç, net göç ve net göç hızı, 2008-2018