30 büyükşehirden biri olan Van birçok alanda her geçen yıl daha da kötüye giderken, Van’ın içerisinde bulunduğu kötü durum verilere ve araştırma sonuçlarına da yansıyor. Öyle ki her gün düzenli olarak veri paylaşan TÜİK’in dün ve bir önceki gün paylaştığı veriler Van’ın durumunun iç açısı olmadığını kanıtlamış oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023’e ilişkin açıkladığı ‘Gelir Dağılımı İstatistikleri’ne göre, en düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 39 bin 173 TL ile Van’ın da içerisinde yer aldığı TRB2 (Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti. Yine TÜİK’in dün açıkladığı ‘Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri’ne göre, TRB2 Bölgesi’nde bulunan Van, Türkiye’nin en yoksul ve yaşam koşulları kötü olan iller arasında yer aldı. Van’ın durumuyla ilgili Şehrivan’a konuşan isimler Van’ın derinleşen yoksulluğuna dair görüş paylaştı.
VAN YİNE AYNI VAN!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin ‘Gelir Dağılımı İstatistikleri’ni açıkladı. TÜİK’in verilerine göre, en düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 39 bin 173 TL ile Van’ın da içerisinde yer aldığı TRB2 (Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti. Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye'de 8,4 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi 5,3 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olurken bu bölgeyi 5,4 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve 5,5 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgeleri izledi.
VAN YİNE TÜRKİYE’NİN EN YOKSUL VE YAŞAM KOŞULLARI KÖTÜ KENTLERİ ARASINDA!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin ‘Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri’ni açıkladı. Şehrivan’ın, TÜİK’ten derlediği verilere göre, TRB2 Bölgesi’nde bulunan Van, Türkiye’nin en yoksul ve yaşam koşulları kötü olan iller arasında yer aldı. Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen bölgesel yoksulluk sınırına göre, Van’ın da içerisinde bulunduğu TRB2 Bölgesi’nde yoksulluk sınırı 15 bin 598 TL oldu. Van’ı da kapsayan TRB2 Bölgesi’nde yoksulluk oranı ise yüzde 9,3 olarak gerçekleşti.
HEM YOKSULLUK VAR HEM DE YAŞAM KOŞULLARI KÖTÜ
Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen bölgesel yoksulluk sınırına göre, Van’ı da kapsayan TRB2 Bölgesi’nde yoksulluk sınırı 18 bin 718 TL oldu. Medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, Van’ın da içerisinde bulunduğu TRB2 Bölgesi’nde her bin kişiden 355 kişi yoksul ve bu bölgede yoksulluk oranı 16,1 olarak sayılara yansıdı.
IRAK: VAN BİR ZAMANLAR TÜRKİYE’NİN YILDIZ İLLERİNDEN BİRİYDİ
Van Ticaret Borsası, Van Ticaret ve Sanayi Odası eski Başkanı Feridun Irak, Van’ın bir zamanlar yıldız illerden biri olduğunu belirterek, “Bugün Türkiye’nin en yoksulu ve yaşam koşullarının en kötü ili durumuna düşen Van bir zamanlar Türkiye’nin yıldız illerinden biriydi. 1970’li-80’li yıllarda rakibimiz batı bölgelerimizin gelişmiş illeriydi. 2000’li yıllara geldiğimizde rakiplerimiz Erzurum-Diyarbakır gibi iller olmaya başladı. Bugünlerde ise maalesef geçmişte bizi rakip gören Şırnak-Hakkari-Ağrı-Muş-Bitlis gibi iller bizim rakibimiz olmuş bulunuyor. Yani geriye gideceğimiz bir nokta kalmadı. Oysa ki; Van yukarıda sözünü ettiğim yıllarda, Türkiye’ye gelen turistin yüzde 10’nu misafir eden, Ortadoğu’nun, Afrika’nın birçok ülkelerine hatta dağılmadan önce SSCB’ne et ve canlı hayvan ihraç eden, yine o yıllarda tarım ve hayvancılık sektöründe Türkiye’nin en büyük sanayi yatırımlarını gerçekleştiren, herkesin hayranlıkla izlediği yıldız bir ildi” diye aktardı.
“VAN SON NOKTAYA GELMİŞ BULUNUYOR”
Irak, kentin geriye sardığını ifade ederek, “Van göstermiş olduğu bu performansıyla üretimiyle yaşam standartları ile Türkiye’nin önde gelen illerinden biriydi. Maalesef ilerleyen zaman içinde daha ileriye gideceği yerde ha bire geriye sardı. Ve nihayet geriye saracağı son noktaya gelmiş bulunuyor. Van’ın başarılı olduğu o yıllarda ne üniversite, ne Kalkınma Ajansı ne TKDK gibi kurum kuruluşlarda yoktu. Üzülerek ifade ediyorum ki; bu kurumlar geldikten sonra ileriye gitme yerine geriye sardık. Velhasıl kelam, başta siyasetçiler olmak üzere ilin tüm kurumları, meslek kuruluşları, STK’ları işlerini hakkıyla yapmış değiller. Bu halkın vebali üzerlerindedir” diye konuştu.
ŞAHİN: VAN BUNU HAKETMİYOR!
Van’ın yoksulluğu ve kötü yaşam şartı ile ilgili Şehrivan’a konuşan mali müşavir İbrahim Şahin, “Van’ın sonlarda yer almasına çok üzülüyoruz. Geçen aylarda bir veri ile Van’ın ülkenin en yoksul kenti olduğu açıklandı. Van’ın GSYH’de 81’inci sırada yer alması yoksullukta da son sıralarda yer almasına neden oldu. Geçen sene de ülkenin en yoksul kenti olarak açıklanmıştı. Bu sonuçlar bize Van’da istenilen yatırımların olmadığını, gelir getirecek iş imkânlarının olmadığının da kanıtıdır. Halk yoksul. Bunlar resmi kaynaklar. Bir de gayri resmi kaynakları göz önünde bulundurduğumuzda bu oran daha fazladır. Van’da yoksulluk çok çok fazla. Bir yıl aradan sonra TÜİK yine yoksulluk verilerini açıklıyor ve Van’ın daha da dibe batmış durumda olduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
“BU KENTE YATIRIM YAPILMALI”
Şahin, yetkililerin acilen bu duruma çözüm bulması gerektiğini dile getirerek, “Van’da kurumsal bir bilinç yok. Herkes bireysel bir yatırım yapmaya çalışıyor. Bu da kente topyekûn zararlar veriyor. Van’ın hafızası yok. Hafızasını zamanla kaybetti. Başka illerin lobisi var. Van’da lobi de yok. Bize verilenlerle yetinmeye çalışıyoruz. 21. yüzyılda yaşıyoruz ve hâlâ Türkiye’nin en yoksul kentiyiz. Vanlıların içerisinde bulunduğu yaşam kalitesi en dipte ve Van hane halkı en düşük olan kent. Çok üzülüyoruz. Bu kent bu hale düşecek kent miydi? Van bunu mu hak ediyordu? Van 1 milyon 200 bin nüfusa sahip. Sürekli kafe açmakla nereye kadar? Bu mudur yatırım? Bu kentin fabrikalara ihtiyacı var. Bu kentte istihdam alanı yaratılacak alanlara ihtiyaç var. Yetkililerin acilen kalkınma planı kapsamında bu kente yatırım yapmaları lazım” dedi.
