ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-ORHAN SAĞLAM
Sadece karayolu ve havayolu değil, demiryolunda da önemli bir hatta sahip olan Van, bu alanda da dezavantajlı bir yerde durmaya devam ediyor. Van Gölü Ekspresi ile Türkiye’nin batısına ve İran seferleri ile Orta Doğu ve Orta Asya’nın birçok ülkesine bağlanacak demiryolu olmasına rağmen Van bu hatlardan da yeterince faydalanamıyor. Halen Kuzey Van Gölü hattı bulunmayan ve Tatvan-Van arası feribotla geçilen Van hattındaki istatistikler de beklenilenin altında seyrediyor. Birçok il hızlı tren ağlarıyla bağlanırken ve Türkiye’nin 30 yılı aşkın planlaması yapılırken Van’a dair hiçbir hazırlığın olmaması kentin bu noktada da göz ardı edildiğini kanıtlıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) 2021 yılının istatistik yıllığının iş seferleri verilerini açıklayarak kentin acı durumunu bir kez daha gözler önüne serdi. Van, birçok alanda olduğu gibi TCDD’nin açıkladığı istatistiklerde de diğer kentlerin çok gerisinde yer aldı. Ortaya çıkan durum Van’ın demiryolu konusunda da potansiyelinin altında yatırım ve ilgi gördüğünü bir kez daha kanıtladı. Şehrivan’a konuşan isimler 51 yıl önce demiryolu hattına kavuşan Van’ın o günden öteye gidemediğini vurguladı.
HAYALİ HIZLI TREN OLAN VAN MEVCUT HATTI BİLE DOĞRU DÜZGÜN KULLANAMIYOR!
Türkiye’de ulaşım alanında her yıl önemli adımlar atılırken, Van yerinde saymayı sürdürüyor. Ülkede hızlı tren seferleri için büyük aşamalar kat edilirken Van yıllardır Kuzey Demiryolu Hattı’nın müjdesini bekliyor. 2023 Türkiye vizyonu kapsamında ülkenin dört bir yanına hızlı tren ağları örülürken, her alanda yerinde saymayı sürdüren Van bu çalışmalarında arasında yer almıyor. Ülkede son 20 yılda karayolunda önemli yatırımlar yapılırken, Van hâlâ Kuzey Demiryolu, hızlı tren, tramvay, trambüs gibi projeleri hayal etmekle meşgul. Son yıllarda her alanda düşüşe geçen Van, elindeki treni de değerlendirmeyi bıraktı.
DİĞER İLLER DEMİRYOLU ULAŞIM VE KULLANIMINDA VAN’I KATLADI!
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün geçtiğimiz günlerde açıkladığı verilere göre, 2021 yılında hat kesimlerine göre tren-kilometreye bakıldığında Van-Kapıköy arasında 286 iş treni çalışmış. Yine TCDD’nin verileri baz alındığında geçen yıl Van-Kapıköy arasında çalışan trenle sadece 78 bin 813 ton yük taşınmış. Verilere bakıldığında, çevre illerdeki trenlerin daha çok çalıştığı görülüyor. Diğer illerde yük miktarı milyon tonu aşarken, yolcu sayısında da Van beklenilen hedeflerin uzağında kaldı. Van-Kapıköy arasında 2021 yılında hiç yolcu taşınmazken, Van Gölü Ekspresi ise feribot aracılığı ile geçtiğimiz yıllarda 2 binin üstünde yolcu taşırken 2021 yılında sadece 587 yolcu taşıdı.
VERİLER VAN’DAKİ ACI DURUMU ORTAYA KOYUYOR
Öyle ki 2021 yılında Malatya-Çetinkaya arasında 15 bin 977 iş treni çalışırken, 1 milyon 403 bin 600 ton yük taşınmış. Yolçatı-Tatvan arasında 55 bin 43 iş treni çalışırken, 636 bin 379 ton yük taşınmış. Malatya-Diyarbakır arasında 39 bin 559 bin iş treni çalışırken, 1 milyon 256 bin 827 ton yük taşınmış. Diyarbakır-Kurtalan arasında 9 bin 58 iş treni çalışırken, 129 bin 577 ton yük taşınmış. Verilere bakıldığında iş treni ve yük de istediği rakamlara ulaşamayan Van, trende taşınan yolcu sayısında istediği sayıları elde edememiş. Öyle ki diğer illerde on binlerce kişi trenle yolculuk yaparken, Van’da hiç olmaması ise acı durumunu bir kez daha gözler önüne seriyor. DEVA Partisi Van İl Başkanı Erdinç Peker ve mali müşavir İbrahim Şahin Van’ın treniyle ilgili içler acısı durumu Şehrivan’a görüş verdi.
ŞAHİN: BU RAKAMLAR VAN TİCARET KAPISININ ÇOK İYİ İŞLEMEDİĞİNİN KANITIDIR
Konuyla ilgili Şehrivan’a görüş veren mali müşavir ve Van SMMMO eski başkanı İbrahim Şahin, “Yanı başımızda İran olmasına rağmen istediğimiz rakamları elde edememişiz. Bu rakamlar Van ticaret kapısının çok iyi işlemediğinin kanıtıdır. Biz İran’la Van arasındaki verilere baktığımızda çok düşük olduğunu görüyoruz. Kenti yönetenlerin, milletvekillerinin bu verileri alıp düşünmeleri lazım. Kentin dinamiklerinin üzerinde durmaları gerekiyor. Van’da bu durumun olduğu biliniyordu zaten. Verilerle kanıtlanmış oldu” diye aktardı.
“BU DURUM VAN İÇİN VAHİM BİR DURUMDUR”
Şahin, “Bu durum Van için vahim bir durumdur. Güneydoğu Doğu Anadolu’nun en büyük illerinden bir olan Van’ın bu durumda olması kabul edilebilir bir durum değildir. Yolcu sayısında da sınıfta kalmışız. Çağımızın en ucuz taşıma yöntemi trendir fakat biz bundan yararlanamıyoruz yeterince. Bu da bizim açımızdan üzücü. Batı Karadeniz’de tüneller yapılmış. Her tünel bir ülke bir fabrika demek. Tünelden ziyade demiryolu hattının döşenmesi en ucuz ulaşım yolu olmasıyla birlikte bulunan ile değer katar” dedi.
PEKER: VAN 51 YIL ÖNCE NASILSA ŞİMDİ DE ÖYLE
Konuyla ilgili Şehrivan’a değerlendirmelerde bulunan DEVA Partisi Van İl Başkanı Erdinç Peker, “Van'a en son demiryolu 1971'de gelmiş, aradan 51 yıl geçmesine rağmen bu konuda tek bir çivi bile çakılmamış. 51 yıl içinde Van Gölü’nde çalışan feribotlara harcanan parayla bu hat çoktan yapılır, Avrupa'dan Asya'ya kesintisiz demiryolu bağlantısı sağlanırdı. Biz bu projeyi unutturmayacağız. Kuzey Van Gölü Demiryolu Projesi sadece Van için değil, Türkiye için de önemli bir proje. Van'dan trene binen insan Erçek ve Özalp istasyonlarında inebiliyordu. Van merkezli Tebriz ve Tahran Tren Seferlerinin olması ticareti canlandıracağı gibi turizmi de ciddi canlandıracaktır. İki günde bir yapılacak tren seferi bu ilgiyi ciddi artırır. Daha sonra haftanın her günü Van-Tebriz-Tahran Tren Seferleri olabilir” dedi.
“VAN’A UYGULANAN HİÇBİR PLAN YOK”
Hükümetin demiryoluyla ilgili açıkladığı hiçbir plan, program ve hedefte Van’ın olmadığını vurgulayan Peker, şu şekilde devam etti: “Bu çok acı. Van - Diyarbakır arası muhakkak bir hızlı tren projesi şart. Bu hızlı tren en az Antalya'ya kadar gitmeli. Bundan sonra Türkiye genelinde kalkınma modeli demiryolları üzerine inşa edilmeli. Van Tramvay Projesi ilk Osmanlı zamanında gündeme gelmiş. Abdülhamid döneminde proje taslak halinde hazırlanmış. Kale ile Bostaniçi arasında bir hat çizilmiş. O gün Van'a tramvay gelseydi, bugün Van bambaşka olurdu. Van'a tramvay şart. Edremit ile Van YYÜ, İskele ile Beşyol Meydanı tramvay ile de birbirine bağlanmalı. Ayrıca Edremit ile Van YYÜ arasında çok rahat deniz ulaşımı da sağlanabilir. Neden bunlar yapılmıyor? İnanın anlayabilmiş değilim.”
“VAN DEMİRYOLUYLA AKDENİZ VE KARADENİZ LİMANLARINA BAĞLANMALI”
Son olarak Peker, cümlelerini şöyle tamamladı: “Günümüzde tren taşımacılığının ve yolculuğunun önemi giderek artıyor. Bununla ilgili daha önce ciddi paylaşımlar yaptım. Her şeyden önce Van'a gelen demiryolu kesintisiz olmalı. Van-Hakkari arasında da demiryolu yapılmalı. Siirt Kurtalan istasyonu ile Bitlis Tatvan İstasyonu birbirine bağlanmalı. Van demiryoluyla Akdeniz ve Karadeniz limanlarına bağlanmalı. Bunlar olmayacak işler değil. Bugünkü teknolojiyle rahat yapılacak işler. Sınır ticaretinin kesintiye uğramasıyla birlikte demiryolu da bundan nasibini aldı. O yüzden trenle giden ve gelen yükler azaldı.”
