ŞEHRİVAN ÖZEL: FATMA NUR POLATCAN-ŞABAN BEYAZSAÇ
Uzun süredir kendisini hayatın her anlamında hissettiren ekonomik sıkıntılar, fiyat artışları ve geçim sıkıntısı sürüyor. Yapısal reformlar ve atılan somut adımlara rağmen mevcut ekonomik sıkıntılar sürerken Van da bu sıkıntıyı en çok yaşayan iller arasında yer alıyor. Doğu Anadolu Bölgesi’nin lokomotif kentlerinden biri olmasına rağmen kişi başı gelirde ülkenin sonuncusu olan Van’da da ekonomik sıkıntılar daha derinden hissediliyor. Kentte son yılların en büyük problemi olan işsizlik ve yoksulluk Vanlıların ruh sağlığını da olumsuz etkiliyor. Vatandaşların birçok alanda varlık sahibi olmasının zorlaşması, sosyal aktivitelere bütçe ayıramaması, mutlu hissetmeme hali ve sosyal ilişkilerin azalması başta depresyon olmak üzere bazı ruhsal sorunlara neden oluyor. Ekonomik sorunlar hayatın her alanında sıkıntılar yaşatırken Vanlıların psikolojisi üzerindeki etkisi ile ilgili Şehrivan’a konuşan Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Van Şubesi Başkanı Ferhat Men, psikolojik sorunlar yaşayan vatandaşların bu sıkıntılardan öte destek alamadığının da altını çizdi.
KONUNUN UZMANLARI: GELİR YETERSİZLİĞİ VATANDAŞIN MUTLULUĞUNU ETKİLİYOR!
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Van Şubesi Başkanı Ferhat Men, mutluluğun tanımını yaparak sözlerine şöyle başladı: “Mutluluk, ilk çağ filozoflarından itibaren başlayan yaşamdan haz alma ya da hayatın nihai amacı olarak belirtilmiştir. Günümüzde satın alma gücünden tutun gelir yetersizliğine, insanların refah düzeyi mutluluğu ciddi derecede etkiliyor. Mutlulukla ilişkilendirebileceğimiz öznel iyi oluş diye bir kavram var. Bizim konuşacağımız kavramlar hem mutluluğu hem de öznel iyi oluşu etkiliyor. Gelir adaletsizliği, gelir dağılımı…”
“VAN HALKININ İYİ HİSSETMEMESİNİN NEDENİ HAYAT PAHALILIĞI”
Van’daki işsizlik ve yoksulluğa değinen Men, “Türkiye genelinde yapılan çalışmalardan yola çıktığımızda Yaşam Memnuniyeti araştırmasına göre ülkenin ve gençlerin en büyük sorunu işsizlik. Bu da insanları mutsuz ediyor. Ülkede olduğu gibi Van’da da bir hayat pahalılığı var. Van halkı da bundan çok şikâyetçi. Van halkının iyi hissetmemesinin nedeni hayat pahalılığı, yoksulluk ve işsizlik diyebiliriz. Van’ın gelir kapıları var. Bunun büyük bir çoğunluğunu da turizm oluşturuyor. Ama bu Van’ın artan nüfusunu karşılayamıyor. Kafelerde, kahvehanelerde gençlerimizin boş zaman geçirdiğini görüyoruz. Bu da işsiz nüfusun ne kadar çok olduğunu gösteriyor” dedi.
“EKONOMİK SIKINTILAR VANLILARIN PSİKOLOJİSİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Men, ekonomik problemlerin Vanlıların psikolojisini olumsuz etkilediğinin altını çizerek şunları söyledi: “Ekonomik sıkıntılar Vanlıların psikolojisini olumsuz etkiliyor. İşsizlik ve yoksulluk bazı ruhsal hastalıklara neden oluyor. Depresyon en yaygın görülen rahatsızlık. Hatta sosyo-ekonomisi kötü gençlerin depresyona daha yatkın olduğu görülüyor. Özellikle genç erkeklerin işsizlik döneminde yaşadıklarını daha zor atlattığı görülüyor. Yani ne kadar iş bulsalar da o dönemleri zor atlatıyorlar. İnsanların yoksul olmasından daha da kötü bir şey var; o da gelir adaletsizliği. Bu durum halkı ruhsal anlamda etkiliyor. Bu ciddi bir tehlike. Bazıları diledikleri gibi alışveriş yapabiliyor, bazıları ise yapamıyor. Bazıları çok lüks arabalar alıyor, bazıları yıllarca çalışsa da alamıyor. Bu da ruhsal sorunlara neden oluyor. Gelirdeki adaletsizlik de psikolojik sorunlara yol açıyor. Bunu da belirtmek istiyorum.”
“YOKSULLUK DÜZEYİ ARTTIKÇA EĞİTİM DÜZEYİ DE DÜŞÜYOR”
Psikolojik sorunların başka sorunlara da yol açtığını belirten Men, “Ekonomik durumu kötü olan halktaki umutsuzluk ve psikolojik sorunlar başka sorunlara da yol açıyor. Kısa yoldan para kazanma, bu sorunları unutmak için bağımlılıklara yelken açma… Birey olumsuz bir ruh haliyle baş etmek için farklı çözümler arıyor. Yoksulluk düzeyi arttıkça eğitim düzeyi de düşüyor. Eğitim düzeyi düştükçe öz farkındalık da düşüyor. Van’ın sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan mahallelerinde eğitim düzeyi daha düşük ve suça bulaşma riski daha yüksek. Bu da psikolojik bir problemdir” ifadelerini kullandı.
VANLININ PSİKOLOJİK DESTEK ALMAYA DA GÜCÜ YOK
Men, psikolojik sorunlar yaşayan vatandaşların destek alacak güç ve cesaretinin de olmadığını dile getirerek, “Yoksul halkın ne kadar psikolojik sıkıntılar yaşadığını da bilmiyoruz. Neden mi? Çünkü destek alacak güçleri ve cesaretleri yok. Farkındalık da düşük. Yoksul halk geçim derdiyle uğraşırken psikolojik destek almaya vakit ayıramıyor. Yoksulluğun yanı sıra böyle bir sorun da var. Psikolojik sorunlar yaşasa da destek alacak gücü yok. Durumu iyi olanlar destek alabiliyor ama fakir halk destek alamıyor. Bu da başka bir problem” diye aktardı.
“SOSYAL HİZMETLER ARACILIĞIYLA HALKIN PSİKOLOJİK HİZMETLERE ULAŞIMI KOLAYLAŞTIRILMALI”
Yaşanan sorunla ilgili çözüm önerilerinde bulunan Men, “Çözüm için eğitim her zaman ilk önceliktir. Gençlerin uygun iş imkânlarına yöneltilmesi için eğitim düzeyinin arttırılması gerekiyor. İyi bir kariyer planlaması olması lazım. Gençler mesleki eğitime yönlendirilmeli. Sosyal Hizmetler aracılığıyla halkın psikolojik hizmetlere ulaşımı kolaylaştırılmalı. İnsanlar destek almalı. Çocukların gelecek farkındalığı arttırılmalı. Van’ın gençlerinin daha iyi şeyler yapmasının önü açılmalı. Bu konuda ruh sağlığı uzmanlarına çok iş düşüyor. Biz de her türlü destek için buradayız” dedi.