Maymun çiçeği, insanlarda ve hayvanlarda görülen viral bir enfeksiyondur. İlk olarak 1958'de laboratuvar maymunlarında tanımlanmış olup, bu nedenle "maymun çiçeği" olarak adlandırılmıştır. Ancak, maymunlar dışında kemirgenler ve diğer vahşi hayvanlar da virüsü taşıyabilir.
Maymun çiçeği hastalığı, insanlara enfekte hayvanlar veya enfekte kişilerin vücut sıvıları, cilt lezyonları veya solunum damlacıklarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. İnsanlar arasında da yakın temasla yayılabilir.
Maymun çiçeği hastalığının belirtileri ve tedavisi şu şekildedir:
BELİRTİLER
Maymun çiçeği hastalığı, genellikle enfeksiyondan sonra 6-13 gün içinde belirtiler gösterir, ancak bu süre 5 ila 21 gün arasında değişebilir. Belirtiler şunlardır:
Ateş:
Genellikle ilk belirti olarak ortaya çıkar.
Baş ağrısı:
Şiddetli olabilir.
Kas ağrıları:
Özellikle sırtta.
Yorgunluk:
Enerji kaybı ve halsizlik.
Lenf düğümlerinde şişme:
Boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde.
Döküntü:
Ateşten 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Döküntü, yüz, el, ayak gibi vücut bölgelerinde başlar ve daha sonra diğer bölgelere yayılır. Lezyonlar önce düz kırmızı lekeler olarak başlar, daha sonra kabarcık, vezikül ve sonunda kabuklanma şeklinde ilerler.
Cilt lezyonları:
Çiçek benzeri lezyonlar oluşur. Lezyonlar suçiçeği veya çiçek hastalığına benzer.
TEDAVİ
Maymun çiçeği için spesifik bir tedavi olmamakla birlikte, destekleyici tedavi ve komplikasyonların yönetimi önemlidir. Tedavi genellikle semptomların hafifletilmesine yöneliktir:
Semptomların yönetimi:
Ateş, ağrı ve kaşıntı gibi belirtiler için ağrı kesiciler ve antipiretik ilaçlar kullanılabilir.
Sıvı ve elektrolit desteği:
Vücudun sıvı kaybını önlemek ve elektrolit dengesini sağlamak önemlidir.
İkincil enfeksiyonların önlenmesi:
Cilt lezyonlarının enfekte olmaması için antiseptik tedavi uygulanabilir.
Tecrit:
Bulaşmanın önlenmesi için hastalar izole edilmelidir.
Antiviral tedavi:
Bazı durumlarda, çiçek hastalığı tedavisinde kullanılan antiviral ilaçlar (örneğin, tecovirimat) maymun çiçeği vakalarında da kullanılabilir.
Çiçek aşısı:
Çiçek hastalığı aşısı, maymun çiçeğine karşı koruyuculuk sağlayabilir. Salgın bölgelerinde bu aşılar önleyici tedbir olarak kullanılabilir.
Hastalığın seyri genellikle birkaç hafta içinde iyileşme ile sonuçlanır. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ve çocuklarda daha ciddi seyredebilir.