Hangi mevsimde olursak olalım sağlığımızı korumak için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarını sürdürmek gerekiyor. Bu alışkanlıkların başında da yeterli miktarda su ve sıvı tüketmek geliyor.
Su başta olmak üzere, içecekler ve besinlerin içerisinde bulunan görünür/görünmez su, "sıvı" olarak tanımlanır ve bireyin günlük sıvı gereksinimi bu kaynaklarla karşılanır. Su ve diğer içecekler hücrelerin, dokuların ve organların çalışması, besinlerin sindirimi, emilimi ve hücrelere taşınması, metabolizma sonucu oluşan zararlı maddelerin vücuttan atılması ve vücut ısısının düzenlenmesinde önemli rol oynar.
Hücrelerin yaşamsal işlevlerini yerine getirmesinde vücudun su dengesinin korunması oldukça önemlidir. Bu dengenin korunmasına "hidrasyon" denir. Vücudun solunum, idrar, ter ve dışkı ile kaybettiği suyu içecekler ve yiyecekler ile yerine koyması ve hidrasyonun sağlanması önemlidir. Bu denge korunamaz ve vücuttan su kaybı gerçekleşirse buna “dehidratasyon” denir ve ileri düzeyde dehidratasyon sağlığı tehdit edebilir.
Vücuttan su nasıl ve ne miktarda atılır?
Biyolojik atıkların vücuttan uzaklaştırılması ve vücut ısısının sürdürülmesi için bir günde yaklaşık olarak böbreklerden 1500 ml, deriden 500 ml, bağırsaklardan 300 ml ve solunumla 300 ml olmak üzere toplam 2.5 litre sıvı kaybı olur. Egzersiz, fiziksel aktivite, terleme, idrar ve vücut ısısını artıran ateşli hastalıklarda ve ishalde sıvı kaybı artar. Böyle durumlarda vücudun sıvı/su gereksinimde de artış olur ve vücuttaki dengeyi korumak için kaybedilen bu suyun yerine konması gerekir. Kaybolan sıvının karşılanabilmesi için beyindeki susama merkezi uyarılır ve susama hissi gelişir. İshalde suyla birlikte su dengesinde rolü olan sodyum, potasyum gibi mineraller de yitirildiğinden susama hissi oluşmayabilir.
Bu önerilere kulak verin
Her gün 6-8 bardak, 2-2.5 litre su içmeyi ihmal etmeyin. Yeterli miktarda su ve sıvı tüketmediğinizi düşünüyorsanız susama hissinizi beklemeden gün içinde su tüketmeye özen gösterin. Suyu görebileceğiniz yerlerde, masanızda, aracınızda, çantanızda bulundurmak su tüketimini hatırlamaya yardımcı olabilir. Çay ve kahve gibi kafein içeren içeceklerin aşırı tüketimi vücuttan su atımına yol açabilir. Çay ve kahve tüketimini ılımlı düzeyde tutup aynı oranda su tüketmeye özen gösterin. Su içmekte zorlanıyorsanız suyunuzu daha sıcak ya da soğuk tüketebilir, suyun içine limon dilimleri, salatalık, nane, tarçın gibi taze sebze, meyveler ve baharatlar ekleyerek içimi daha keyifli hale getirebilirsiniz. Telefonunuza su içmeyi hatırlatan farklı uygulamalar indirebilir, günlük sıvı alımınızı da değerlendirebilirsiniz.