ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-NECMETTİN DURSUN
Doğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük ve en önemli kentlerinden biri olmasına rağmen Van, olması gereken yerin çok uzağında yer almaya devam ediyor. Halihazırda tarım ve hayvancılık ile turizmde kazanmaya müsait bir konumda olan Van, turizmdeki hareketliliğine rağmen diğer birçok alanda beklenilenin çok altında istatistikler veriyor. Sınır kenti olmasına rağmen ihracatta Türkiye’de son 20’lerde olan, gelişmişlikte birçok ilin gerisinde kalan, üretimde beklenen çıkışı yapamayan ve genç nüfusunun büyük bölümünü göç veren kentte buna bağlı sorunlar da aralıksız sürüyor.
HANE HALKI GELİRİNDE VAN, TRB2 İLLERİ İLE BİRLİKTE SONLARDA!
Üretim ve işsizlik ile alakalı sorunlardan dolayı kişi başına düşen gelir, sosyo-ekonomik gelişmişlik gibi alanlarda son sıralarda yer alan Van TÜİK’in açıkladığı ‘Gelir Dağılımı İstatistikleri’ne göre de iyi bir fotoğraf vermedi. Van’ın da içerisinde yer aldığı TRB2 Bölgesindeki iller en düşük gelire sahip iller oldu. TÜİK’e göre en düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 23 bin 63 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşirken konuyla ilgili Şehrivan’a açıklamalarda bulunan mali müşavir İbrahim Şahin, ‘Van’ın durumu iç acıcı değil’ yorumunda bulundu.
ŞAHİN: EN ÖNEMLİ SEKTÖRLERDE İSTİHDAM DÜŞTÜ!
Van'ın işsizliği ve yoksulluğuna değinen Şahin sözlerine şöyle başladı: “Van 2023 nüfusu tahmini verilere göre 1 milyon 150 bin civarında. Van’ın nüfusu içerisinde yer alan genç nüfus oranı diğer illere göre daha fazla. Van’ın ekonomik faaliyetleri tarım, hayvancılık, turizm olmakla birlikte günümüzde bu alanlarda verilen yanlış kararlar sonucu bu sektörler geçmiş yıllara göre düşüşe geçmiştir. Van’daki faal nüfusun yüzde 77’sinin tarım ve hayvancıkla uğraşması gerekirken bu sektörlerde iş olmayınca işsizlik de artmaya başlamıştır. Van’ın sanayi sektöründeki yatırımların dağılımına bakıldığında, yapı ve gıda sanayinin öne çıkan sektörler olduğunu görmekteyiz. Bu sektörlerde çalışan işletmeler de küçük ve sınırlı olduğu için bunlar da işsizliği azaltamaz.”
VAN HEM İŞSİZ HEM DE YOKSUL!
Şahin, işsizliğin bölgenin kaderi olduğunu dile getirerek, “Van’da yaşanılan ekonomik sıkıntıların yarattığı sonuca göre, işsizlik kentimizin en büyük sorunudur. Van’da sanayide, tarımda, hayvancılıkta, ihracatta vb. birçok durumda eksiklik yaşandığı için işsizlik fazladır. TRB2 verilerini incelediğimizde işsizlik oranı en yüksek bölge yüzde 19,2 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) olduğu görülmektedir. İşsizlik bölgenin kaderi haline getirilmiştir” dedi.
VAN 3 KAT GERİDE
En düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin Van’da gerçekleşmesini açıklayan Şahin, “İstatistiklere baktığımızda yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirlerinde en yüksek gelir 62 bin 554 TL olarak açıklanmış. Tek kişilik hane halkının olduğu, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 60 bin 696 liraya çıktığını, tek çekirdek aileden oluşan hane halklarında bu değerin 49 bin 902 lira olduğu görmekteyiz. Verilere baktığımızda Van ortalama olarak bu verilerin 3 kat gerisinde. Bu da demek oluyor ki Van’da hanelerde çalışamayan, bir gelir elde edemeyen bireylerin sayısı bir hayli fazla” diye konuştu.
“DURUM İÇ AÇICI DEĞİL!”
Van’ın durumunun iç acıcı olmadığını vurgulayan Şahin şunları aktardı: “Gerek Van gerekse bölgenin durumu ekonomik anlamda iç acıcı değil. Ülkemizin Doğusu ile Batısının kalkınmışlık düzeyi arasında fark var. Doğu Anadolu Bölgesi’nin coğrafik ve stratejik konuma göre yeniden kalkınması için çalışmalar yapılmalıdır. İşletmeler teşviklerle desteklenmeli ve 5 yıllık dönemler halinde yatırım yapan işletmelerden vergi alınmamalıdır. Van’da üretilen ürünlerin satış garantisi olarak desteklenmesi gibi oluşumlardan geçmesi gerekmektedir.”
ŞAHİN’İN KURTULUŞ REÇETESİ: UZUN VADELİ VE KALICI YATIRIMLAR YAPILMALI
Şahin, çözüm önerilerinde bulunarak sözlerini şöyle tamamladı: “Van’ın işsizliği ve yoksulluğunun giderilmesi için merkezi hükümet ile yerel yönetimlerin birlikte ve beraber ilin 5 yıllık kalkınma, gelişme ve bunları sürdürebilirlik planlarının çıkarılması, uygulanması ve teşviklerle desteklenmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra tarım ve hayvancılık sektöründe bilinçli planlamalarla yatırım yapılması gerekiyor. İhracatın da desteklenmesi ile yol alınabilir. Van’ın istihdam konusunda daha iyi bir yerlere gelebilmesi için uzun vadeli kalıcı yatırımların yapılması, doğru sanayileşme, istihdamda dolgun ücretlendirme ile çalışmalar yapılması gerekmektedir.”