ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-SONER İZGİ
Türkiye’nin 2014 yılından bu yana ilişkilerinin devam ettiği İran’la, Van’da yıllar sonra çok önemli konuların ele alındığı bir toplantı düzenlendi. En son 2015 yılında yapılan ve pandemi dolayısıyla ara verilen “Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İş birliği Toplantısı” İran’a sınır olan Van’da gerçekleşti. İran ile Van’dan üst düzey yöneticilerin de katılım sağladığı toplantıda sınır ticareti, ulaşım, gümrük ve turizm olmak üzere 4 uzmanlık komitesi altında çok yönlü görüşmeler, istişareler ve değerlendirmeler yapıldı. Burada konuşan İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Hasan Habibullahzade, elektrik ticareti için çalışmaların yapıldığını dile getirerek, “Gelecek aylarda yapılmasını planladığımız Hoy-Van elektrik alışverişi de yer alıyor” dedi.
Türkiye’nin yaklaşık 560 kilometrelik bir sınırı paylaştığı ve önemli bir komşu olan İran ile ilişkileri devam ediyor. 2014 yılında kurulan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizması çerçevesinde kurumsal bir çerçeveye oturan İran ile ilişkiler günümüze kadar sürüyor. İki ülke arasında yıllardan beri üst düzey ziyaretler gerçekleşirken, Van’da dün gerçekleştirilen toplantı ile iki ülke arasındaki konular masaya yatırıldı. En son 2015 yılında İran’ın Hoy kentinde yapılan “Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İş birliği Toplantısı” İran’a sınır olan Van’da düzenlendi. İran’dan ve Türkiye’den üst düzey yöneticilerin yer aldığı toplantıda sınır ticareti, ulaşım, gümrük ve turizm olmak üzere 4 uzmanlık komitesi altında çok yönlü görüşmeler, istişareler ve değerlendirmeler yapıldı. Pandemi dolayısıyla ara verilen ve 8 yıl aradan sonra yeniden düzenlenen toplantıda konuşan İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Hasan Habibullahzade, elektrik ticareti için çalışmaların yapıldığını dile getirerek, “Gelecek aylarda yapılmasını planladığımız Hoy-Van elektrik alışverişi de yer alıyor” dedi.
VAN’DA, “TÜRKİYE-İRAN 6. SINIR İLLERİ EKONOMİK İŞ BİRLİĞİ TOPLANTISI” YAPILDI!
Van'da, Türkiye ve İran'dan yetkililerin katılımıyla "Türkiye-İran 6. Sınır İlleri Ekonomik İş birliği Toplantısı" yapıldı. Edremit ilçesindeki Evliya Çelebi Uygulama Oteli'nde düzenlenen toplantıda, iki ülkenin sınır illeri arasında yapılacak iş birliği konuları ele alındı. Toplantıya, Hakkari Valisi ve Belediye Başkan Vekili Ali Çelik, AK Parti Van Milletvekilleri Burhan Kayatürk ve Kayhan Türkmenoğlu, Türkiye'nin Urumiye Başkonsolosu Adil Cüneyit Akbal, Ağrı, Iğdır ve Hakkari'den yetkililer, Van Emniyet Müdürü Atanur Aydın, Van İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Adem Şen ile Türk ve İranlı yetkililer katıldı.
“TÜRKİYE, İRAN’IN EN BÜYÜK VE EN ÖNEMLİ KOMŞULARINDAN BİRİSİDİR”
İran’ın Türkiye’nin en önemli komşularından biri olduğunu ifade eden Van Valisi Ozan Balcı sözlerine şöyle başladı: “Ortak tarih ve kültürel varlıklara sahip bu iki ülke bugün 534 kilometre uzunluğunda bir sınıra sahiptir. Bu sınır dünyanın en eski sınırlarından birisidir. 400 yıldan beri her iki ülkenin sınırında barış ve huzur egemendir. Bu sınır Türkiye’nin en uzun 2’nci sınırıyken İran’ın en uzun 6’ncı sınırıdır. Her durumda dost ve kardeş ülke İran, Türkiye’nin en önemli ve en büyük komşularından biridir. Aynı şekilde Türkiye de İran’ın en büyük ve en önemli komşularından birisidir. Malum olduğu üzere sınır ticareti, sınırlara yakın bölgelerde yerleşik halkın coğrafi şartlar nedeniyle kendi ülkesinde temin edemediği ya da etmesinde güçlük çektiği ürünleri komşu ülkelerden kolay ve ucuz şekilde karşılayabilmesine imkan sağlayan bir dış ticaret şeklidir. Sınır ticareti uygulaması ile sınıra yakın bölgelerde ticaret ve taşımacılık sektörleri canlanmakta ve istihdama katkı sağlanmaktadır. Böylelikle sınır bölgelerinden diğer bölgelere göç azalmakta, komşu ülkeler arasındaki ilişkiler ve karşılıklı güven ortamı gelişmektedir.”
EN SON 8 YIL ÖNCE GERÇEKLEŞMİŞTİ!
En son 8 yıl önce düzenlenen toplantıya değinen Balcı, “Ülkemizde sınır ticareti uygulamalarının başladığı 1970’li yılların sonlarından bu yana sınır ticaretine ilişkin düzenlemelerde günün şartlarına uygun olarak değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu uygulamalarda ithalata konu ürünlerin cins ve miktarlarının artırılıp düşürülmesinde genellikle ithalat politikaları, ilgili bakanlıkların yetki ve sorumluluğunda yürütülen madde politikaları ile iç piyasadaki arz ve talep dengeleri gibi unsurlar göz önünde bulundurulmuştur. Sınır ticaretine ilişkin düzenlemelerde ve uygulamalarda dış politika belirleyici unsurlardan biri olmuştur. Sınır bölgeleri arasındaki ilişkileri ve işbirliğini geliştirmek, sorunları masaya yatırmak ve çözüm önerilerini geliştirmek amacıyla düzenlenen toplantının sonuncusu 12-13 Mayıs 2015'te İran'ın Hoy kentinde, Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği’nin beşincisi toplantısı adıyla yapılmıştır. Yapılan bu son toplantıda üç uzmanlık komitesi adı altında sınır ticareti, ulaşım, gümrük, yatırım, sanayi iş birliği, turizm, kültür, eğitim ve sağlık gibi konulara dair görüşmeler yapılmıştır” diye aktardı.
TOPLANTIDA 4 UZMANLIK KOMİTESİ ALTINDA ÇOK YÖNLÜ GÖRÜŞMELER, İSTİŞARELER VE DEĞERLENDİRMELER YAPILDI
Balcı, Van’da düzenlenen toplantının içeriğine değinerek, “O tarihten günümüze araya giren pandemi, deprem gibi bazı zorunlu nedenlerle birkaç yıldır yapılmayan bu toplantıyı bugün Van’da düzenleyeceğimiz Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliğinin 6’ncı toplantısında yeniden gerçekleştirmiş olacağız. Bu toplantıda sınır ticareti, ulaşım, gümrük ve turizm olmak üzere 4 uzmanlık komitesi altında çok yönlü görüşmeler, istişareler ve değerlendirmeler yapılarak iki ülkenin ekonomik iş birliğinin artmasına katkı sağlayacaktır. Toplantının iki ülke açısından hayırlara vesile olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.
“GELECEK AYLARDA YAPILMASINI PLANLADIĞIMIZ HOY-VAN ELEKTRİK ALIŞVERİŞİ DE YER ALIYOR”
İran'ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Hasan Habibullahzade ise Türkiye-İran arasındaki ticareti 30 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Her iki tarafın yetkililerinin de ticaretin gelişmesine özel önem verdiğini belirten Habibullahzade, şunları kaydetti: “Ankara'ya gelmeden önce Sayın Cumhurbaşkanımız İbrahim Reisi ile yaptığım görüşmede, İran ve Türkiye'nin ekonomik kalkınmasını, özellikle il ve sınır işbirliği konularını ele aldık. Batı Azerbaycan ile Türkiye'nin dört sınır vilayeti önemli ekonomik özelliklere sahip noktada yer alıyor. Bu özelliklerin arasında malların transiti ve enerji ihracatı da var. İki taraf arasındaki ekonomik ilişkiler son yıllarda dikkat çekici bir ilerleme gösteriyor. Elektrik ticareti için yeni önlemler alındı. Bunlar arasında gelecek aylarda yapılmasını planladığımız Hoy-Van elektrik alışverişi de yer alıyor.”
“BATI AZERBAYCAN'DA TÜRKİYE SINIRLARI ÖNÜNDE ÜÇ ÖNEMLİ EKONOMİK BÖLGE VAR”
Batı Azerbaycan Genel Valisi Muhammed Sadegh Motamedıan da İran ile Türkiye arasındaki ticaretin artmasını istediklerini dile getirerek, “Batı Azerbaycan'da Türkiye sınırları önünde üç önemli ekonomik bölge var. Bunlardan en önemlisi Mako Serbest Bölgesi ve Salmas Özel Ekonomik Bölgesi'dir. Urumiye Özel Ekonomik Bölgesi'nin inşası yakın zamanda onaylandı. Bu yılın 5 ayında iyi bir ticaret gerçekleştirdiğimiz Türkiye, Çin, Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin ardından 2 milyar 241 milyon dolarla Batı Azerbaycan'ın dördüncü ihracat pazarı, üçüncü ithalat kaynağı oldu” diye konuştu.