Son yılların en büyük kuraklığını yaşayan Van’da bu yıl yaşanan kuraklık, su kesintilerinin sık sık yaşanmasına neden oldu. Son yıllarda ciddi bir kuraklık yaşayan, su kaynakları azalan, yağış miktarının düşmesi nedeniyle de iklim değişikliğinin olumsuzluklarını da derinden yaşadı. Van Gölü’nün küçülmesi ve çekilmesi en büyük korkulardan birisi olurken kentin içme suyundaki azalma ise kentlilerin yaşamındaki en büyük endişe oldu. Kentte yaz aylarının hemen başında ciddi bir susuzluk yaşanmaya başlarken, Van Su ve Kanalizasyon İdaresi o tarihten bu yana gündemden hiç düşmedi. Kesintiler, arızalar, sürecin kötü yönetimi gibi birçok konuda büyük tartışmalar yaşanırken yıl boyunca Van su kesintileri ve susuzluk gibi konuları gündeminden hiç düşüremedi.
VAN’IN İÇME SUYU MESELESİ KABUSA DÖNÜŞTÜ
Kentin kuraklık ve iklim değişikliği kadar önemli sorunu olan içme suyu krizi 2023 yılında büyük tartışmalar yaşattı. Van Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) su kesintileri nedeniyle yıl içerisinde sürekli konuşuldu ve tartışıldı. Yaz itibariyle başlayıp yıl sonuna kadar bitmeyen kesintiler, yaz boyunca su alamayan esnafın yaşadığı kayıplar ve kentin en sıcak aylarda susuz kalması kurumu eleştirilerin hedefine koydu. Tüm bu tartışmaların gölgesinde bir de 6 günlük su kesintisi duyurusu yaparak iyice tepki alan VASKİ, bu çalışmadan vazgeçse de eleştiri almaya devam etti. 2023’ün sonuna gelinmesine rağmen su tartışmaları sürerken Şehrivan’a görüş veren vatandaşlar, seneye aynı sorunun yaşanmaması için önlemlerin alınması gerektiğini dile getirdi.
ESNAF: ÜÇ AYDAN FAZLA BİR SÜRE SU ALAMADIK!
Van’da 12 yıldır esnaflık yapan Emrah Bak, VASKİ’nin vatandaşı susuzlukla cezalandırdığını dile getirerek, “Bizim işimiz lokanta sektörü olduğu için işimiz biraz daha hijyenle alakalı. Su olmadığı zaman sağlık bilgisi konusunda çok sıkıntı yaşıyoruz. Yemek pişirme, bulaşık yıkamada sıkıntı yaşıyoruz. VASKİ, yaz boyunca bize doğru düzgün bize su vermedi. 3 aydan fazla sürede suyumuz gelmedi. Çok mağdur olduk. Bidonlarla başka yerlerden lokantaya su taşıdık. VASKİ resmen bizi yaz boyunca susuzlukla cezalandırdı. Biz büyükşehirde yaşıyoruz. Benim işlettiğim lokanta kent merkezinde. 1 milyondan fazla nüfusu bulunan Van’da yaz ortasında suyumuz yoktu. Milleti bu kadar mağdur etmenin anlamı var mıydı” dedi.
VANLI 2024’TE DE AYNI KRİZLERİ YAŞAMAK İSTEMİYOR
Seneye aynı sorunu yaşamak istemediklerini ifade eden Bak şunları söyledi: “Bizi bu yıl çok yordular, çok mağdur ettiler. Kullanmadığımız suyun faturasını 3 misliyle ödedik. Şu an elektrik faturası 300 lira geliyorsa su faturası 500 lira geliyor. Yazın kazandığımız parayı da suya verdik. Sadece suyla da bitmedi. Suyu lokantaya getirsin diye eleman tuttuk, nakliyatçı tutup suyu buraya getirdik. Bir sürü bidonda suyu stokladık. Rezalet bir durumdu. Başka bir şehirde bunu yapabiliyorlar mı? İzmir’de, Antalya’da, Bursa’da, İstanbul’da bu tür şeyler oluyor mu? Elektrik sıkıntısı var, su sıkıntısı var. Bizim memlekette sürekli yaşanan sorunlar. Talebimiz bizi mağdur etmemeleridir. Seneye aynı sorunu yaşamak istemiyoruz. Su temel ihtiyaçtır. Bizi bu ihtiyaçla sınamasınlar.”
“YAZ BOYUNCA BİDONLARLA SU TAŞIDIK”
Tarihi Peynirciler Çarşısı’nda esnaflık yapan Mustafa Karakoyun, yaşadıkları su sorununu aktararak şunları söyledi: “Yazın, siz Şehrivan Gazetesi olarak sorunumuza sessiz kalmayıp gündeme getirdiniz. Sizlere teşekkür ederek sözlerime başlamak istiyorum. 4 ay boyunca su sorunu yaşadık. Su olmadığı için buralar hep kokuyordu. Temizlik yapamıyorduk. İnsanlar ağır kokudan dolayı içeriye giremiyordu. Su olmadığı için çoğu ürünümüz bozuldu. Dışardan dükkâna bidon bidon su getirdik. Çoğu zaman su da alıyorduk. Büyük bir kaybımız oldu. Kazandığımız parayı da suya verdik. Müşteri de kaybettik.”
SADECE SUSUZLUK DEĞİL SU PAHALILIĞI DA VAN’DA BÜYÜK SORUN!
Karakoyun, suya gelen zamlardan da dert yanarak son dönemlerde suyu en pahalıya içen kentlerden birisi olan Van’ın su pahalılığı gibi bir sorunla da karşı karşıya olduğunu ifade ederek, “Herkes hijyenik yerden alışveriş yapmak ister. İnsanlar ağır kokudan dolayı içeri bile girmiyordu. Su faturalarımız da çok yüksek geliyor. Türkiye’nin en pahalı suyunu biz kullanıyoruz. Kontrol yok, denetim yok. Her ay her ay suya zam geliyor. Bize yapılan denetim kurumlara da yapılsın. Niye bu kadar zam geliyor araştırsınlar. Suyun bol olduğu bir ilde yaşadığımız halde bu su kesintilerin olmaması için kışın onarım-bakım ne gerekiyorsa yapılması gerekiyor. Bugünlerde suya pek ihtiyacımız yok. Yazın ister istemez hijyen için suya ihtiyacımız var. Bu konuda yetkililerin gerekenleri yapması lazım” şeklinde konuştu.
SU SORUNU YAŞAMAYAN NEREDEYSE YOK!
Burhan Ayan adlı vatandaş, kazandıklarını da suya verdiklerini dile getirerek, “Yazın sık sık suyumuz kesildi. Ben 20 yıldır esnafım ilk defa böyle bir durumla karşılaştım. Zaten ekonomik krizden dolayı zor günler yaşıyoruz, bir de üstüne su sorunumuz oldu. 6-7 çocuğum var. Dükkânım da kira. Bu ufacık dükkâna 5 bin lira kira veriyorum. Geçim çok zor. Yoksulluk yaşıyoruz. Üstüne üstlük onlar bize sorun yaratıyorlar. Kazandığımız üç kuruş parayı da suya verdik. Defalarca kez VASKİ’yi aradık ama sorun aylarca sürdü” dedi.
2024’ÜN DE EN BÜYÜK SORUNU OLMAYA DEVAM EDEBİLİR
Su kesintilerini bitirecek adımlar atılmazken ve çözülmeyen arızalar devam ederken Van bir taraftan da azalan su kaynaklarından dolayı büyük bir kriz yaşıyor. Halihazırdaki su şebekeleri kentin sakinlerine yetmemeye başlarken azalan yağışlar ve iklim krizi kenti daha büyük bir sorunlara doğru sürüklemeye devam ediyor. Buna rağmen su kaynaklarının doğru yönetilmemesi de kentte su sorununu yaşatırken Türkiye’nin en pahalı suyunu tüketen büyükşehirler arasında yer almaya başlayan Van’da tüm bu sebeplerle 2024 yılında da sorunun büyümeye ve konuşulmaya devam edeceği bekleniyor.