Doğu Anadolu Bölgesinin en büyük illerinden biri olmasına rağmen sahip olduğu potansiyeli bir türlü kullanamayan Van her anlamda geriye sarmaya devam ediyor. Kişi başına düşen milli gelirde ülke genelinde 81 il içerisinde son sırada yer alan Van’ın bu durumu araştırma ve veri sonuçlarına da yansıyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) yaptığı “Türkiye’de Hangi İller Bölgesel Kalkınma Tuzağında?” araştırmasına göre, Van düşük gelir grubunda olup kalkınma tuzağı riski içinde olan bölgelerden biri oldu.
TÜRKİYE’DE BÖLGESEL KALKINMA TUZAĞI
Bölgesel kalkınma tuzağı, metodoloji kısmında belirtilen biçimde hesaplandıktan sonra bir harita ile karşımıza çıkıyor. Yapılan hesaplamalarda, 2014 ve 2022 yıllarındaki veriler kullanılıyor. Elde edilen sonuçlar bu yılların ortalama kalkınma tuzağı endeks değerlerini veriyor. Buna göre, özellikle Kuzey Doğu Anadolu, Ankara ve Bursa alt bölgelerini kapsayan Batı Anadolu bölgesi ve Antalya ile Şanlıurfa alt bölgeleri yüksek kalkınma tuzağı endeks değerlerine sahip iller olarak öne çıkıyor. Sonuçlara göre Ankara, 0,87 endeks değeriyle en yüksek kalkınma tuzağı değerine sahip il oldu. Ankara’dan sonra 0,83’le Kuzey Doğu Anadolu bölgesindeki Trabzon alt bölgesi, 0,77’yle Samsun ve Şanlıurfa alt bölgeleri, 0,75’le Bursa alt bölgesi, 0,74’le Antalya alt bölgesi sonrasında ise 0,69 ile Balıkesir alt bölgesi geliyor.
VAN KALKINMA TUZAĞI RİSKİ TAŞIYOR
Kalkınma tuzağı riskinde olan bölgeler ise sırasıyla İstanbul ile Kayseri, Erzurum, Aydın, Malatya, Van ve Kastamonu alt bölgeleri oldu. En düşük kalkınma tuzağı endeks değerine sahip yani ne tuzağa yakalanmış ne de tuzak riskinde olan bölgeler ise sırasıyla Gaziantep, Zonguldak, Konya ve Tekirdağ olarak gerçekleşti.
ATLAS METODUNA GÖRE VAN MİLLİ GELİRDE TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDA KALDI
Atlas metoduna göre; Antalya, Muğla, Eskişehir, Bolu, Bilecik, Bursa, Çanakkale ve Kırklareli’nin Türkiye ortalamasının üstünde kişi başı milli gelire sahip iller arasında yer aldığı, İstanbul, Kocaeli, Tekirdağ, Ankara ve İzmir’in ise dünya ortalamasının üstünde kişi başı milli gelire sahip oldu. Yapılan bu hesaba göre belirtilen bu 13 il, Türkiye ortalamasının üzerinde kişi başı milli gelire sahipken geri kalan 68 il ise Türkiye ortalamasının altında kaldı. Bununla birlikte özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki illerin Türkiye’nin en düşük kişi başı milli gelire sahip olan illeri oldu. Refahın en basit göstergesi olan kişi başı milli gelir Van’da, Hakkari’de, Bitlis’te, Ağrı’da ve Muş’ta Türkiye ortalamasının altında kaldı.