İran ile sahip olduğu 300 kilometrelik sınır hattına, Kapıköy gibi modernize edilen ve potansiyeli yüksek bir sınır kapısına sahip olmasına rağmen Van uluslararası ticarette hedeflediği noktaya gelemiyor. Yıllar önce 2023 vizyonu kapsamında Van için belirlenen 1 milyar dolar ihracat rakamları geçen zaman içerisinde hayal oldu. Ülkenin en az ihracat yapan kentleri arasında yer alan Van dış ticaret verilerinde istediği ivmeyi bir türlü yakalayamıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Eylül ayına ilişkin açıkladığı ‘Dış Ticaret İstatistikleri’ne göre Van’da ihracat 1 milyon 320 bin dolar, ithalat 1 milyon 880 bin dolar olarak gerçekleşti.

BÖLGE İLLERİN DIŞ TİCARET VERİLERİ BELLİ OLDU  

Muş’ta Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 14 milyon 280 bin dolar, ithalat 8 milyon 266 bin dolar olarak gerçekleşti. Bitlis’te Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 149 bin dolar, ithalat 1 milyon 211 bin dolar olarak gerçekleşti. Hakkari’de Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 11 milyon 486 bin dolar, ithalat 9 milyon 655 bin dolar olarak gerçekleşti.    

İHRACAT

EYLÜL AYINDA GENEL TİCARET SİSTEMİNE GÖRE İHRACAT YÜZDE 1,9, İTHALAT YÜZDE 1,4 AZALDI

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2024 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9 azalarak 21 milyar 987 milyon dolar, ithalat yüzde 1,4 azalarak 27 milyar 116 milyon dolar olarak gerçekleşti.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE İHRACAT YÜZDE 2,6 ARTTI, İTHALAT YÜZDE 8,1 AZALDI

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,6 artarak 191 milyar 754 milyon dolar, ithalat yüzde 8,1 azalarak 252 milyar 183 milyon dolar olarak gerçekleşti.

EYLÜL AYINDA ENERJİ ÜRÜNLERİ VE ALTIN HARİÇ İHRACAT YÜZDE 2,9, İTHALAT YÜZDE 4,5 ARTTI       

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2024 Eylül ayında yüzde 2,9 artarak 20 milyar 231 milyon dolardan, 20 milyar 819 milyon dolara yükseldi. Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 4,5 artarak 20 milyar 286 milyon dolardan, 21 milyar 203 milyon dolara yükseldi. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 383 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 3,7 artarak 42 milyar 22 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 98,2 oldu.

DIŞ TİCARET AÇIĞI EYLÜL AYINDA YÜZDE 0,7 ARTTI

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,7 artarak 5 milyar 95 milyon dolardan, 5 milyar 129 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Eylül ayında yüzde 81,5 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 81,1'e geriledi.

DIŞ TİCARET AÇIĞI OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE YÜZDE 31,1 AZALDI

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 31,1 azalarak 87 milyar 664 milyon dolardan, 60 milyar 430 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 68,1 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 76,0'a yükseldi.

EYLÜL AYINDA İMALAT SANAYİNİN TOPLAM İHRACATTAKİ PAYI YÜZDE 94,5 OLDU

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2024 Eylül ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,4, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu. Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.

EYLÜL AYINDA ARA MALLARININ TOPLAM İTHALATTAKİ PAYI YÜZDE 67,7 OLDU

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2024 Eylül ayında ara mallarının payı yüzde 67,7, sermaye mallarının payı yüzde 16,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,6 oldu. İthalatta, 2024 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı yüzde 69,5, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,4 oldu.

EYLÜL AYINDA EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE ALMANYA OLDU

Eylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 680 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 400 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 263 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 133 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 48 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7'sini oluşturdu.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE İHRACATTA İLK SIRAYI ALMANYA ALDI

Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 15 milyar 295 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 789 milyon dolar ile ABD, 11 milyar 151 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 9 milyar 514 milyon dolar ile Irak ve 9 milyar 323 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,8'ini oluşturdu. 

İTHALATTA İLK SIRAYI ÇİN ALDI

İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin'den yapılan ithalat 3 milyar 737 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 304 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 521 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 412 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 392 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 45,6'sını oluşturdu.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE İTHALATTA İLK SIRAYI ÇİN ALDI

Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat 33 milyar 130 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 32 milyar 483 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 19 milyar 816 milyon dolar ile Almanya, 13 milyar 802 milyon dolar ile İtalya, 12 milyar 231 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,2'sini oluşturdu.

MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ SERİYE GÖRE İHRACAT YÜZDE 1,2 AZALDI

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2024 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 1,2 azalırken, ithalat yüzde 1,0 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2024 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1,2, ithalat yüzde 1,4 azaldı.

YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERİN İMALAT SANAYİ İHRACATI İÇİNDEKİ PAYI YÜZDE 3,9 OLDU

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5'tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,9'dur. Ocak-Eylül döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,3'tür. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,4'tür.

EYLÜL AYINDA İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİNİN TOPLAM İTHALATTAKİ PAYI YÜZDE 83,9 OLDU

Vanlı sporculardan boks müsabakasında büyük başarı Vanlı sporculardan boks müsabakasında büyük başarı

Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 83,9'dur. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 12,6'dır. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,4'tür. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,2'dir. 

ÖZEL TİCARET SİSTEMİNE GÖRE İHRACAT 2024 YILI EYLÜL AYINDA 19 MİLYAR 989 MİLYON DOLAR OLDU

Özel ticaret sistemine göre, 2024 yılı Eylül ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9 azalarak 19 milyar 989 milyon dolar, ithalat yüzde 1,4 azalarak 25 milyar 348 milyon dolar olarak gerçekleşti.

EYLÜL AYINDA DIŞ TİCARET AÇIĞI 0,3 ARTARAK 5 MİLYAR 344 MİLYON DOLARDAN, 5 MİLYAR 358 MİLYON DOLARA YÜKSELDİ

Eylül ayında dış ticaret açığı yüzde 0,3 artarak 5 milyar 344 milyon dolardan, 5 milyar 358 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Eylül ayında yüzde 79,2 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 78,9'a yükseldi.

İHRACAT 2024 YILI OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE 173 MİLYAR 417 MİLYON DOLAR OLDU

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,1 artarak 173 milyar 417 milyon dolar, ithalat yüzde 8,5 azalarak 234 milyar 822 milyon dolar olarak gerçekleşti.

İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI 2024 YILININ OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE YÜZDE 73,9'A YÜKSELDİ

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 29,3 azalarak 86 milyar 807 milyon dolardan, 61 milyar 404 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 66,2 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 73,9'a yükseldi.

Muhabir: FATMA NUR POLATCAN-VEYSEL İZGİ