Doç. Dr. Meral ve öğrencisi Kutlu, nüfus artışına bağlı olarak fazlalaşan üretim sürecinde, gıdalara zarar veren mikroorganizma ve zararlıları uzaklaştırmak, hastalık etmeni taşıyan zararlıları kontrol altında tutmak amacıyla iki yıl önce çalışma başlattı.
BU YAPI VAN MERKEZE 85 KİLOMETRE UZAKLIKTA! YERDEN 18 METRE YÜKSEKLİĞE İNŞA EDİLMİŞ (TIKLA-OKU)
İnnovan Girişimcilik Merkezinin desteğiyle çalışmayı yürüten Meral ve Kutlu, insan sağlığına faydalı, gıdaların raf ömrünü uzatan, renk ve koku kaybını önleyen, mikrobiyal bozulmayı sınırlandıran nanolif (çapı bir mikron ve altındaki lif) üretti.
Ürettikleri nanolifi 4 derecelik ısıda 3 günde bozulan tavuk köftesinde deneyen Meral, nanolif sayesinde tavuk köftesinin 14 gün boyunca bozulmadığını belirledi.
Meral ve Kutlu, tüm gıdalara uygulanabilen ve insan sağlığına yararı olan nanolifin patentinin alınması için çalışmalarını sürdürüyor.
"ÜRÜNÜMÜZÜ EKONOMİYE KAZANDIRMAYI HEDEFLİYORUZ"
Doç. Dr. Meral, insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri bulunan nanolifleri yaklaşık iki yıl süren başarılı çalışmayla ürettiklerini söyledi.
Doğal biyoaktif bileşenlerden ürettikleri nanolifleri ilk önce tavuk köfteleri üzerinde uyguladıklarını belirten Meral, "Nanoteknolojinin avantajlarından faydalanarak nanolif ürettik. Bir mısır proteini olan zein içine keten tohumu yağı ve zerdeçalın aktif maddesinden oluşan biyoaktif bileşenleri ekledik. Bununla bir polimer çözelti hazırladık ve bu çözeltiyi elektrik akımına maruz bıraktık. Bu madde karşı tarafta toplayıcı bir plaka üzerine birleşiyor. Sıvı buharlaşıyor ve katı hale dönüşüyor. Böylelikle nanolif oluşuyor." dedi.
Nanoliflerin alüminyum folyo üzerine pudra şekeri dökülmüş gibi bir görüntüsünün olduğunu anlatan Meral, şunları kaydetti:
"Ürettiğimiz nanolifleri tavuk köftelerde kullandık. 4 derecelik ısıda ne kadar dayanabileceğini belirlemeye çalıştık. Nanolifi kullandığımız ve kullanmadığımız kontrol grubumuz vardı. Buzdolabı sıcaklığında belli periyotlarda mikrobiyal gelişmeyi inceledik. Ürettiğimiz nanolifi kullandığımız tavuk köftesinde bozulmanın 14 gün sonra, nanolifi kullanmadığımız grupta bozulmanın üçüncü günde oluştuğunu tespit ettik. Bu çalışmamız gıdaların yaklaşık 11 günlük raf ömrünün uzatılması demek. Bunu ürettiğimiz sadece 20 miligramlık nanolifle sağladık. Oldukça hafif. Nanolifin içindeki etken madde çok az. Çalışmamız 2 yıl sürdü. İnnovan Girişimcilik Merkezinin desteğiyle ürünümüzü ekonomiye kazandırmayı hedefliyoruz."
Doktora öğrencisi Kutlu ise çalışmalarıyla erken bozulan gıdaların raf ömrünü uzatmayı, gıdalardaki renk ve koku kaybı ile mikrobiyal bozulmaların önüne geçmeyi amaçladıklarını ifade etti.
"TÜM GIDALARA UYGULANABİLİR"
Yenilikçi teknolojinin imkanlarından faydalandıklarını anlatan Kutlu, şöyle devam etti:
"Yılda binlerce ton gıda erken bozulduğu için çöpe atılıyor. Artan nüfusla gıdaya olan talep de arttı. Çünkü insanlara yetmiyor. Biz de gıdanın korunması, durumun daha da kötüleşmemesi için çalışma başlattık. Ürettiğimiz nanolifi tavuk köftede kullandık. Nanolifle kaplanmayan grup üçüncü günde tüketilemez hale gelirken nanolifle kapladığımızı grup 14'üncü güne kadar dayandığını tespit ettik. Bu çok önemli bir fark. Çalışmamız üreticiler tarafından ilgi gördü. Ürünümüzün ticarileşmesi için İnnovan Girişimcilik Merkezine başvurduk. Sürdürülebilir tarımsal üretime katkı sunmak istiyoruz. Nanolifi daha önce ananas, kivi, gökkuşağı alabalık, kaşar peynir gibi birçok gıda uyguladık. Tüm gıdalara uygulanabilir. Bize her zaman destek veren Van YYÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli'ye teşekkür ederim."
"PATENT ALMAK İÇİN ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR"
İnnovan Girişimcilik Merkezi Müdürü Öğretim Üyesi Dr. Erol Kına da Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı ve Van YYÜ ortaklığında kurulan merkezlerinde girişimcilere mentörlük ve danışmanlık hizmeti verdiklerini dile getirdi.
Öğrencilerin kariyerlerinde daha iyi noktalara gelmelerini sağlamaya çalıştıklarını ifade eden Erol, "Girişimcilerimize çalışmalarını yapmaları için fiziki ortam imkanı sunuyoruz. Bu dönem yaklaşık 63 proje başvurusu yapıldı. Bunların 20'siyle çalıştık. 14'ü finalde yarıştı, 7'si kuluçka programına kaydolma hakkı kazandı. Bunlardan biri de nanolif üretimiydi. Patent almak için çalışmalarımız devam ediyor. Yapay zekadan gıdaya kadar birçok alanda çalışmaya destek veriyoruz. Girişimciliğe ve ekonomiye katkı sunma gayretindeyiz." ifadelerini kullandı.