Kuraklık ve buharlaşmadan dolayı büyük bir çekilmesinin yaşandığı Van Gölü’ndeki su çekilmesi devam ediyor. Bitlis'in Ahlat ilçesindeki Van Gölü kıyılarında su altındaki yapı kalıntıları gün geçtikçe daha belirgin hale geliyor.
AZALAN YAĞIŞLAR VE ARTAN BUHARLAŞMA, GÖL SEVİYESİNİN DÜŞMESİNE YOL AÇTI
Dronla çekilen görüntülerde alanda düzgün kent planı belirgin bir şekilde göze çarparken, kalıntıların Urartular dönemine ait olduğu tahmin ediliyor. Van Gölü'nün su seviyesinin düşmesi, gölün dibinde yer alan tarihi ve doğal kalıntıların gün yüzüne çıkmasına neden oluyor. Özellikle tarihi yerleşim alanları ile eski yapılar ortaya çıkarken, bu durum, bölgedeki tarih ve kültür açısından büyük bir önem taşıyor. Azalan yağışlar ve artan buharlaşma, göl seviyesinin düşmesine yol açarak daha önce su altında kalan yapı kalıntılarını görünür hale getirdi. Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, su altındaki bu yapıların ilgili uzmanlar tarafından tarihlendirilmesi gerektiğini söyledi. Elmastaş, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi.
ESKİ DÖNEMLERDEKİ YERLEŞME KALINTILARI DA YÜZEYE ÇIKTI
“Son yıllarda küresel ısınmayla birlikte bazı alanlarda ciddi kuraklıklar yaşanmakta. Van Gölü Havzasında da bu kuraklığın etkisini görebilmekteyiz. Havzada son 3-4 yıldır yağışlarında büyük oranla azalmasıyla ciddi bir seviye alçalması yaşanmakta. Bu seviyeler düştükten sonra da gölün altında ki bazı mikrobiyalitler gün yüzüne çıkmış durumda. Bununla birlikte bazı eski dönemlerdeki yerleşme kalıntıları da yüzeye çıktı ya da çıkmak üzere. Tabi bu alanlarla ilgili ciddi araştırmaların yapılması gerekmekte. Özellikle ilgili uzmanlar tarihçiler ya da yerleşme alanları ile ilgili çalışma yapan uzmanların buralarda bir takım çalışmalar yapması gerekiyor. Çünkü burada göl seviyesi daha aşağıdaydı. Bu zaten göl seviyesinin bir dönem yükseldiğini ifade ediyor. Bunların ilgili uzmanlar tarafından tarihlendirilmesi gerekiyor. Özellikle Tatvan'dan Ahlat'a oradan da Adilcevaz'a buradaki kıyılarda bazı kalıntıları çıplak gözle görebiliyoruz."
HEMEN HEMEN HER KIYISINDA YAŞAM İZLERİNE RASTLAMAKTAYIZ
Ahlat kıyı şeridinde bulunan adacığın çevresinde görülen su altındaki yapı kalıntıları geçmişte ilk olarak keşfettiklerini belirten Adilcevaz Yukarı Deniz Derneği Başkanı Cumali Birol, “Buranın ismi değiştirilerek yeni yeni ortaya çıkmış gibi haberler yapıldı. Aslında öyle bir şey yok burası bilinen bir noktaydı” dedi. Konya Selçuklu Üniversitesinde Su Altı Arkeoloji Bölümü uzmanları tarafından burada gerekli incelemelerin yapılması için davette bulunan Birol, “Van Gölü Havzasının hemen hemen her kıyısında yaşam izlerine rastlamaktayız. Evlerin olduğu bu bölgede yaşayan insanların olduğu birçok medeniyeti içinde barındırdığını görebiliyoruz.
ÇEKİLMENİN NEDENİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE BİLİNÇSİZ SU KULLANIMI
2007 yılında Adilcevaz kıyısı açıklarında gördüğümüz yerlerde zaten paylaşımlar yapmıştık. O 29 metre derinlikteydi. Göl bu kadar çekilmemişti. Yeni bulgularda çıkacak. Burayı geçmiş dönemde suyun altında çekimler yapmıştık. Ama bugün görüyoruz ki su daha çekiliyor. Yaklaşık 3 metreye tekabül ediyor. Gerek küresel ısınma gerekse iklim değişikliği ve bilinçsiz su kullanımı da bu çekilmeye etkendir. Bu bölgede de Van Gölünün kurumasına inşallah sebep vermeyiz. Çünkü Van Gölü bizim için çok değerli.
KORUMAMIZ LAZIM VE BU DEĞERLERE SAHİP ÇIKMAMIZ LAZIM
Van Gölü altında birçok gizemi barındırıyor. Burada da birçok medeniyetlerin yaşadığını da görebiliyoruz. Adilcevaz kalesinde birçok yaşam izine rastladık. Bunlardan birisi Urartular birisi Selçuklular birisi Persler. Dolayısıyla bu yaşam izleri her geçen medeniyet kendi izini bırakmış geçmiş. Kültürel miras ve kültürel değer aslında budur. Selçuklulardan Osmanlılardan izler görüyoruz. Kime ve hangi medeniyete ait olursa olsun Türkiye Cumhuriyeti Devleti bayrağı altında bulunan tüm tarihi eserler Türkiye'nin malıdır. Bizim bunları korumamız lazım ve bu değerlere sahip çıkmamız lazım.
HATTA BİR YUVARLAK TAŞ TEKERLEĞE DENK GELDİK
Buranın ismi değiştirilerek yeni yeni ortaya çıkmış gibi haberler yapıldı. Aslında öyle bir şey yok burası bilinen bir noktaydı. Çünkü biz burayı su altında görüntülemiştik. Altta farklı medeniyetler gördük. İnsanlar orada yaşamış. Yollar var bahçeler var evlerin sütunları olduğu gibi duruyor. Aynı zamanda kurnalar ve dibekler gördük. Hatta bir yuvarlak taş tekerleğe denk geldik. Bunun araştırılması üniversitelere ve değerli hocalarımıza kalıyor. Konya Selçuklu Üniversitesinde Su Altı Arkeoloji Bölümü var. Bunların gelip incelemesi lazım. Bizler yapmış olduğumuz sportif dalışlarla bulguları buluyoruz” diye konuştu.
