Son 10 yılda İranlı turistlerin akın ettiği ve ekonomik anlamda canlılığa büyük katkı sunduğu Van’da bu durum bir kazanç olarak görünse de iki ülkeyle ilgili kriz dönemlerinde kapanan kapılar, diplomatik kararlardan etkilenen düşüşler kent adına endişe yaratıyor. Sadece İran’a odaklanıp ekonomik hareketliliği İranlı turistler üzerine kurgulayan esnaflar, sık sık da bazı olumsuz uygulamalar nedeniyle eleştirilirken Van, 2024 yılında endişeleri haklı çıkaran bir dönem geçirdi. Birkaç yıldır yaşanan büyük yoğunluğu bulamayan Van’da ciddi bir düşüş yaşanırken bu durum esnafı derinden sarstı. Turizmde alternatif üretmeyen ve tek pazara bağlı kalan bu durum tartışılırken Şehrivan’a konuşan Van Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanı Cabir Görmüş, kent turizminde yeni bir rotaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Bir çok turizmcinin de dile getirdiği “Van çok yönlü bir turizm stratejisi geliştirmeli” diyen Görmüş, esnaflara önemli uyarılarda bulundu.
BAŞKAN GÖRMÜŞ: İRANLI TURİSTLER ŞEHRE DÖVİZ KAZANDIRIYOR
Başkan Görmüş, İranlı turistlerin kente sağladığı katkıları dile getirerek, “İranlı turistler ve Kapıköy Sınır Kapısı, Van ekonomisine ve sosyal yapısına önemli katkılar sağlamaktadır. Sadece ilimizde değil tüm ülkeye katkı sağlamaktadır. Van’ın sınır ticareti ve turizm potansiyeli ile uluslararası bir destinasyon olarak tanınmasını sağlamaktadır. İranlı turistler, Van’da otel, restoran, mağaza ve ulaşım hizmetlerinden yoğun bir şekilde faydalanarak şehre döviz kazandırmaktadır. Bu durum özellikle giyim, kozmetik ve elektronik eşya sektörlerinde canlanmaya yol açıyor. Turizm sektöründeki hareketlilik, otelcilik, rehberlik ve ulaştırma gibi alanlarda iş olanaklarını artırmaktadır. İranlı turistlerin ilgisini çekmek için düzenlenen etkinlikler ticari hareketliliği artırmaktadır” dedi.
İRANLI TURİSTLER VANLI ESNAFA CAN SUYU OLUYOR
İranlı turistlerin Vanlı esnafa sağladığı katkıları açıklayan Görmüş, “Kapıköy’den ülkemize giriş yapan İranlı turistler, Van’daki yerel pazarlardan alışveriş yaparak esnafın gelirlerini artırmaktadır. İranlı turistler, Van esnafına birçok yönden önemli katkılar sağlar. Özellikle alışveriş alışkanlıkları ve harcamaları sayesinde Van ekonomisi canlanmaktadır. Turistler alışveriş yaparak esnafın gelirlerini artırıp şehrin ekonomik dinamiklerini güçlendirmektedir. İranlı turistler, Van’da uygun fiyatlı giyim ve tekstil ürünlerine büyük ilgi gösterir. Mağazalar da bu talebe yönelik özel kampanyalar düzenler. Turistlerin Van’a yoğun ziyaretleri, esnafın müşteri potansiyelini artırır. Bu durum özellikle Nevruz, yılbaşı gibi tatil dönemlerinde daha çarpıcı hale gelmektedir” ifadelerini kullandı.
İRANLI TURİST VAN’DA KALMIYOR…
Görmüş, İranlı turistlerin Van’da bu yıl daha az kaldığını ve bunun nedenlerini belirterek şunları söyledi: “Bu yıl İranlı turistlerin Van’a gelişinde gözle görülür bir azalma var. İran’daki ekonomik dalgalanmalar ve döviz kurundaki değişiklikleri bunun nedeni olabilir. Bu da İranlı turistlerin seyahat etmesini etkilemektedir. İranlı turistler, Türkiye’nin diğer şehirlerine yöneldiler. Özellikle İstanbul, İzmir, Antalya, Trabzon gibi illere yoğun şekilde gidiyorlar. Bu da İranlı turistlerin Van’a gelişini etkilemiş durumda. Vanlı esnafın İranlı turistlere farklı bir fiyat politikası uygulaması onları kentten kaçırttı. Esnafımız turiste iyi davranmalı. Sürekliliği devam ettirebilmemiz için bu insanları kazanmamız lazım. Van turistlere sahip çıkmalı.”
“İRAN PAZARINA BAĞIMLI OLAN VAN’IN YENİ BİR ROTAYA İHTİYAÇ VAR”
Vanlı esnafın, kentin İran pazarı ve bağımlılığından olumsuz etkilendiğini aktaran Görmüş, “Van sadece İran pazarına bağımlı olmanın bedelini ödüyor. Sadece İran pazarına yönelen Van’da yaşanan bu sorunlar aslında sadece oraya bağımlı olmamamız gerektiğini de gösterdi. İran pazarı kent ekonomisi için hayati bir noktaya taşınmış durumda. Biz bunun olumsuzluklarını yaşıyoruz. Eğer bugün başka ülkelerden veya yurt içinden turist çekseydik bu sorunları konuşuyor olmazdık. Maalesef bir şeye bağımlı olmanın kötü bir sonucu var. Van ve Vanlı esnaf da şu an bunun etkilerini derinden hissediyor. Van turizminde yeni bir rotaya ihtiyaç var. Tek yöne çekilmenin sonuçları Van esnafının çıkmazı oldu. İranlı turistlerin yokluğu Vanlı esnafı çok etkiledi. Bir an önce bu noktada önlemler alınmalı” diye konuştu.
“VAN ÇOK YÖNLÜ BİR TURİZM STRATEJİSİ GELİŞTİRMELİ”
Görmüş, Van’ın İran bağımlılığını azaltıp çok yönlü bir turizm stratejisi geliştirmesi gerektiğinin altını çizerek sözlerini şöyle tamamladı: “Yılbaşına az kaldı. Biz büyük bir beklenti içerisindeyiz. İnşallah yine akın akın Van’a gelecekler. Biz İran pazarını kaybedersek bizim için büyük bir kayıp olur. Pandemide Kapıköy Sınır Kapısı bir süre kapalı kaldı ve esnaflar o dönemde kötü günler yaşadılar. Yine aynı şekilde bu sene Van’a daha az gelmeleri de bizi çok etkiledi. Bu böyle devam edemez. Van İranlı turistlere olan bağımlılığı azaltarak çok yönlü bir turizm stratejisi geliştirmeli. Yurt dışı ve yurt içinden turist çekmek için çalışmalar yapılmalı. Van’ın doğal güzellikleri, kültürel mirası ve gastronomisi farklı ülkelere tanıtılmalı. İran dışında farklı kitleleri çekecek organizasyonlar düzenlenmeli. Vanlı esnafın ayakta kalabilmesi için yerel yönetimler ve devlet destekleri artırılmalı.”