ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-SONER İZGİ
Türkiye’de en çok küçükbaş hayvan varlığına sahip olan ve tarım ve hayvancılıkta eski gücünü kazanmak isteyen Van kenti buna rağmen sektörden uzaklaşmaya devam ediyor. Son yıllardaki maliyet artışları, masrafların karşılanamaması gibi birçok sebep nedeniyle tarım ve hayvancılığa olan ilgi azalırken çitfçi sayısındaki düşüş de sürüyor. Girdi maliyetlerinin yüksek olmasının yanı sıra birçok kalemde yaşanan zamla mücadele eden Vanlı çiftçi, 2024 hububat alım fiyatlarının açıklanmasıyla da büyük bir şok yaşadı. Enflasyonun yüzde 75’lerde üzerinde olduğu bir dönemde çiftçinin ürettiği buğdaya yüzde 12, arpaya ise yüzde 3 civarında bir artış geldi. Hububat alım fiyatlarının açıklamasının ardından Vanlı çiftçilerden tepkiler gelmeye devam ederken, çiftçiler adına Şehrivan’a görüş veren Tuşba Ziraat Odası Başkanı Hasan Özgökçe, fiyatların revize edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
ÖZGÖKÇE: HUBUBAT TABAN ALIM FİYATLARI ÇİFTÇİLERİ MEMNUN ETMEDİ
Başkan Özgökçe, hububat taban alım fiyatlarına tepki göstererek sözlerine şöyle başladı: “Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından 2024 yılı için açıklanan hububat taban alım fiyatları çiftçileri memnun etmedi. Çiftçi bu yıl en az enflasyon oranında bir artış beklerken, geçen yılki fiyatlara yüzde 12 civarında bir artış gerçekleşti. ÇKS’ye kayıtlı olan çiftçiler ofis veya fabrikalara satış yaptıklarında buğdayda 1 lira 75 kuruş, arpada 75 kuruş olan prim desteğinden faydalanabiliyorlar. Yaşanan enflasyon mayıs ayında yüzde 75,45 olurken piyasa enflasyonu yüzde 100'ün üzerinde olduğu bir ortamda çiftçinin ürettiği buğdaya yüzde 12, arpaya ise yüzde 3 civarında bir artış geldi.”
“ÇİFTÇİ ARTAN MALİYETLER KARŞISINDA ÇARESİZ KALIYOR”
Çiftçilerin, hububat taban alım fiyatları karşısında çaresiz kaldığını dile getiren Özgökçe, “Artan maliyetler karşısında çiftçi çaresiz kalmaktadır. Geçen yıla göre mazota yüzde 109, gübrede ise ortalama yüzde 60, tarım ilaçlarına yüzde 66, yem yüzde 46 oranlarında artış olmuştur. Diğer taraftan biçer döver ücretleri, işçilik ve diğer masraflar en az enflasyon oranında artış olmuştur. Çiftçi bu açıklanan fiyatlarla bir yıl geçimini sağlayacak ve bir sonraki yılın da ekim hazırlıklarını yapacak. Hükümet taban fiyatlarını açıklamadan önce üretici örgütleri ile görüşerek maliyetler çıkarılıp ve piyasa enflasyonu da dikkate alınarak taban fiyatlar öyle açıklanmalıdır” diye aktardı.
VANLI ÇİFTÇİLER HUBUBAT TABAN ALIM FİYATLARININ DÜŞÜK OLMASINA TEPKİLİ
Özgökçe, Vanlı çiftçilerin fiyatlardan şikayetçi olduğunu belirterek, “Vanlı çiftçilerimiz 9 aydır ektiği ekinini satacaktı. Ama TMO’nun açıkladığı taban fiyatlar çiftçimizi memnun etmedi. Çiftçimiz çok öfkeli, çok tepkili ve çok şikâyetçi. Çiftçilerimiz buğday üretimini bırakacağını söylüyor. İnsanlar zarar ettiği işi yapmaz. Son 10 yılda Türkiye’de insanlar yüzde 10,7 oranında buğdaydan uzaklaşmış. Bu son açıklanan fiyatlarla insanlar geçimini sağlayamaz. Vanlı çiftçi üretemiyor. Vanlı çiftçi zarar ediyor. Vanlı çiftçi bu işi bırakacak. Bu taban fiyatlar revize edilmezse insanlar çiftçilik yapmaya devam edemez” dedi.
“BU DURUM DÜZELTİLMEZSE ÇİFTÇİLERİMİZ ZOR DURUMDA KALACAK”
Bu fiyatlar revize edilmezse Vanlı çiftçilerin tarım ve hayvancılığı bırakacağını aktaran Özgökçe, “Van’ın en büyük geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Tarım bitti mi insanlar işsiz kalacak veya başka bir işi yapacak. Tarımı ve tarlayı bırakacak. Tarlayı bırakınca şehre gelecek. Şehre gelince de başka illere göç edecek. Buğdayı ithal ederek de bir yere varılmaz. Bu büyük bir sorundur. Çiftçilerimiz zarar ediyor. Çiftçilerimizin çoğu arpayı hayvanın kaba yemini karşılamak için ekiyordu. Yeme tekrar para vermemek için kendi üretim yapıyordu. Bu defa çiftçi arpa da, buğday da üretemeyecek. Bu defa buğday ve ekmek fiyatı artarsa şaşırmayalım. Fırıncı, fabrikacı nereden getirecek? Zaten bizim buğdayımız biterse, çiftçi tarlayı terk ederse durumumuz çok vahim olur. Bu durum düzeltilmezse çiftçilerimiz zor durumda kalacak” ifadelerini kullandı.
VAN BİR ZAMANLAR KÜÇÜKBAŞ HAYVANINI İHRAÇ EDİYORDU…
Vanlı çiftçinin zor günlerden geçtiğinin altını çizen Özgökçe, “Van bir zamanlar küçükbaş hayvanını ihraç ediyordu. Arap ülkelerine ihracat yapılıyordu. Maliyetler çok arttı. Çoban bulmak zorlaştı. Yayla bulmak da zorlaştı. Ne yayla kaldı ne de çoban… Van’ın kırsal alanlarında tarım ve hayvancılığı bırakıp göç eden çiftçi sayısı artıyor. Başkale, Saray, Çatak ilçelerindeki çiftçilerimiz köyde durmuyor. Çiftçilikle uğraşanların yaş ortalaması 58’dir. Köyde yaşayıp çiftçilikle uğraşanların da sosyal güvencesi olmazsa bu işi bırakıyorlar. Kırsalda yaşayanların hayat şartları daha zordur” diye konuştu.
“HUBUBAT TABAN FİYATLARI ENFLASYON VE MALİYETLERİN ALTINDA KALDI”
Özgökçe, hububat taban fiyatlarının maliyetlerin altında kaldığını dile getirerek şunları aktardı: “Türkiye Ziraat Odaları Birliği 14 Mayıs Dünya Çiftçiler günü münasebetiyle Ankara’da düzenlediği istişare toplantısına Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Tarım ve Orman Bakanımız sayın İbrahim Yumaklı, Tarım Bakanlığının üst düzey personellerinin ve bütün illerin ziraat oda başkanlarının bulunduğu toplantıda TZOB Genel Başkanımız sayın Şemsi Bayraktar, birliğimizin uzman ekibinin hesaplamalarına göre buğdayın 1 kilogramının 10 lira 87 kuruş olduğunu açıklamıştır. Bu maliyetlere rağmen açıklanan hububat taban fiyatları enflasyon ve maliyetlerin altında kalmıştır.”
ÖZGÖKÇE: ÇİFTÇİLERİMİZİN BEKLENTİSİ BUĞDAYIN 15 TL VE ARPANIN 12 TL OLMASIYDI
Çiftçinin çok tepkili olduğunu belirten Özgökçe, “Çiftçi bu fiyatlarla geçimi yapamaz durma gelmiştir. Banka kredi faizlerinin yüzde 70’lere dayandığını çiftçi aldığı krediyi ödeyemez durumdadır. Bu şartlarda çiftçi üretime devam edemeyecek duruma gelmiştir. Tarımdan uzaklaşacaktır. İzlenen yanlış tarım politikalarından dolayı son 10 yılda ülke genelinde buğday ekim alanlarında yüzde 13,7 oranında bir azalma olmuştur. Bu gidişle buğday ekim alanları daha da azalmaya doğru gidecektir. Çiftçilerimiz bu taban fiyatlarını kabul etmiyor ve çok tepkilidir. Çiftçilerimizin beklentisi buğdayın 15 TL ve arpanın 12 TL olmasıydı. Geçen yıl sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan hububat alım fiyatları ve fark destek miktarları açıklanmıştı. Bu yıl ise TMO tarafından basın yoluyla açıklandı. TZOB Genel Başkanımız bu durumu sayın Cumhurbaşkanımıza bir mektupla ileteceklerdir” dedi.
VANLI ÇİFTÇİLER FİYATLARIN REVİZE EDİLMESİNİ İSTİYOR
Başkan Özgökçe, fiyatların bir an önce revize edilmesi gerektiğinin altını çizerek sözlerini şöyle tamamladı: “Açıklanan fiyatlar maliyetin bile altında kalmıştır. Bu fiyatların tekrar revize edilmesi, gözden geçirilmesi gerekmektedir. Çiftçilerimizin tarıma devam edebilmeleri için sesimiz duyulmalıdır. Çiftçilerin 1 yıl geçinebilmeleri için paralarının olması gerekir, banka faizlerini ödemeleri gerekir, yeniden ekim yapmaları için paralarının olması gerekir, borcunu ödemesi gerekir. Bunları yapamadığı zaman her şeyi satıp tarımı ve hayvancılığı bırakacak. Bu yüzden fiyatların acilen gözden geçirilip revize edilmesi, çiftçinin para kazanabileceği makul bir fiyatlandırmanın yapılması gerekir. Buğdayın taban fiyatının en az 15 lira, arpanın da 12 lira olması çiftçimizin talebidir. Bunun haricindeki fiyatlandırmalarda çiftçimiz zarar ediyor. Zarar edilen işi de kimse yapmaz.”
