ŞEHRİVAN ÖZEL: FATMA NUR POLATCAN-VEYSEL İZGİ
Uzun yıllardır konut satışında Türkiye’nin metropol illerini takip eden ve en çok konutun satıldığı iller arasında hep üst sıralarda yer alan Van, uzun süredir devam eden kriz döneminde büyük irtifa kaybetti. Ekonomik darboğaz öncesinde hem fiyatlarıyla hem de satışları ile dikkat çeken Van, fiyat patlaması sürecinde de büyük iller ile rekabetini sürdürürken konut ve kira fiyatlarında rekor üstüne rekor kırdı. Ortalama dairelerin 2-3 milyon TL’nin altında düşmediği Van’da bu yüksek fiyatlar ülke genelindeki düşüşlere rağmen sürerken kentin fiyat yüksekliği konusunda gösterdiği direniş raporlara da yansıdı. TÜİK’e göre Van’da son 3 ayda konut satışları ciddi oranda azaldı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) araştırmasına göre ise Van 1 yıl içerisinde konut fiyatlarının en çok arttığı 4’üncü il oldu.
VAN’DA FİYATLAR DÜŞMEYİNCE, SATIŞLAR DÜŞTÜ
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) araştırmasına göre, Van satılık konut metrekare fiyatlarında en hızlı artışın görüldüğü 4’üncü il oldu. Araştırmaya göre Van’da geçtiğimiz yılın Nisan ayında satılık konut metrekare fiyatı 11 bin 200 iken bu yılın aynı döneminde bu rakam 18 bin 400’a yükseldi. Van’ın satılık konut fiyat değişimi yüzde 64,3 olurken, bu oran Türkiye ortalamasının üstünde kaldı. Van’ın konut fiyatlarındaki pahalılık ve satışlardaki düşüşle ilgili Şehrivan’a açıklamalarda bulunan Van Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek, Van’da vatandaşın bu sorundan dolayı yuvasının yıkıldığını ve sürecin pandemiden daha zor olduğunu vurguladı.
ÖZDEK: VAN’DA İNSANLAR EV ALAMAZ HALE GELDİ
Özdek, konut satışlarının neden düştüğünü dile getirerek, “Türkiye’de ve Van’da bir ekonomik kriz söz konusu. Bu ekonomik kriz tüm sektörlere etki ettiği gibi konut fiyatlarını da olumsuz etkiledi. Maalesef konut fiyatları son yıllarda çok arttı. İnsanlar artık ev alamaz duruma geldi. Bankalar da çok yüksek faizler talep etmektedirler. Bu yüksek faizlerden dolayı insanlar kredi çekemez hale geldi. Faizlerin yüksek oluşu, konut maliyetlerinin aşırı şekilde yüksek olmasıyla bütün dengeler alt üst oldu. Bu da insanları sıkıntıya sokmuştur. Çünkü barınmak herkesin hakkıdır ve şu an hem ülkemizde hem de Van’da barınma en büyük sorunların başında gelmektedir. İnsanlar mecburen kirada kalıyor. Van’da kira fiyatları da çok yükseldi. Bir insanın asgari ücretle geçindiğini düşünürsek yaşam çekilmez bir hal alır” ifadelerini kullandı.
“İNSANLAR BU DURUMUN ACISINI DERİNDEN YAŞIYOR”
Özdek, Van’da konut fiyatlarının artmasında ev sahiplerinin de payı olduğunu beliterek şunları söyledi: “Van kozmopolitik bir şehir. Türkiye’nin hemen hemen en doğusunda olan bir il. Burada nakliye fiyatları çok yüksek. Esnaflarımız da fiyatlara ekstra bir fiyat eklemektedir. Fiyatların bu kadar yükselmesinde insanlarımızın da payı var. Fiyatlar bu kadar artarken insanlarımıza yardım etmemiz gerekiyor diye düşünüyorum. Onların da kendilerince haklı nedenleri var. Bu acı veren bir durumdur. İnsanların barınma ihtiyacı vardır. Bir insanın Van’da ev alması artık hayal olmuştur. İnsanlar da bunun acısını derinden yaşamaktadırlar.”
TALEP DAHA DA ARTACAK, SIKINTI BÜYÜYECEK!
BETAM’ın verilerini değerlendiren Özdek, “BETAM’a göre Van, satılık konut metrekare fiyatlarında en hızlı artışın görüldüğü 4’üncü il oldu. Van metrekare fiyat artışında da yüzde 64,3 ile Türkiye ortalamasının üstünde kaldı. Van şu an 7-8 ilden göç almaktadır. Aldığı göçü hesaba kattığımızda burada bir arz ve talep söz konusudur. Arz ve talep çok yüksek olduğu için bu durum konut fiyatlarına da yansımaktadır. Van’da çok ciddi konuta ihtiyaç var. Konut ihtiyacı varken fiyatların bu kadar yüksek olması akıl alır iş değil. Van’a yazın gelmesiyle birlikte yine göç başladı. Bu da talebin artacağını göstermektedir. Yüksek talep karşısında yükselen fiyatlardan dolayı bu sorun yaşanmaktadır. Van’ın konut fiyatlarında ülke genelinde bu kadar yükseklerde seyretmesi bizlere üzüntü vermektedir” diye konuştu.
ÖZDEK: VANLILAR EVSİZLİKTEN YUVASIZ KALIYOR
Van’da vatandaşın evsiz ve yuvasız kaldığını aktaran Özdek, “İnsanlar ev alamıyor. Bu saklanmaz bir hakikattir. Van’da ve ülke genelinde konut fiyatları her gün artmaktadır. Van’da konut satışları her ay düşüyor. Bu da konut fiyatlarının yüksek olmasından kaynaklanıyor. Maliyetler de attı. İnsanlar inşaat malzemelerini alamaz duruma geldi. İnsanlar da bu ekonomik kriz içerisinde ne yapacağını şaşırır hale geldiler. Bu konu insanların canını yakmaya başladı artık. Birçok yuva bu yüzden yıkıldı. İnsanlarımız evsiz ve yuvasız kalıyor. Vanlılar evsizlikten yuvasız kalıyor. Yetkililer bu konuda acil tedbir almalıdır, acil eylem planı yapılmalıdır. Ciddi adımlar atılmalıdır” dedi.
“VAN’DA KONUT SAYISI TALEBİ KARŞILAMIYOR”
Konut talebine rağmen eksikliğin olduğunu dile getiren Özdek, “Van gayrisafi yurt içi hasılada son sırada. Üretimde son sıralardayız. Ama ihtiyaca baktığımızda en ön sıralardayız. Gelir ve gider düzensizliği var. Van’da sanayileşmenin olmaması, üretimin eksik kalması, tarım ve hayvancılığın eksik kalması, burada yoksulluğun had safhada olması sorunları beraberinde getirmektedir. Yeni projelerin hayata geçirilmesiyle bu sorunlar ortadan kalkar diye düşünüyorum. Her gün yükselen bir taleple karşı karşıyayız. Taleplerin artmasıyla beraber konut sayısının azlığını ve stokların eridiğini görüyoruz. Van mekânsal planlamada eksikleri olan bir şehir. Bunun hayata geçmesi demek Van’da birçok sorunun ortadan kalkması demektir” ifadelerini kullandı.
KONUT FİYATLARI BİR AN ÖNCE DÜŞMELİ!
Özdek, sorunun bir an önce çözüme kavuşması gerektiğinin altını çizerek, “Van’da konut fiyatlarının bir an önce düşmesi gerekmektedir. Pandemi 2-3 yıl önce bitti diye biliyorduk ama maalesef pandemi hâlâ devam etmektedir. Konut fiyatları pandemi döneminden daha pahalı şu an. Van’da konut fiyatları pandemi sürecindeki fiyatları aştı. İnsanlar geçinemeyecek duruma geldi. Bir an önce bu sorunların çözüm bulması lazım. Hayatın artık normale dönmesi gerektiğini düşünüyorum. Ekonomik sorunlar bir an önce çözüm bulmalı. Vatandaşın sorununa bir an önce çözüm bulunmalıdır” dedi.
BELEDİYE BAŞKANLARINA KONUT KONUSUNDA TALEP
Özdek, konut ve imar konusunda belediye başkanlarından talepte bulunarak, “Yeni belediye başkanlarından şunu beklemekteyiz; Van orantısız büyüyen bir ildir. Lütfen Van’ın önünü açın. Van’ın imar sorununun ortadan kalkması için çözümler üretin. STK’larla bir araya gelip fikirlerini sorsunlar. Hep birlikte Van’ın sorunlarına çözüm bulmak için çabalayalım. Hep beraber Van’ı kalkındıralım, sorunlarını çözelim. Büyükşehir olmak üzere tüm belediyelerin kapılarının bu konuda ardına kadar açık olması gerektiğini düşünüyorum. Şu anda Van’ın önü kapalıdır. Hep birlikte Van’ın önünü a çabiliriz” diye belirtti.