ŞEHRİVAN ÖZEL- FATMA NUR POLATCANA /AYDAN KAYHAN
Turistik tren seferleri dünya genelinde ve Türkiye’de özellikle son yıllarda popüler hale geldi. Türkiye’de de, Doğu Ekspresi ile Van Gölü Ekspresi’nin yoğun ilgi görmesiyle demiryolu taşımacılığı apayrı bir noktaya gelirken, Van bu hatlardan hiçbir şekilde faydalanamıyor. Sık sık dile getirilen Kuzey Van Gölü Demiryolu hattı için henüz bir adım atılmamışken, kent bu ulaşımda yerinde saymaya devam ediyor. Turistik Van Gölü Ekspresi ve bu hattın kentten geçmesi için çağrılar da sürerken, turizmcilerden 1971 yılında hizmete giren Van-Sufiyan demiryolu hattının turistik olması önerisi geldi. Van İskele’den başlayıp, Türkiye-İran sınırını geçtikten sonra Sufiyan’da son bulan demiryolu hattının turizm amacıyla kullanılmasının kentin tanıtımına katkı sağlayacağını dile getiren turizmciler bu hattın turistik olması için yetkililere çağrıda bulundu.
BEYAZ: VAN BU TRENİ KAÇIRMAMALI!
Söz konusu hat kentin turizminin hareketli olduğu ve İranlı turistlerin büyük katkı sunduğu süreçte gündem olurken Şehrivan o öneriyi turizmcilerden dinledi. Tren hattıyla ilgili konuşan turizmci Murat Beyaz, turizmin önemine değinerek şunları söyledi: “Turizm; Türkiye, Van, İran ve dünya için çok önemli bir kültürel faaliyettir. Ekonomik döngünün olduğu bir olgudur. En son 2023 yılında İspanya’nın 100 milyar Euro gibi bir rakamla turizmden gelir elde etmesiyle ve bu rakamı düşündüğümüzde aslında çok büyük bir gelir kalemi oldu. Dünyada bu tür başarılar elde edilirken, turizm gelirleri bu kadar yüksekken bizim ülkemiz de her ne kadar iyi rakamlara ulaşmışsa da henüz hedeflediğimiz noktada değiliz. Dünya turizmden bu kadar gelir elde ederken Van ve ülkemiz de turizmden faydalanmalıdır.”
VAN’DAN İRAN’A UZANAN BİR TURİSTİK HAT…
Tren seferlerinin turizme katkısını dile getiren Beyaz, “Van-İran arasındaki tren pandemi sürecine kadar yolcu da taşıyordu. Yolcunun beraberinde yük de getirebiliyorlardı. Trenin geldiği günler garda pazar şeklinde bir yer de oluşturulmuştu. Bir ekonomik döngü söz konusuydu. Pandemiyle beraber bu tren seferleri kesintiye uğradı. Şu an sadece yük taşımacılığı anlamında kullanılıyor. Halbuki dünyaya baktığımızda tren turizmi çok ciddi boyutlara ulaştı. Bu nostaljiyi yaşamak, tren zevkini almak için çeşitli programlar yapılıyor. Çeşitli fikirler ortaya atılıyor. Bu anlamda yol kat etmiş ülkeler de var. İç hatlar açısından İran’daki tren seferlerindeki konfor bizim ülkemizden çok daha iyi durumda. Şehirler arası yolcu taşımacılığında yataklı vagonlu trenler de İran bizden daha iyi” diye konuştu.
“İRAN’DAKİ ENERJİYİ VAN’A BAĞLAMAK GEREKİYOR”
Van-Sufihan demiryolu hattının turist olmasıyla birlikte çok sayıda turistin kente çekilebileceğini aktaran Beyaz, “İran’daki enerjiyi Van’a bağlamak gerekiyor. Pandemiyle birlikte biten süreci tekrar canlandırmak gerekiyor. Pandemi bitti, normal hayata dönüldü. Dolayısıyla treni aktif hale getirip kısıtlı da olsa yataklı vagonlu seferlerin yapılması lazım. Turistik tren haline de dönüştürülebilir. Dünyanın veya Türkiye’nin birçok yerinden insanı trenle İran’a bağlayabiliriz. Aynı şekilde Uzak Doğu’dan Türkiye’ye, Van’a çok sayıda turist taşıyabiliriz. Bu anlamda çok önemli bir hat. Bu hat zaten var, yeni bir yatırım yapmaya da gerek yok. Şu an ihtiyacımız olan bu hattı faaliyete geçirecek bir irade. Her iki ülkede de bu projeyi hayata geçirecek bir irade gerekiyor. Bunun dile getirilmesi ve gereken adımların atılması gerekiyor. Karayollarıyla İran’dan Türkiye’ye gelmeyi göze alamayan çok turist var. Buradan da oraya kara yoluyla gitmek istemeyen çok insan var” ifadelerini kullandı.
“KALİTELİ HİZMETLE KALİTELİ TURİST ÇEKMİŞ OLACAĞIZ”
Beyaz, herkesin bu projeye sahip çıkması gerektiğini belirterek, “Van-İran arası trende işleyiş, karşılıklı olacak şekilde haftanın bir günü şeklinde olmalı. Mutlaka yataklı vagonlar olması gerekiyor. Hareket saatlerinin insanların yetişebileceği tarzda işlevsel olması gerekiyor. Konforlu olması gerekiyor. Van’dan Tahran’a, Uzakdoğu’ya kadar bir tren hattı olmalı. Çin’deki vatandaş trenle buraya kadar gelebilmeli. Yapılacaksa doğru düzgün işlevsel bir hat olmalı. Tren hattı bu şekilde olursa kentin turizmine inanılmaz bir etki yapacak. Kentin tanıtımına katkı sağlayacak. Kaliteli hizmetle kaliteli turist çekmiş olacağız. Tren seyahatini seven insanların ilgisini buraya çekmiş olacağız. Bunu sadece bir tren seferi olarak değerlendirmeyip onun yaratacağı katma değeri hesaba katarak buna göre oluşumlara gidilerek yapılmalıdır. Bu proje hayata geçerse hepimizin hayrına olacak. O yüzden herkes bu projeye sahip çıkmalı ve olması için herkes elinden geleni yapmalıdır” dedi.
DENİZ: VAN’IN AVANTAJI ÇOK!
Rehberler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Özkan Deniz, Van-Tebriz arasında sefer yapacak turistik bir trenin de katkı sağlayacağını vurgulayarak, “Van’dan başlayıp Tebriz’e kadar giden bir tren hattı var. Ülkemizle İran’ın bir turizm ortaklığı var. Bizim diğer kentlerden farkımız hemen sınırımızda devasa bir ülke olan İran var. İran’dan Van’a gelen veya buradan İran’a giden turistik bir trenin faaliyete geçmesi kente katkı sağlar. Bizim iki avantajımız var. Kayseri’de de tren geçiyor, Elazığ’da da. Van bir ülkeden bir ülkeye de geçiş yapabiliyor. Bunların hepsi turizme katkı demektir. TÜİK verilerine de göre Van’a son yılların en fazla İranlı geçişi oldu. Trenle de seyahat olduğunu düşünün ve tren hattının turistik tren hattı olduğunu düşünün; bu durumda hem Devlet Demiryolları, hem Van’daki turizmciler, Van’daki konaklama yerleri hem esnafı kazanacak. Bundan bütün sektör faydalanacak. Van’dan İran’a giden bir turistik trenin olması da müthiş olur. Turizme yönelik tren seferleri olursa Van adına çok büyük kazançlar olur” diye konuştu.
ÖZKILIÇ: TREN SEFERLERİNE OLAN YOĞUN İLGİ BU HATTI BÜYÜK BİR AVANTAJA ÇEVİREBİLİR!
Van-Sufihan demiryolu hattının turistik olmasıyla ilgili Şehrivan’a görüş veren FlyOne Turizm İşletme sahibi ve iş insanı Enes Özkılıç, “İran’dan Türkiye’ye gelmek isteyen biri mecburi olarak karayolundan gelecektir. Karayolu dışında herhangi bir alternatif yok. Bir dönem tren hattında çalışmalar yapılmaya çalışıldı ama pandemiyle birlikte sekteye uğradı. Yine Van-İran arası uçak seferleri başladı ama devam edemedi. Elimizdeki değerlere sahip çıkamıyoruz. Özellikle son yıllarda tren seferlerine yoğun bir ilgi var. Doğu Ekspresi bunun en güzel örneği. İnsanlar şehir şehir gezip trenle seyahat ediyor. Bu şekilde Van-İran arasında olacak bir turistik tren hattıyla insanları Van’a çekebiliriz. Türkiye’nin birçok kentinden de İran’a yolculuk etmiş olur. Böylece İpekyolu’nu canlandırmış oluruz. Bunun kente katkısı olur. İnsanlar saatlerce karayoluyla Van’a geleceğine kolaylıkla kente gelmiş olacak” dedi.
