Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’ne ev sahipliği yapan Van, kendine has özellikleriyle büyülüyor. Van denince bir değil birçok şey akla gelir. Van, Gölü’nden tutun Vanadokya’sına ve sayılacak birçok güzelliğiyle ön plana çıkıyor. Ancak Van denince akla gelen ilk şey; Van Gölü ve Van Gölü Canavarı yorumları oldu.
Van’da en çok dikkat çeken Van Gölü ve Van Gölü Canavar’ı olurken Van’ın birçok güzelliği ise şu şekilde sıralandı;
VAN GÖLÜ CANAVARI
Van Gölü Canavarı, Van ve Bitlis illeri arasında yer alan Van Gölü'nde yaşadığı ileri sürülen efsanevi bir yaratıktır. 1993 yılına dek kaynaklarda adından hiç söz edilmeyen yaratığı, bugüne dek gördüğünü iddia eden çok sayıda kişi bulunmaktadır.
Ama yapılan araştırmalar göldeki ilk canavar vakasının 1889 yılında yaşandığını aktarmaktadır. Dönemin İstanbul'da yayın yapan Saadet gazetesinin, 28 Şaban 1306 (29 Nisan 1889) tarihli 1323 nolu nüshasında, canavarın Van Gölünde abdest almak isteyen bir kişiyi kapıp göle sürüklediği haberi yer almaktadır.
Varlığı gördüklerini söyleyen kişilerin belirttiklerine göre canavar 15 metre uzunluğunda, oldukça koyu bir renge sahip, sırtında sivri çıkıntıları olan, Plesiosaurus ya da Ichthyosaurus benzeri bir varlıktır. Zamanla bu varlığı gördüğünü iddia edenlerin sayısı artınca, olay basına da yansıdı ve bunun üzerine resmî kurumlar tarafından bölgeye bir bilimsel araştırma ekibi gönderildi. Ancak, yapılan araştırmalar sonucunda gölde olağan dışı herhangi bir varlığın olduğuna ilişkin hiçbir iz bulunamadı.
VAN GÖLÜ
Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.
Çok sayıda koyu bulunan Van Gölü'nün yüzölçümü 3.713 km2'dir. Van Gölü hem tatlı su hem de deniz ekosistemlerinden farklı bir sucul ekosistemdir. Suları tuzlu ve sodalıdır. Göl suyu tuzluluk oranı %o19, pH'sı ise 9.8 dir. Bu yüzden Van Gölü yüksek rakıma ve sert kışlara rağmen donmaz. Göl su seviyesi iklime bağlı olarak yükselip, düşmektedir. Ancak ortalama olarak denizden yüksekliği 1646 metredir. Gölün ortalama derinliği 171 m, en derin yeri ise, 451 metredir. Yeni yapılan çalışmalar ile gölün yaşının 600.000 yıl olduğu belirlenmiştir. Gölün doğu bölümünde dört ada vardır. Bunlar; Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş adalarıdır. Adalar tarihi ve turistik özelliğe sahiptir ve 1990 yılında Arkeolojik Sit Alanı ilan edilmişlerdir.
VAN KALESİ
Van şehir merkezine 5 km mesafede bulunan Van Kalesi’nin tarihi oldukça eskiye, milattan önce 800’lü yıllara dayanıyor. Urartu Kralı I. Sarduri tarafından yaptırılan Van Kalesi’nde sur ve kuleler, kaya mezarları ile kerpiç ve taştan inşa edilmiş askeri yapılar görülebilir. Son olarak Osmanlı döneminde askeri amaçlarla kullanılan Van Kalesi, Van’da gezilecek tarihi yerler arasında ilk sırada.
HOŞAP KALESİ
Van, pek çokları tarafından “kaleler şehri” olarak anılıyor. Bu bilgiyle paralel olarak Van’da gezilecek tarihi yerler listemizin ikinci durağında yine bir kaledeyiz. Gürpınar ilçesi sınırlarındaki Hoşap’ta yer alan Hoşap Kalesi’nin geçmişi de tıpkı Van Kalesi gibi Urartulara dayanıyor. Bugün bir cami kalıntısı ile köy evlerin kalıntılarının görülebileceği; harem, seyir köşkü ve selamlığın da yer aldığı Hoşap Kalesi yıllar içinde epey sağlam durmuş ve şehrin sembol yapılarından biri olarak kalmayı başarmış.
ÇAVUŞTEPE KALESİ
Van’daki üçüncü kalemiz olan Çavuştepe Kalesi, tıpkı Hoşap Kalesi gibi Gürpınar ilçesinde bulunuyor. Önceki iki kalenin aksine 1961-86 yılları arasında yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkan Çavuştepe Kalesi; barındırdığı ahırlar, tapınak, saray binaları ve çivi yazılı kitabe ile sıra dışı ve görülmeye değer bir tarihi yapı olarak öne çıkıyor.
Üç mabet: Yedi Kilise, Akdamar Kilisesi ve Hüsrev Paşa Cami
Yedi Kilise
Bu tarihi mabet “Yedi Kilise” olarak adlandırılsa da aslında beş kilise, bir jamatun, bir kütüphane ve bir çan kulesinden oluşuyor. Yukarı Bakraçlı köyü sınırlarında yer alan Yedi Kilise, Erek Dağı eteklerinde bulunuyor ve Van’da gezilecek tarihi yerler listenize girmeyi kuşkusuz hak ediyor.
AKDAMAR KİLİSESİ
Geldik Van fotoğraflarından aşina olduğumuz sembol yapılardan biri olan Akdamar Kilisesi’ne. Gevaş ilçesindeki Akdamar Adası’nda bulunan kilise ilk inşa edildiğinde bir saray kilisesiyken sonrasında bir manastıra dönüştürülmüş. Duvarlarındaki incelikli eserlerin yanı sıra Orta Asya Türk sanatı etkilerini de içinde barındıran Akdamar Kilisesi, yolunuz düştüğünde Van’da mutlaka gezilecek tarihi yerler arasında, en ön sıralarda.
HÜSREV PAŞA CAMİ
Ortakapı’da bir külliye içerisinde yer alan Hüsrev Paşa Camii, şehrin incelikli mabetlerinden biri. Külliyede Hüsrev Paşa Cami’nin yanı sıra bir medrese, bir türbe ve imaret de bulunuyor. 1567’de beylerbeyi Köse Hüsrev Paşa tarafından yaptırılan cami, kusurdan uzak bir Mimar Sinan eseri.
VAN’IN DOĞAL GÜZELLİKLERİ
Muradiye şelalesi
İki şahane göl: Van ve Erçek gölleri
Van Gölü
Van’da gezilecek yerler arasında bu defa meşhur bir doğa harikasına, Van Gölü’ne gidiyoruz. 120 km uzunluğunda ve 80 km genişliğindeki Van Gölü, Türkiye’nin en büyük gölü olmasının yanı sıra dünyanın en büyük sodalı gölü olma özelliğini taşıyor. Yörede sıklıkla Van Denizi olarak anılan Van Gölü, hem tatlı su hem de tuzlu-sodalı oluşuyla biraz farklı bir yapıya sahip. Fazla söze gerek yok; Van’ın en meşhuru Van Gölü, Van’da görülecek belki de ilk yer.
ERÇEK GÖLÜ
Van Gölü’nün biraz gölgesinde kalsa da Erçek Gölü, şehir halkı tarafından “Van Denizi’nin küçük kardeşi” olarak tarif ediliyor. Van Gölü’nün doğusunda bir set gölü olan Erçek Gölü, bir kuş cenneti ve onlarca kuş türüne ev sahipliği yapan muazzam bir doğal ortam. Tüm bu özellikleriyle Erçek Gölü, kuşkusuz Van’da gezilecek yerler arasında.
İKİ ŞELALE: MURADİYE VE KANİSPİ
Muradiye Şelalesi
Adını aldığı Muradiye ilçesi sınırlarında bulunan Muradiye Şelalesi, Van şehir merkezine 80 km mesafede konumlanıyor. Kuvvetli akış gücüyle her mevsim ayrı güzellikte manzaralar sunan Muradiye Şelalesi’nin muhteşem manzarasını görmeden Van’dan ayrılmayın deriz. Kampseverlerin şelalenin etrafında sıklıkla kamp yaptığını da not edelim.
KANİSPİ ŞELALESİ
Van’da gezilecek yerler listemizin bir diğer şelalesinde, Kanispi’deyiz. Şehir merkezine 75 km, Çatak ilçe merkezine ise 5 km mesafede konumlanan Kanispi Şelalesi’nde suların her nisan ayı sonunda coşkuyla akmaya başladığını ve eylül ayı başında şelalenin neredeyse kuruduğunu hatırlatalım. Yolunuz bölgeye bu tarihlerde düşerse şelalenin hemen yanındaki tesiste yetişen alabalıkların tadına bakabilirsiniz.
VAN’A AİT: VAN KEDİSİ, VANADOKYA VE ŞEYTAN KÖPRÜSÜ
Van kedisi
Van kedisi
Van Kedi Evi
Van denince akla gelen üç meşhur unsur var: Van Gölü, Van kedisi ve Van kahvaltısı. Kedilerle aranız iyiyse bilirsiniz: güzeller güzeli Van kedilerinin dünya çapındaki ünü gayet anlaşılır sebeplere dayanır. Birbirinden farklı renkteki gözleri (Her zaman olmasa da sıklıkla bir göz mavi, diğeri kehribar rengidir; ancak iki göz birden mavi ya da kehribar rengi de olabilir); bembeyaz tüyleri; oyuncu, meraklı ve sosyal halleriyle Van kedisi göreni mest eden, özel bir kedi cinsidir. Anavatanı Van olan bu kedileri evlerinde ziyaret etmek için şehir merkezine 13 km mesafedeki Van Kedisi Evi’ne muhakkak uğramanızı öneririz. Van Kedisi Evi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Zeve Kampüsü içinde yer alıyor.
VANADOKYA
Van’ın Başkale ilçesinde bulunan peri bacaları, bölge halkı tarafından sıklıkla “Vanadokya” olarak anılıyor. Sebebi malum, peri bacaları Ürgüp’teki Kapadokya’yı andırıyor. Yine bu civarda çok sayıda tünel ve mağara bulunması, Vanadokya’yı hem yerli hem de yabancı turistler için kuşkusuz bir cazibe merkezi haline getirmiş. Vanadokya’yı Van’da gezilecek yerler listenize eklemeyi unutmayın.
ŞEYTAN KÖPRÜSÜ
Van’ın sıra dışı tarihi yapılarından Şeytan Köprüsü, 19. yy.da Muradiye ilçesinde, Bend-i Mahi Çayı üzerine inşa edilmiş. Çayın batısında bulunan köylere geçiş olanağı sağlayan Şeytan Köprüsü’nün yerden 17-18 metre yüksekte olduğu biliniyor. Köprünün isminin hikayesi ise epey ilginç… 3 metre genişliğinde, oldukça dar bir köprü olan Şeytan Köprüsü’nden geçen insanlar sıklıkla suya düşermiş. Rivayete göre bir gün, bir düğün alayı talihsiz bir şekilde köprüden düşerek bu dünyadan göçmüş. O gün bu gündür köprü, Şeytan Köprüsü olarak anılır olmuş.
Meşhur Van yemekleri
van kahvaltısı
Meşhur Van kahvaltısı
Van’ın meşhur kahvaltı geleneğinin oluşmasında şehrin İpek Yolu üzerinde bulunmasının oldukça etkili olduğu tahmin ediliyor. Tümüyle doğal ürünlerden oluşan Van kahvaltısı, ünü dünyaya yayılmış Türk kahvaltısının en iyi varyasyonlarından biri. Yolunuz Van’a düştüğünde bu cacıklı piyazlı, ballı kaymaklı kahvaltının ve tavşankanı çayın mutlaka tadını çıkarın.
Van kahvaltısından sonra şehirde tatmanız gereken meşhur Van yemeklerini sıralayalım, hatırları kalmasın:
Çiriş pilavı
Van balığı
Borani
Otlu peynir
Kaşık tatlısı