ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-MEHMET ALİ EKİNCİ
Geçmişte birçok medeniyete ev sahipliği yapan, tarihi, doğası ile dikkat çeken Van, son zamanlarda turizmde ülkenin en ciddi çıkış yapan illerinden birisi haline gelmeye başladı. Bir dönemler nüfusundan fazla Avrupalı turisti ağırlayan ve önemli destinasyonlardan birisi olan Van yeniden o günlerine dönmeye başlarken hem yabancı hem yerli turistlerin en çok ilgi gösterdiği iller arasına da girmeye başladı. İranlı turistlerin yanı sıra Güneydoğu ve Doğu Anadolu illerine akın eden yerli turistleri cezbeden Van, en yoğun dönemlerinden birini yaşıyor. Şehrivan’ın, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan derlediği verilere göre, Van’da geçen yıl konaklayan yerli ve yabancı turist sayısı 609 bin 963 oldu. Böylece Van, ülke genelinde en çok turistin konakladığı 14’üncü il oldu. Konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan Van Otelciler ve Turizmciler Derneği (VANOTED) Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yüksel doluluk oranları başta olmak üzere atılması gereken adımları da değerlendirdi. Yüksel iyi rakamların yakalandığı süreçte kayıt dışı konaklamaya da dikkat çekti.
VAN, EN ÇOK TURİST AĞIRLAYAN İLLER ARASINDA!
Şehrivan’ın derlediği verilere göre, Van’da tesislere gelen turist sayısı 346 bin 16 oldu. Bunların 153 bin 863’ünü yabancılar, 192 bin 153’ünü ise yerliler oluşturdu. Verilerine göre, kentte konaklayan turist sayısı 609 bin 963 oldu. Bunların 326 bin 897’sini yabancı, 283 bin 66’sını ise yerli turistler oluşturdu. Geçen yıl Van’ın ilçelerinde en çok İpekyolu ilçesinin tesislerinde konaklama gerçekleşti. 527 bin 966 ziyaretçi İpekyolu’nun tesislerinde konakladı. Verilere göre; 39 bin 806 ziyaretçi Erciş’te, 18 bin 497 ziyaretçi Tuşba’da, 10 bin 985 ziyaretçi merkezde, 8 bin 162 ziyaretçi Edremit’te, 4 bin 547 ziyaretçi Muradiye ilçesinde konakladı.
VAN’DAKİ TESİSLERDE DOLULUK ORANI YÜZDE 91 OLDU!
2022 yılında Van’daki konaklama tesislerinin doluluk oranı Van merkezde yüzde 91,54 olarak gerçekleşti. Bu doluluk oranının yüzde 50,57’sini yabancı ziyaretçiler oluşturdu. 2022 yılında Van’ın ilçelerinden İpekyolu’nda bulunan tesislere 285 bin 114 turist geldi. İpekyolu’nu 32 bin 464 ziyaretçi ile Erciş, 18 bin 443 ile Tuşba, 4 bin 832 ile Van merkez, 3 bin 28 ile Edremit, 2 bin 135 ile Muradiye ilçesi izledi. Van’a gelen turistlerin ortalama kalış süresi 1,76 gün oldu. Yabancı turistlerin ortalama kalış süresi 2,12 gün, yerli turistlerin ise ortalama kalış süresi 1,47 gün oldu.
ANTALYA İLK SIRADA YER ALDI…
Geçen yıl, 56 milyon 620 bin 54 turist Türkiye’deki tesislerde konakladı. 13 milyon 618 bin 761 turistin konakladığı Antalya ilk sırada yer aldı. Antalya’yı, 11 milyon 812 bin 511 turist ile İstanbul, 5 milyon 860 bin 700 turist ile Muğla, 1 milyon 845 bin 756 turistle Balıkesir, 1 milyon 818 bin 884 turistle Mersin, 1 milyon 327 bin 337 turistle Bursa, 1 milyon 205 bin 670 turistle Nevşehir, 1 milyon 43 bin 44 turistle Çanakkale, 890 bin 949 turist ile Aydın, 851 bin 730 turistle İzmir, 709 bin 446 turistle Edirne, 685 bin 706 turistle Erzurum, 649 bin 431 turistle Konya, 609 bin 963 turistle Van, 537 bin 468 turistle Adana, 507 bin 846 turistle Şanlıurfa izledi.
İRANLI TURİSTLER ÖNEMLİ BİR YERE SAHİP!
Konuyla ilgili Şehrivan’a görüş veren Van Otelciler ve Turizmciler Derneği (VANOTED) Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yüksel, “Turizm 84 meslek kuruluşuna doğrudan fayda sağlıyor. Bunun ilk başta gelenleri konaklama, yeme-içme, taşıma, ulaşımdır. Yabancı turistler ülkeye turizm amaçlı geliyorlar. Genelde deniz-kum için geliyorlar. İranlı turist deniz-kum için gelmiyor. İranlılar toplam 3 gece konaklama yapıyorlar. İranlı turist ülkeye geldiği zaman alışveriş yapıyor. İran’da enflasyon çok yüksek. Özellikle giyim sektörü bundan çok etkileniyor. İranlılar da bundan dolayı belli periyotlarla ülkemize gelip aileleriyle birlikte alışveriş yapıyorlar. Eskiden bavul ticareti vardı. Artık bavul ticareti için gelen çok az turist var. İranlılar 2-3 ayda bir ülkeye gelip, tüm ihtiyacını alıp ülkelerine geri dönüyorlar” dedi.
KONAKLAMADAKİ YÜKSELİŞİN SEBEBİ DE İRANLILAR
Yüksel, İranlı turistlerin faydasına değinerek şunları aktardı: “İranlı turistlerin başta konaklama tesislerine faydaları var. Daha sonra yeme-içme, ulaşıma faydaları var. Van esnafına çok katkı sağlıyorlar. Van, 2015 yılından sonra daha çok turist almaya başladı. Esnaflar son yıllarda bütün ticaretini İranlı turist üzerine şekillendirdi. Özellikle çarşıdaki bütün mağazaların üzerinde Farsça ‘indirim var’ tabelası, yazısı vardır. Bu da bunu kanıtlamış oluyor.”
YÜKSEL DOLULUK ORANLARI YÜZDE 90’I BULUYOR…
İranlı turistlerin neden Van’ı tercih ettiklerinden söz eden Yüksel, “Van, ocak ve şubat ayı haricinde çok yoğun bir şekilde turist çekiyor. Özellikle haziran ayından itibaren yılbaşına kadar Van en yoğun aylarını yaşıyor. Turistlerin başında İranlılar geliyor. İran’ın para birimi riyaldir ama tümen olarak geçer. Bizim paramızdan daha düşüktür. İranlılar bu yüzden turist olarak gidip konaklayabileceği en uygun ülkelerin başında Türkiye geliyor. Türkiye’de de konakladıkları şehir Van’dır. Azerbaycan sınır kapılarını kapattı. Azerbaycan, İranlı turistleri sınır kapısından almıyor. Batı illerinde de 15 Nisan’dan sonra turizm sezonu açılıyor. Fiyatlar uçuyor. Fiyatlar yüksek olunca İranlı turistler Van’ı tercih ediyorlar. Van halkının misafirperverliğinden dolayı da burayı talep ediyorlar. En çok turist aldığımız ülke İran’dır ve İran’ın hemen hemen her şehrinden turist alıyoruz. Konaklama tesisleri, İranlı turistle odalarını dolduruyor. Bunun yanında yerli turist de oluyor. Bu durum da İran’ın bize olan faydasını gösteriyor. Hiçbir il yüzde 91 doluluk oranına ulaşmış değil. Bu çok güzel bir durum. Van halkı, özellikle gençler iş bulmuş oluyor” diye konuştu.
VAN, IRAKLI TURİST DE ALIYOR…
Yüksel, İranlı turistten sonra Van’ın Iraklı turist çektiğini belirterek, “Yabancı turistlerden en çok aldığımız 2’nci ülke ise Irak’tır. Eskiden çok fazla Iraklı turist çekiyordu Van. Ülkemiz şu an bir kişiden 150 dolar vize ücreti alıyor. Iraklılar da genelde aileleriyle en az 4-5 kişi geliyorlar. 10 kişiden fazla geldikleri için çok büyük meblağda vize ücreti ödüyorlar. Bu yüzden Iraklı turist sayısı eskisi gibi değil. Yolun uzak olması da turist gelişini etkiliyor. Eğer vize ücreti olmasaydı ya da daha az bir ücret alınsaydı daha çok Iraklı turist çekerdik. Şırnak-Van yolu da yapılırsa Irak’tan çok sayıda turist alırız” ifadelerini kullandı.
VAN’DA KAYIT DIŞI OTELLER DENETLENMELİ!
Kayıt dışı otellere ve zararlarına değinen Yüksel, “Van’da çil yavrusu gibi otel çoğalıyor. Sanki başka iş yokmuş gibi herkes otel açıyor. 15-20 odalı otelle otelcilik olmaz. Bu hem turizmin kalitesini düşürüyor. Böyle olunca hepsi kaçak otel açıyor. Vergi vermiyorlar. Böyle olunca bu açılan kaçak oteller Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine yansımıyor. Bu da bizim kentimize gelen turist sayısının net rakamlarla belli olmamasına sebep oluyor. Nevruz Bayramı’nda çok büyük bir yığılma vardı. Van’da kaçak olan yaklaşık 200 tane 1+1 otel bulunuyor. Bu oteller verilere eklenmiyor. Bunlar Maliye’ye vergi vermez. Bunlar SGK’ya çalıştırdığı personel için ücret ödemez ve çalıştırdıkları personellere düşük maaş verir” dedi.
“VAN VE ÜLKE EKONOMİSİ OLUMSUZ ETKİLENMİŞ OLUYOR”
Otellerin denetilmesi gerektiğini dile getiren Yüksel, “Türkiye genelinde yapılmayan bir denetimdir otel denetimleri. Resmi oteller tamamen vergi ödüyor. Devletin getirmiş olduğu bütün kurallara uyarak konaklama yaptırmaya çalışıyor. Küçük oteller açıldıkça tesisler bundan olumsuz etkileniyor. Bizim isteğimiz büyük otellerin açılması ve otellerin hepsinin resmi olarak çalışmasıdır. Oteller kaçak çalıştıkça Van ve ülke ekonomisi bundan olumsuz etkilenmiş oluyor. Destinasyonda önemli olan halkın misafirperver davranmasıdır. Halkımız misafirperverdir ama misafirlerimize biraz daha dikkatli davransınlar” diye aktardı.
YÜKSEL: VAN’IN VELİNİMETİ İRANLI TURİSTTİR
Yüksel, daha çok turist çekmek için neler yapılması gerektiğine değinerek sözlerini şöyle tamamladı: “Van’ın velinimeti İranlı turisttir. En çok turisti İran’dan alıyoruz. Esnafımız iyi ama bazen fiyatlarda sorunlar yaşanabiliyor. İran’dan gelenler dil bilmeyebilir. Esnafımız misafirlerimize yardımcı olsunlar. Daha çok turist çekmek için daha çok reklam yapmamız lazım. Sadece İranlı turiste odaklanmamamız lazım. Başka ülkelerden veya illerden turist çekebiliriz. Buna yönelik çalışmalar yapılmalıdır.”