Bölgenin en önemli turizm destinasyonlarından biri olan, eşsiz koyları, masmavi suları ve doğasıyla yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken Van Gölü'nün gelecek kuşaklara daha temiz bırakılması için çalışmalar devam ediyor. Son yıllarda sıcaklığın yükselmesine bağlı gelişen aşırı buharlaşma ve yağışların azalması sonucu seviyesinde düşme yaşanan, kapladığı 3 bin 713 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye'nin en büyük sodalı gölü olan Van Gölü ve çevresi, karşı karşıya kaldığı çevresel sorunlar sebebiyle "doğal sit-sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı" ilan edildi. Alınan kararla göle kıyısı olan belediyeler, kirliliğe neden olan ahırların yıkımına ve arıtma tesislerinin tamamının aktif çalışmasını sağlayacak çalışmalara ağırlık vermeye başladı. Dip çamuru ve balçık temizliğinin de devam edeceği göl çevresinde, hayvansal atıkların ve derelerden taşınan çöplerin de göle ulaşması engellenerek, gölün eski maviliğine kavuşması hedefleniyor.
"Van Gölü'nü koruma asli görevimiz"
Bitlis'in Ahlat Belediye Başkanı Abdulalim Mümtaz Çoban, "Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı" kapsamında Van Gölü'nün korunması için tedbirlerin uygulanmasına başlandığını söyledi. Eylem planının tüm Van Gölü'nü kapsayan çok önemli bir proje olduğunu ifade eden Çoban, şöyle konuştu: "Arıtma tesislerinin tamamının çalıştığı, havzada gölü kirletecek ve tehdit edecek ahırların da kaldırıldığı büyük bir çalışmanın içine girdik. Dere yataklarındaki kirliliğin sıfırlandığı bir çalışmaya doğru ilerliyoruz. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyelerin arıtma tesislerindeki yıpranmışlığı göz önünde bulundurarak tümünü aktif hale getirecek. Büyük merkezlerde atıl durumdaki arıtma tesisleri artık devreye girdi. Cennet diyarı Van Gölü'nü korumak asli görevimizdir." Gölü koruyarak gelecek nesillere en sağlıklı şekilde bırakmaya çaba göstereceklerini dile getiren Çoban, "Göller tehdit kaldırmaz. Aral Gölü, dünyanın en büyük göllerinden biriydi. Korunma fiili olmadığından Aral Gölü'nün yerinde çöl var. Van Gölü'nü Sahra'ya çevirmeyeceğiz, denizimiz olarak yaşamaya devam edecek." dedi.
"Gölü temiz bırakmak için elimizden geleni yapacağız"
Van'ın Edremit Belediye Başkanı İsmail Say ise Resmi Gazetede yayımlanan kararla Van Gölü'nün korunmasına ilişkin çalışmaların resmi hüviyete kavuştuğunu belirtti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının koordinasyonunda bir sürecin başladığını aktaran Say, "Edremit Belediyesi olarak göreve geldiğimiz süre içinde Van Gölü'nün uzayda çekilen fotoğrafının birinci seçilmesi, Van Gölü Havzası'nın korunması, turizm amaçlı projelerimiz ve Van Gölü çalışmalarımızla buna hep dikkati çekmeye çalıştık. Van Gölü'nün korunması ancak eylemle, icra kararları ve icra makamlarının çalışmalarıyla olur. Bu noktada da gerek Sayın Cumhurbaşkanımız gerekse kıymetli eşleri gerekli özeni göstermişlerdir. Van Gölü'nü bizden sonraki kuşaklara daha temiz bırakmak için elimizden geleni yapacağız." diye konuştu. Edremit'in Van Gölü'ne yaklaşık 40 kilometrelik sahilinin bulunduğunu ifade eden Say, şöyle devam etti: "Sahil bandımızla, bisiklet ve yürüyüş yollarımızla vatandaşlarımızı Van Denizi ile buluşturmaya devam ediyoruz. Edremit'in alt yapı çalışmasını bu yıl içinde bitirip Edremit'ten Van Gölü'ne sızan veya foseptikler yoluyla oluşan kirliliği önleyeceğiz. Van Gölü'nün Edremit kıyısındaki kirlenmenin önüne geçecek projenin kentimize hayırlı olmasını diliyorum. Sahile sınırı olan mahallelerimizde maalesef on yıllardır hayvan barınakları vardı. Geçen yıl aldığımız kararla başta Edremit olmak üzere İpekyolu ve Tuşba ilçelerinde hayvan barınaklarını kaldırdık, bir kısmını da yıktık. Bu çalışmanın ardından gölün suyunun rengi değişti. İskele'den başlayan dip çamuru temizliğinden sonra sahillerimiz daha temiz olacak."
"Arıtma tesisleri yüzde 100 çalışacak"
Bitlis'in Tatvan Belediye Başkanı Mehmet Emin Geylani ise Van Gölü havzasının aynı zamanda yerleşim alanı olduğunu, bu nedenle yerleşimin bundan sonra daha kontrollü olacağı bilgisini verdi. Alınan kararla keyfiyet durumlarının ortadan kalktığını anlatan Geylani, şöyle konuştu: "Van Gölü kıyıları bazen işgallere maruz kalıyordu. Bu sayede sahil kenarı işgalden tamamen temizlenecek. Bu kararla havzadaki bütün arıtma tesisleri yüzde 100 kapasiteyle çalışacak. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanımız Murat Kurum, son ziyaretinde 'Van Gölü'ne arıtılmamış bir damla su bırakılmayacağını' söyledi. Kısa sürede Van Gölü eski halini, güzelliğini ve maviliğini yakalayacak. İlgilerinden dolayı Cumhurbaşkanımıza ve eşi Emine Erdoğan'a teşekkür ediyorum." Geylani, Tatvan Belediyesi'nin 12 yıl önce inşa edilen ileri biyolojik arıtma tesisinin bulunduğunu, ilerleyen dönemlerde olumsuzluk yaşamamak için tesisi revizyona aldıklarını söyledi. Van'da da ileri biyolojik arıtma tesisi bulunduğunu aktaran Geylani, "Ahlat, Adilcevaz ve diğer belediyelerin arıtma tesisleri aktif hale getiriliyor. Yıllardan beri birikmiş dip çamurları temizlenecek. Van ve Tatvan'da göl çevresindeki ahırlar kaldırıldı. Diğer bölgelerde de atığı direkt göle akan ahırlar kaldırılacak. Dip çamuru temizliği, gölün kirlemesine sebep olan hayvansal atıkların önlenmesi ve dere ıslahıyla 4 bakanlığın içinde olduğu büyük bir eylem planı. Çok geç kalmadan bu eylem planıyla Tatvan'ımızı ve Van Gölü'müzü dünya mirası haline getirmeyi hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.