Her seçimde ayrı bir sürprizin ortaya çıktığı Van 1 Kasım seçimlerinde de yine şaşırttı. 2011 seçimlerinde Ak Parti’nin 4 HDP’nin 4 vekil çıkadığı seçimin ardından 7 Haziran’da tablo HDP’den yana 7-1 olmuş ve HDP’nin Türkiye geneli estirdiği rüzgar Van’da da esmişti. O seçimden 5 ay sonra yapılan erken seçimde Türkiye’yle birlikte Van’da da yine sürpriz vardı. Van’da oy oranları da vekil sayısı bir kez daha değişirken HDP’nin kıl payı girdiği meclisteki 59 vekilin 6’sını Van’dan kazanırken Ak Parti yeniden tek başına iktidar yolunda 2 milletvekili Van’dan aldı. AK Parti’nin Türkiye genelinde oyunu büyük oranda artırdığı seçimlerde Van’da da 7 Haziranda 95 bin olan oyunu 146.797’ye yükseldi.
Türkiye dün kısa bir aradan sonra yeniden sandık başına gitti. 26. Dönem Parlamentosunun üyelerini belirlemek üzere yapılan genel seçimde Türkiye adına yine flaş bir sonuç ortaya çıktı. 7 Haziran’da büyük yara alan AK Parti oyların yüzde 49.4'ünü alarak tek başına iktidar oldu. CHP yerinde sayarken HDP ile MHP oy kaybı yaşadı. HDP 7 Haziran’da aldığı oyların 1 milyonunu dünkü seçimde kaybederken AK Parti ise 2002’den bu yana aldığı en büyük oy oranını yakalarken 23 milyon küsür oy ile yeniden tek başına iktidarın sahibi oldu. AK Parti 316 milletvekili ile tek başına iktidar olurken CHP 134, HDP 59, MHP ise 41 milletvekili kazandı. HDP bu oranla oyunu düşürmesine ve milletvekili azaltmasına rağmen meclisin 3’üncü büyük partisi oldu. Vekil sayısını 81’den 59’a düşüren HDP’de kayıplardan biri de Van’da yaşandı.
VAN’DA 1 EKSİK 1 FAZLA!
7 Haziran’da büyük oranda değişen Türkiye siyasi tablosunda büyük pay oynayan Van’da da dünkü seçimlerde yine değişimler vardı. Her seçimde ayrı sonucun çıktığı sürprizlerin kenti Van’da tablo yine değişti. 7 Haziran’da HDP’ye yüzde 75 civarında oy oranı ile destek veren Van, bu oranı bu seçimde yüzde 65’lere kadar düşürdü. 7 Haziran’da oyunu yüzde 19’a kadar gerileten AK Parti ise Beşir Atalay’ın liderliğinde oy oranını yüzde 30,45’e yükseltti. Bu oranlarla birlikte de Van’da HDP’nin milletvekili sayısı 1 eksilirken 6 oldu. Ak Parti’nin ise milletvekili sayısı 2’ye yükseldi.
VAN’DA HDP OY KAYBETTİ AK PARTİ KAZANDI!
Van’da dün yüzbinlerce seçmen sandık başına gitti. Seçmen sayısının 607 bin 735 olduğu kentte 493 bin 264 kişi sandık başına gitti. Bu oyların 481 bin 43’ü geçerli sayılırken kalan kısma geçersiz olarak kayıtlara geçti. Toplam 2024 sandıkta kullanılan oylar saat Türkiye ile birlikte gece yarısından önce sayılarak sonuçlar açıklandı. Seçimlerde çıkan oylar 7 Haziran’a göre farklılık gösterirken HDP’nin oy kaybettiği Ak Parti’nin oy kazandığı bir seçim olarak kayıtlara geçti. 7 Haziran seçimlerinde 368 bin 516 oy alan HDP yüzde 74.82 oranı ile 8 milletvekilini kazanmıştı. Bu seçimde 312 bin 284 oy alan HDP yüzde 64.77 oranında kalarak yüzde 10 civarında bir oy kaybı yaşadı ve vekil sayısını 1 eksiltti. Ak Parti cephesinde ise oy artışı vardı. 7 Haziran seçimlerinde 95 bin 477 oy alan AK Parti yüzde 19.38’lik oranla sadece 1 vekil çıkarabilmişti. Bu seçimlerde Beşir Atalay’ın da listede yer almasıyla birlikte bir ivme yakalayan AK Parti Van’da oyunu yüzde 10 oranında artırarak toplamda 146 bin 879 oyun ve yüzde 30,45’lik bir oranın sahibi oldu. Van’da geçtiğimiz seçim 1 olan vekil sayısı da bu seçimde 2’ye çıkmış oldu. Ak Parti Türkiye genelinde kazandığı 316 vekilden 2’sini Van’dan kazanmış oldu.
MUHALEFET SESSİZ KALDI
Van’da muhalefet kanadında ise durgunluk vardı. Türkiye genelinde sert bir düşüş yaşayan MHP bu düşüşü Van’da da yaşadı. 7 Haziran seçimlerinde kendi zirvesini de yaşayan MHP, Van’da 13 bin 318 oy almış ve büyük bir artış yaşamıştı. 7 Haziran’da yüzde 2.70’lik oyu Van’dan alan MHP bu seçimde oyunu 5 bin 900 civarına düşürürken oy oranını ise 1,23’e kadar geriletti. CHP’de ise Cemal Şen gibi sevilen bir ismi aday gösteren CHP oyunu yükseltmesine rağmen Van’dan yine istediğini alamadı. 7 Haziranda 0,98 oranıyla Van’da 4 bin 841 oy alan CHP, adeta Cemal Şen’in teşkilatsız bir şeklide tek başına mücadele ettiği seçimde oyunu 8 binin üzerine çıkararak ikiye katladı. Bu oy oranı CHP’nin Van’dan vekil çıkarmasına yetmedi.
İŞTE VAN’IN YENİ MİLLETVEKİLLERİ!
1-Beşir Atalay (AK Parti)
2-Burhan Kayatürk (AK Parti)
3-Figen Yüksekdağ Şenoğlu (HDP)
4-Lezgin Botan (HDP)
5-Nadir Yıldırım (HDP)
6-Tuğba Hezer Öztürk (HDP)
7-Adem Geveri (HDP)
8-Bedia Özgökçe Ertan (HDP)
OYU EN ÇOK ARTIRANLAR, DÜŞÜRENLER...
HDP 7 Haziran seçimlerine göre oyları tüm illerde düştü. Şu anki sonuçlara göre HDP hiçbir ilde oylarını artıramadı. Van’da yaşadığı yüzde 11,52’lik kayıp ile yüzde 13’lük genel oy oranını eriten HDP Van’la birlikte bu illerde de büyük oy kayıpları yaşadı. HDP'nin en çok oy kaybettiği iller ise şöyle oluştu: Bingöl %13,32, Ağrı %12,94, Kars 12,24, Bitlis %12,11, Van %11,52. Öte yandan AK Parti ise Türkiye’nin neredeyse tamamında oyunu artırdı Güneydoğu’nun en kritik ile Diyarbakır’da da Doğu’nin merkezi Van’da da birer milletvekili artıran Ak Parti bazı illerde yüzde 20 ve üzeri oranları yakaladı. AK Parti’nin en çok oy artırdığı o iller ise şu şeklide oluştu: Iğdır %22,98, Bingöl %21,19, Şanlıurfa %18,84, Muş %17,71, Kilis %16,80.
VAN’DA KATILIM DÜŞTÜ!
Öte yandan Türkiye genelinde seçime katılım oranı toplamda 86 civarında olurken seçmenin de oy kullanımının da arttığı seçimde Van’da seçime katılım oranı düştü. Seçmen sayısının 600 bini aştığı kentte 7 Haziran’a göre katılım düşük oldu. 7 Haziran seçimlerinde 597 bin 500 seçmenin seçime katılım oranı 84,39 oldu. 1 Kasım seçimimde ise bu oran yüzde 81,01 olarak kaldı.
ŞEHRİVAN SEÇİM ANALİZ: ÖMER AYTAÇ AYKAÇ
