Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2024-2028 yıllarını kapsayan “Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi” kapsamında Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkı sağlayacak iller belirlendi. Strateji çerçevesinde, ekonomik ve sosyal göstergelerde ülke ortalamasının altında yer alan Kilis, Gümüşhane, Bayburt, Bingöl, Muş, Bitlis, Siirt, Şırnak, Hakkâri, Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan gibi iller, kalkınma için öncelikli dönüşüm kapsamına alınırken, Van ise Bakanlığın strateji kapsamında “bölgesel merkezler” kategorisinde değerlendirildi. GSYH’de 81. sırada yer alan Van’ın, destek alacak iller arasında yer almaması, kentte hayal kırıklığı yarattı. Son yıllarda sosyo-ekonomik sorunlarla boğuşan ve bununla birlikte zor günler yaşayan Van yine bir destekten mahrum kaldı. Sorunları derinleşerek büyüyen Van’ın bu listede yer almaması tepki çekerken, konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan iş insanı Fariz Borazan, bunun kabul edilir olmadığını ve Van’ın da bu destekten faydalanması gerektiğini söyledi.
VAN, BİR DESTEKTEN DAHA MAHRUM KALDI!
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2024-2028 yıllarını kapsayan "Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi" kapsamında, Türkiye genelindeki iller, potansiyellerine ve gelişmişlik düzeylerine göre kategorilere ayrıldı. Strateji doğrultusunda iller, "bölgesel merkezler", "gelişen yerel ekonomiler" ve "öncelikli dönüşüm illeri" olarak sınıflandırıldı. Van, Bakanlığın strateji kapsamında "bölgesel merkezler" kategorisinde değerlendirildi. Strateji çerçevesinde, ekonomik ve sosyal göstergelerde ülke ortalamasının altında yer alan Kilis, Gümüşhane, Bayburt, Bingöl, Muş, Bitlis, Siirt, Şırnak, Hakkâri, Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan gibi iller, kalkınma için öncelikli dönüşüm kapsamına alındı. Sosyo-ekonomik sorunları derinleşerek büyüyen Van’ın bu listede yer almaması tepki çekti.
İŞ İNSANI BORAZAN: VAN SON YILLARDA EKONOMİK ANLAMDA BİRÇOK ZORLUKLA KARŞI KARŞIYA KALDI
Borazan, Van’da yaşanan önemli sorunlara dikkat çekerek, “Van, son yıllarda ekonomik anlamda birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. Bu zorlukların başında işsizlik oranının son yıllarda aşırı şekilde artması geliyor. İşsizlik sorununu, Van’ın can damarı olan ve geçmişte çok iyi olan tarım, hayvancılık gibi sektörlerindeki durgunluk takip ediyor. GSYH sıralamasında Van’ın son sırada yer alması, bu tür sorunların bir yansımasıdır. Kentin ekonomik büyüklüğü, ülke ortalamasına göre oldukça düşük. Ayrıca Van’ın ekonomik yapısı çok büyük ölçüde tarıma dayalı ve bu sektördeki istihdam artışı da sınırlı kalıyor. Bunun yanı sıra sanayi yatırımlarının yetersizliği, altyapı eksiklikleri ve nitelikli iş gücünün kentteki fırsatları değerlendirememesi, bu durumu daha da zorlaştırıyor” dedi.
VAN’IN KALKINMA UMUDU YİNE ERTELENDİ
Van’ın Bakanlık tarafından açıklanan “Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi” çerçevesinde destek alacak iller arasında yer almamasını değerlendiren Borazan, “Van’ın ‘bölgesel merkezler’ kategorisinde yer alması, bazı umutları arttırmış olsa da maalesef bu durumun yeterli olmayacağı aşikârdır. Bakanlık tarafından açıklanan strateji, illerin ekonomik kalkınmasını ve gelişmesini hızlandırmayı amaçlıyor. Van, Bakanlık tarafından açıklanan “Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi” çerçevesinde destek alacak iller arasında yer almadı. Bu, Van ekonomisinin geleceği açısından da kritik bir meseledir. GSYH’de son sırada yer alan bir ilin, kalkınma stratejisinde “öncelikli dönüşüm illeri” arasında bulunmaması bizleri hem şaşırttı hem de üzdü” ifadelerini kullandı.
“GSYH’DE 81. SIRADA YER ALAN VAN’IN DESTEKTEN MAHRUM KALMASI BÜYÜK EKSİKLİK”
Borazan, daha fazla desteğe ihtiyacı olan Van’ın destekten mahrum olmasının büyük bir eksiklik olduğunu belirterek şunları söyledi: “Van’ın destek kapsamına alınmamasının birkaç sebebi olabilir. Birincisi, Van’ın “bölgesel merkezler” kategorisinde değerlendirilmiş olması. Bu kategorideki iller, potansiyel olarak çevre illeri ekonomik ve sosyal anlamda etkileyebilecek konumda olan iller olarak tanımlanıyor. Ancak bu durum, Van’ın içinde bulunduğu mevcut ekonomik sorunları göz ardı ediyor. GSYH’de 81. sırada yer alan bir ilin, ekonomik kalkınma için daha fazla desteğe ihtiyaç duyduğu açıkken, destekten mahrum kalması büyük bir eksikliktir.”
“VAN’IN HAK ETTİĞİ DESTEK NEREDE?”
Van’ın mutlaka bu destekten faydalanması gerektiğinin altını çizen Borazan, “İkinci sebep de “öncelikli dönüşüm illeri” kategorisine alınan illerin, gelişmişlik düzeyine göre seçildiği anlaşılıyor. Ancak Van, bu illerle kıyaslandığında dahi ciddi ekonomik ve sosyal sorunlarla karşı karşıya. Bizler sizin aracılığınızla soruyoruz: Sosyo-ekonomik göstergeler açısından birçok sorunu bulunan Van neden bu destek kapsamına alınmadı? Bu durum, Bakanlık tarafından yapılan değerlendirmelerin daha dikkatli ve kapsamlı olması gerektiğini gösteriyor. Özellikle Van gibi ekonomik potansiyeli yüksek ama mevcut yapısal sorunları nedeniyle bunu değerlendiremeyen iller, bu stratejilerde mutlaka yer almalıdır” diye aktardı.
DESTEK LİSTESİ AÇIKLANDI, VAN YİNE YOK!
Borazan, Van’ın potansiyelinin çok yüksek olduğunu ve desteklerin kentin geleceği için kritik öneme sahip olduğunu dile getirerek, “Van, coğrafi konumu, kültürel zenginlikleri, turizm potansiyeliyle ciddi bir avantaja sahip olan ilimiz. Bu potansiyelin doğru şekilde kullanılması durumunda, kent önemli bir kalkınma hamlesi yapabilir. Özellikle turizm sektörü, Van’ın en büyük avantajlarından birisidir. Van’ın sahip olduğu potansiyeller hem ekonomiyi canlandırabilir hem de istihdam yaratabilir. Van geçmişte tarım ve hayvancılık kentiydi. Bu sektörlerin yeniden Van’a kazandırılması lazım. Tarım ve hayvancılık Van ekonomisinin büyümesine sağlayacak en büyük etkenlerdir. Bu anlamda devlet desteği ve özel sektör yatırımları çok önemli. Destekler Van’ın geleceği için kritik önem taşıyor” şeklinde konuştu.
GSYH’DE SON SIRADA OLAN VAN, DESTEK DIŞINDA KALDI
Van’daki yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarının, kentin ekonomik kalkınması için nasıl bir strateji izlemesi gerektiğini açıklayan Borazan, “Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, bu kalkınma sürecinde çok kritik bir rol oynuyor. Öncelikle, yerel yönetimlerin, kentin ekonomik kalkınmasını bir öncelik haline getirmesi gerekiyor. Bu bağlamda, iş gücünün güçlendirilmesi ve yeni sektörlerin gelişimi için teşvikler sunulmalı. Ayrıca sivil toplum kuruluşları da toplumsal kalkınma açısından önemli bir aktördür. Bu kuruluşlar, yerel halkın ihtiyaçlarını doğru şekilde belirleyip, halkı bilinçlendirmek ve kalkınma projelerinde aktif rol almak için devreye girmelidir. İleriye dönük kalkınma planlarının, sadece ekonomi odaklı değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel gelişimi de göz önünde bulunduracak şekilde tasarlanması gerektiği kanaatindeyim” dedi.
“SİYASİ ÇEKİŞMELER BİR KENARA BIRAKILIP ORTAK BİR VİZYON GELİŞTİRİLMELİ”
Van’ın sorunlarının çözülmesi ve kalkınma hedeflerine ulaşabilmesi için yerel yönetimler ile merkezi yönetim arasında güçlü bir iş birliği gerektiğini ifade eden Borazan, “İktidar ve muhalefet arasındaki diyalog, Van’ın kalkınması için kritik öneme sahiptir. Bu iş birliği sağlanmadığı sürece yerel kalkınma projeleri istenen sonuçları veremez. Van’ın mevcut potansiyeli, yalnızca siyasi çekişmeleri bir kenara bırakarak ve ortak bir vizyon geliştirerek değerlendirilebilir” dedi.
“SINIR TİCARETİNE YÖNELİK TEŞVİKLER ARTIRILMALIDIR”
Borazan, Van’ın sınır komşusu İran ile ticari ilişkilerini daha etkin kullanması gerektiğini belirterek şunları aktardı: “Van’ın, İran gibi büyük bir pazara yakın olması önemli bir avantaj. Özellikle akaryakıt gibi stratejik ürünlerde İran’dan daha fazla yararlanma fırsatı değerlendirilmelidir. Van’da akaryakıt fiyatlarının daha düşük tutulması, hem Van halkının ekonomik yükünü hafifletir hem de ticaretin canlanmasını sağlar. Bunun için hükümet düzeyinde İran ile daha kapsamlı anlaşmalar yapılmalı ve sınır ticaretine yönelik teşvikler artırılmalıdır.”
“TÜM VAN BU KONUYU DAHA YÜKSEK SESLE GÜNDEME GETİRMELİ”
Borazan, kentin hak ettiği destekleri alması için herkesin bu konuyu yüksek sesle gündeme getirmesi gerektiğini belirterek sözlerini şöyle tamamladı: “Van’ın destek kapsamına alınmaması, kentin ekonomik kalkınmasını olumsuz etkileyecektir. Bu durumun düzeltilmesi ve Van’ın da hak ettiği destekleri alabilmesi için yerel yöneticiler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların bu konuyu daha yüksek sesle gündeme getirmesi gerekiyor. Van’ın potansiyelini ortaya çıkarabilmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için ciddi yatırımlara ve özel teşviklere ihtiyacı var. Van’ın potansiyeli oldukça büyük ve doğru adımlarla bu potansiyel gerçek anlamda değerlendirilebilir.”
