Van’ın Başkale ilçesinde, 1989 yılında komşu ülke İran ile ticari ve ikili ilişkileri geliştirmek amacıyla açılan fakat yaklaşık bir yıl olmadan kapanan Gelincik Sınır Kapısı ile ilgili Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva, Valiliğin resmi işlemlere başladığını duyurdu.
Van Ticaret ve Sanayi Odası 2024 yılı değerlendirme toplantısı nedeniyle kentteki yerel ve ulusal basınla bir araya geldi. Van TSO Başkanı Necdet Takva 2024 yılının değerlendirmesini yaparak, 2025 yılında yapacakları çalışmalar hakkında bilgi verdi. 2025 yılında açılması planlanan Gelincik Sınır kapısı hakkında bilgi veren Takva, Kapının açılması tamamen Bakanlık ve Valilik koordinasyonunda gerçekleşiyor. Bize ulaşan bilgilerde kısa bir süre önce Van Valiliği resmi yazışmalara başladığını söyledi.
VAN’DA 35 YILDIR KAPALI OLAN GELİNCİK SINIR KAPISI İÇİN HEYECANLI BEKLEYİŞ SÜRÜYOR!
Van’da 35 yıldır kapalı olan Başkale ilçesinde bulunan Gelincik Sınır Kapısı’nın açılması için önemli gelişmeler yaşanıyor. Geçtiğimiz aylarda sınır kapısının açılması yönünde açıklamalar yapılırken hemen ardından Ankara’dan bir heyet Gelincik bölgesinde arazi keşif ve kontrolü yapmıştı. Bunun üzerine Ticaret Bakanı Yardımcısı Sezai Uçarmak sınır hattına gidip incelemelerde bulundu.
GELİNCİK SINIR KAPISINDA SON DURUM
Gelincik ve Çilli Sınır Kapılarına ilişkin soruya yanıt veren Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva, “Başkale Gelincik (Güzereş) dediğimiz bölgede kapının kurulması ile ilgili 10 gün önce valilik, resmi talebini ve yetkisini kullandı. Yani Sınır Ticaret Uygulama Yönetmeliği'nin ilgili 13. maddesinde bir ilde gümrük kurulması ve gümrükte STM kurulması yetkisi valinin talebi, oluru ve bakanlığın onayıyla gerçekleşiyor. Vali beyin rapor göndermesi gerekiyordu. 10 gün önce Van Valisi bu konudaki talebi bakanlığa iletti. Bundan sonra birinin orada takip etmesi lazım. Gelincik Sınır Kapısı’nın yine 2025 yılının içerisinde açılacağını, temel atılacağını, en azından orada bir STM kurulacağını ben düşünüyorum. Çok zor bir şey değil. Çaldıran Çilli için ise 2025'i öngörmüyorum. Yani benim tahminim.” Dedi.
GELİNCİK-GUZEREŞ SINIR TİCARET MERKEZİ NEREDEDİR?
Planlanan Gelincik Sınır Ticaret Merkezi Başkale İlçe Merkezi’ne 50 km mesafededir. Esendere Sınır Ticaret Merkezi’ne 170 km, Kapıköy Sınır Ticaret Merkezi’ne 170 km, Van Merkez’e ise 130 km mesafededir.
GELİNCİK SINIR TİCARET MERKEZİ VAN İÇİN NEDEN ÖNEMLİDİR?
Şehrin geçim kaynaklarını tarım, hayvancılık, madencilik ve sanayi üretimi oluşturur. En önemli doğal kaynaklarını alçı taşı, kireç taşı, mermer taşı ve mozaik taşı oluşturur. Şehirde ayrıca mermer, kiremit, manganez ve boraks ocakları vardır.
Şehrin başlıca tarımsal üretimi buğday, arpa, tütün, yağlı tohumlar, şeker pancarı, elma ve fındıktan oluşur. Salmas geçmişte ülkedeki kayısı üretiminin yapıldığı başlıca yerdi. Hüsrev-Abad, Haftevan, Savra, Hanekah ve Köhneşehr'deki kuru kayısı fabrikaları İran'daki kuru kayısının esas kaynaklarından birini oluştururdu. Bu fabrikalarda üretilen kuru kayısı Almanya ve Rusya’ya ihraç edilirdi. Sanayi, doğal kaynaklara, tarım ürünlerine ve yerel hayvan yetiştiriciliğine bağlı olarak gelişmiştir. Hayvancılık şehrin iktisadi hayatında büyük bir ekonomik rol oynar. Günümüzde kürk işleme sanayinden başka süt ürünleri üretip ihraç eden üç büyük fabrika vardır. Salmas'ın eldiven ve kilim dokuma gibi el işleri sanayi de vardır.
SINIR KAPISININ AÇILMASIYLA OLUŞABİLECEK OLUMLU KATKILAR
EKONOMİK KATKILAR:
• Sınır ticareti ile bölge halkının ihtiyaçları mahallinde temin ve tedarik edilebilecek ve bölge ekonomisine canlılık gelecektir.
• Sınır ticareti ile birlikte bölge insanına daha ucuz mal sağlanacaktır.
• Sınır ticareti ile kaçakçılık asgari düzeye çekilecektir.
• Sınır ticaretinin başlaması bölgeye önemli bir istihdam kapısı olacaktır. Bu şekilde bölge halkının refah düzeyi yükselecektir.
• Sınır ticaretinin en önemli ekonomik katkılarından biride insanlarda girişimcilik ruhunun gelişmesi ve insanların ticari faaliyetlerde bulunarak bölgesine katkıda bulunması olacaktır.
• Sınır ticareti bölge ekonomisi dışında ülke ekonomisine de katkıda bulunacaktır.
• Sınır kapısının transit geçişlere açılması ile birlikte turizm gelirlerinde büyük bir artış sağlanacak, özelikle bölge esnafı bundan büyük bir fayda sağlayacaktır.
SOSYAL KATKILAR:
•Sınır ticaretinin sosyal katkılarından biri ülkede coğrafi ya da farklı nedenlerden dolayı üretilmesi mümkün olmayan ürünlerin sınır ülkelerinden getirilmesi ve darboğazların kolaylıkla aşılabilmesidir.
• Sınır ticaretinin önemli bir katkısı da insanların göç etmelerini engelleyecek olmasıdır. Bu sayede etkin işgücü bölge de kalacaktır.
• İnsanların farklı kültürlerle etkileşime girmesi bölgeye önemli bir kültürel zenginlik katacaktır.
