Yaklaşık 5.3 milyon memur ve emekli memuru kapsayan ek gösterge düzenlemesi 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek. Ek gösterge artışı, mevcut emeklilerin aylıklarına yansıyacak. Ek gösterge artışından yararlanan emekliler, şubat ayından itibaren yeni ek gösterge üzerinden emekli aylığı almaya başlayacaklar. Söz konusu düzenleme ile 1. dereceye kadar yükselen tüm çalışanların ek göstergesi 600 puan artırıldı. Öğretmen, polis, hemşire, din görevlisi, avukat, müdür gibi bazı meslek gruplarında ise 2200 veya 3000'den 3600'e çıkartıldı.
BAZI ÇALIŞAN MEMURLARIN MAAŞI AZALACAK
Ek göstergenin daha çok emekli aylıklarını artıran bir fonksiyonu var. Çalışırken ele geçen maaş üzerinde ise sınırlı etkisi bulunuyor. Ek göstergesi 600 puan artan memurların maaşları yaklaşık 190 lira artacak. Ek göstergesi 2200'den 3600'e çıkanların maaşlarındaki artış 100 lira dolayında olacak. Ek göstergesi 3000'den 3600'e çıkan memurların çalışırken aldıkları maaş ise yaklaşık 180 lira azalacak.
EK GÖSTERGE HESAPLAMASI NASIL YAPILIYOR?
Ek gösterge düzenlemesinde en büyük kazancı, ek göstergesi 2200'den 3600'e çıkartılanlar ile 3000'den 3600'e çıkartılanlar elde edecek. Çünkü ek gösterge düzenlemesi ile esas maaş artışı, tazminat yansıtma oranı (TYO) ile sağlanıyor. Ek gösterge 3600'e çıktığında tazminat yansıtma oranı da yüzde 85'ten yüzde 145'e çıkıyor.
TYO'daki 60 puanlık farkın en yüksek devlet memuru maaşı ile çarpım sonucu kök tutar bulunuyor. Hizmet süresine göre bu kök tutar üzerinden hesaplama yapılıyor. Örneğin, 25 yıl hizmeti bulunanlara kök tutarın yüzde 75'i, 30 yıl hizmeti bulunanlara da yüzde 80'i oranında ödeme yapılıyor. Burada hesaplanan tutarlara, ek göstergesi 600 puan artırılanlar için 260 TL, 1400 puan artırılanlar için ise 607 TL ilave ediliyor. Böylece, emeklinin ek gösterge kapsamında hak ettiği tutar belirleniyor.
EMEKLİ AYLIKLARINA NASIL YANSIYACAK?
Dini yükseköğrenim görmeyen lisans mezunu din görevlileri, sağlık bilimleri lisansiyeri olmayan lisans mezunu hemşireler ve müdürlerin ek göstergeleri 2200'den 3600'e çıkacak.
Yükseköğrenim mezunu öğretmenler, dini yükseköğrenim mezunu din görevlileri, sağlık bilimleri lisansiyeri hemşireler ve polislerin ek göstergesi ise 3000'den 3600'e çıkacak.
Ek göstergesi sadece 600 puan artan emeklilerin aylıklarında, yüzde 30'luk normal maaş zammına ilave 260,40 TL artış olacak.
Ek göstergesi 3000'den 3600'e çıkanlardan 25 yıl hizmeti olanların aylıklarına 2.115 TL, 30 yıl hizmeti bulunanların aylıklarına ise 2.240 TL ilave artış yapılacak.
Ek göstergesi 2200'den 3600'e çıkanlardan 25 yıl hizmeti olanlar 2.463 TL, 30 yıl hizmeti olanlar ise 2.587 TL daha fazla zam alacaklar.
YENİ EMEKLİ OLANLARIN EMEKLİ İKRAMİYELERİ ARTACAK
Ek gösterge düzenlemesinden dolayı yüz binlerce memur emeklilik dilekçesini uzun süredir erteledi. 15 Ocak 2023 tarihinden sonra emekli olan memurların emekli ikramiyeleri artacak. Emekli ikramiyesindeki artış tutarı; ek göstergesi 3000'den 3600'e çıkanlarda 25 yıl hizmeti olanlar için 52.875 TL'den başlayacak. Ek göstergesi 2000'den 3600'e çıkan ve 25 yıl hizmeti olanlarda ise 61.575 TL'den başlayacak.
ÖNCEDEN EMEKLİ OLANLAR İKRAMİYE ARTIŞINDAN YARARLANACAK MI?
Kanun uyarınca emekli ikramiyesi, emekli olunan tarihteki ek gösterge üzerinden ödeniyor. Ancak, kendi iradesi ile emekli olmayanlar için istisna bulunuyor. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nun 89. maddesinin 6. fıkrası uyarınca, kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilen Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Teşkilatı mensupları; yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler; görevde iken vazife malulü haline gelenler; görevde iken ölen memurların hak sahipleri için istisna uygulanıyor. Söz konusu kişilere, aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ocak ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışlardan kaynaklanan ikramiye farkları ayrıca ödenir. Bu kişilerin aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, takip eden altı ay içinde katsayılarda yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da verilir.
Buna göre, son üç ay içinde yaş haddi veya kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenler, vazife malûlleri ve ölüm aylığı bağlananlar hem ek göstergedeki artıştan, hem de ocak ayındaki memur maaş katsayısı artışından kaynaklı emekli ikramiyesi farkını alabilecekler. Üç ay ile altı aylık süre içinde kadrosuzluk veya yaş haddi nedeniyle emekliye sevk edilenler ise sadece ocak ayındaki maaş katsayısı artışından kaynaklı emekli ikramiyesi farkını alacaklar, ek gösterge artışından yararlanamayacaklar. Kendi isteği ile emekli olanlar ile 6 aydan önce yaş haddinden dolayı emekliye ayrılmış olanlar ise memur maaş katsayısı veya ek göstergeden kaynaklı emekli ikramiyesi farkı alamayacaklar.
