14 ve 28 Mayıs 2023'te cumhurbaşkanlığı seçimlerini gerçekleştiren Türkiye, 31 pazar günü yerel seçimlerini tamamlayacak. Seçimlerde, 81 il, 973 ilçe, 390 belde belediye başkanı ile 50 bin 336 muhtar belirlenecek.
61 milyon 441 bin 882 kayıtlı seçmenin oy kullanacağı mahalli idareler seçimlerinde 1 milyon 32 bin 610 genç ilk kez oy kullanacak. 34 partinin yarıştığı seçimlerde 81 ilde 206 binin üzerinde sandık kurulacak.
Peki yerel seçimlerde nelere dikkat etmemiz gerekiyor? Merak edilen soruları ve cevaplarını sizler için derledik.
1. Seçim hazırlıkları tamam mı?
İlçe seçim kurulları, sandık kurulu başkanlarına seçim araç ve gereçlerini içeren malzemeleri hazırlığına bugün (25 Mart) başlandı. 26 Mart Salı hazırlıkların tamamlanacağı belirtiliyor. Seçim görevlilerine ilişkin eğitimlerin tamamlanması Cuma günü (29 Mart) tamamlanması planlanıyor. İl ve ilçe merkezi dışında kalan köyler, mahalleler ve beldelerde ilçe seçim kurulları tarafından hazırlanan malzeme torbaları Cuma günü sandık kurulu başkanlarına teslim edilecek. 29 Mart Cuma. İl-ilçe merkezlerinde bina sorumlusu bulunan yerlerde ise malzemeler, seçim günü olan 31 Mart'ta saat 05.00'te bina sorumlularına teslim edilecek. Tutuklu ve taksirli suçlardan ceza alan mahkumlarla ilgili listeler, Perşembe günü (28 Mart) kesinleşecek.
2. Seçim yasakları ne zaman başlıyor?
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) belirlediği takvime göre, 21 Mart'tan itibaren propaganda serbestliği ve bazı seçim yasakları başladı. 25 Mart’tan itibaren ise yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, mini referandum gibi faaliyetlerle bir siyasi parti veya adayın lehinde veya aleyhinde, vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın yapılması yasaklandı. Seçim propagandası 30 Mart Cumartesi günü saat 18.00'de, seçim yasakları ise 31 Mart Pazar günü saat 23.59'da sona erecek.
3. Oy verme işlemi ne zaman başlayacak ve ne zaman bitecek?
YSK, mevsim koşulları ve güneşin batış saati göz önünde bulundurularak, doğudaki 32 ilde oy verme saatini 1 saat erkene aldı.
Doğu illeri dışında oy verme işlemi 08.00-17.00 saatlerinde gerçekleştirilecek.
Aşağıdaki 32 illerdeki vatandaşlar 07.00-16.00 saatleri arasında oy kullanabilecek:
Adıyaman
Ağrı
Ardahan
Artvin
Batman
Bayburt
Bingöl
Bitlis
Diyarbakır
Elâzığ
Erzincan
Erzurum
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkâri
Iğdır
Kahramanmaraş
Kars
Kilis
Malatya
Mardin
Muş
Ordu
Rize
Siirt
Sivas
Şanlıurfa
Şırnak
Trabzon
Tunceli
Van
4. Kim nerede oy kullanacak?
Birçok vatandaşımıza seçmen kağıtları ulaştırılmış durumda. Ancak seçmen kağıdı eline geçmeyen vatandaşların panik yapmasına gerek yok. Oy kullanma esnasında seçmen kağıtlarını yanında getirme zorunluluğu yok.
Kim nerede ve hangi sandıktan kullanacağını YSK’nin internet sitesi, e-Devlet ya da YSK Mobil Uygulaması veya 444 9 975 numaralı YSK Çağrı Merkezi’nden öğrenebiliyor.
5. Oy kullanmaya giderken yanımıza ne almalıyız?
Vatandaşlarımız 31 Mart günü sandık başına giderken yanlarında T.C. kimlik numaranızın bulunduğu resmi herhangi bir belge bulundurmaları durumunda oy kullanma işlemini gerçekleştirebilecekler. Yeni evlenen ve kimliğini değiştirmeyen kişiler ise evlilik cüzdanlarını göstererek oy kullanma işlemini gerçekleştirebilir.
6. Sandık başında yanımızda ne olmaması gerekiyor?
Oy kullanma esnasında vatandaşların yanında cep telefonu, fotoğraf veya görüntü kaydedici, haberleşmeyi sağlayan cihazlar bulundurması yasak. Yanınızda bulunan cihazları oy kullanma salonundaki görevlilere teslim ederek oy kullanma işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
7. Seçim esnasında kaç pusula verilecek?
Pazar günü gerçekleşecek mahalli idareler seçiminde vatandaşlara toplam 4 oy pusulası verilecek.
Beyaz pusula: Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Turuncu pusula: İl Genel Meclisi üyeleri
Mavi pusula: Belediye Başkanları
Sarı pusula: Belediye Meclisi üyeliği
8. Pusulanın uzunluğu ne kadar olacak?
Yerel seçimlerde aday sayısı fazla olduğu için oy pusulalarının uzunluğu da aynı oranda artıyor. Ülkemizdeki 3 büyükşehirde oy pusulalarının uzunluğu şu şekilde olacak;
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı pusulası 97 cm
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı pusulası 79 cm
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı pusulası ise 86 cm
9. İstanbul ve Ankara'da kaç aday var?
31 Mart yerel seçimlerine katılmaya hak kazanan toplam 34 siyasi parti bulunuyor. Seçimde İstanbul için 22'si siyasi parti, 30'u da bağımsız aday olmak üzere 52 aday bulunuyor.
İstanbul'da öne çıkan adaylar şu şekilde;
AK Parti: Murat Kurum
CHP: Ekrem İmamoğlu
DEM Parti: Meral Danış Beştaş ve Murat Çepni
İYİ Parti: Buğra Kavuncu
Saadet Partisi: Birol Aydın
Yeniden Refah Partisi: Mehmet Altınöz
Zafer Partisi: Azmi Karamahmutoğlu
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı için öne çıkan adaylar ise şu şekilde;
AK Parti: Turgut Altınok
CHP: Mansur Yavaş
DEM Parti: Gültan Kışanak ve Öztürk Türkdoğan
İYİ Parti: Cengiz Topel Yıldırım
Saadet Partisi: Cafer Güneş
Yeniden Refah Partisi: Suat Kılıç
Zafer Partisi: Hüseyin Bartu Soral
