Türkiye’de gayrimenkul alım-satımında devrim niteliğinde bir düzenleme yürürlüğe giriyor. Kayıt dışı işlemleri engellemek ve vergi kaçakçılığını önlemek amacıyla yapılan bu düzenleme, sektörde önemli bir dönüşümü beraberinde getirecek. Şeffaflık sağlanacak bu yeni dönem, alıcı ve satıcılar için daha güvenli bir ortam sunacak. Aynı zamanda devletin gelir kayıpları da bu düzenleme ile azaltılacak.
Türkiye gazetesinde yer alan habere göre, Meclis açıldığında gündeme getirilmesi planlanan yeni vergi paketinde, gayrimenkul alım satımında gerçek değer üzerinden vergilendirme yapılmasına ilişkin yeni düzenlemeler konusunda Maliye Bakanlığı çok kapsamlı bir çalışma yaptı. Gayrimenkullerin alış ve satışında gerçek bedelinin tespiti, bir yandan tapu harcı, bir yandan da gelir vergisi açısından önem taşıyor. Hâlen gayrimenkul alım satım işlemleri, alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı binde 20 oranında tapu harcına tabi bulunuyor. Alıcı ve satıcının gayrimenkulün emlak vergisi değerinin altında olmamak üzere gerçek alım satım bedelini beyan etmesi gerekiyor. Tapuda yapılan alım veya satım işleminden sonra, beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıttığı hâlde emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin tespit edilmesi hâlinde, eksik alınan harç taraflardan cezalı olarak isteniyor.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanununa göre; gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde satılması hâlinde elde edilen gelir değer artışı kazancı olarak vergiye tabi. Değer artışı kazancının tespitinde, satış bedelinden endekslenmiş alış bedeli ile tapu harcı gibi giderler ve ilgili yılın istisnası düşülüyor, kalan kazanç üzerinden gelir vergisi alınıyor. 2024 takvim yılı için değer artış kazançlarının 87 bin lirası istisna tutuluyor.
Gerekli adımlar atılıyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı, gayrimenkul gelirlerinin kayıt dışında kalmaması için sürekli analiz çalışmaları ve saha denetimleri yapıyor. Tespit edilen uyumsuzluklar ile ilgili gerekli adımlar atılıyor. Ayrıca gerçek alım satım bedelinin beyan edilmesini sağlamak amacıyla vatandaşları çeşitli yollardan bilgilendiren Bakanlık, değer artışı kazancı elde edenlerin beyanname vermesi gerektiğini, beyan döneminden önce hatırlatarak, yasal yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesini istiyor.
Tapuda gerçek değer üzerinden işlem yapılması dâhil olmak üzere gayrimenkullerin vergilendirilmesine yönelik olarak dünya örneklerini de inceleyen Bakanlık alternatif düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Öte yandan, kira gelirlerinin doğru beyan edilmesini sağlamaya yönelik olarak bir dizi tedbir alan Bakanlık, hazırladığı Tebliğ taslağında da kiracıların ödemelerini bankadan yapmaları zorunluluğu getiriyor.