Geçtiğimiz Pazar yapılan genel seçimler Van’ın siyasi tarihinde kolay kolay unutulacağa benzemiyor. Çünkü iktidar partisi neredeyse %40’lık bir oy kaybıyla sadece bir milletvekilini meclise gönderebildi. Sonuç Van adına değişmedi. Yani AKP ve HDP’den önceki seçimlere göre farklı oranda temsilci gitmesi Van’ın iki partili bir kısır döngüden kurtulduğu anlamı taşımıyor.
Peki, 7 Haziran sonuçlarına göre TBMM’de dört partili bir temsil söz konusuyken Van neden son 4 genel seçimdir sürekli iki partili bir temsiliyet yaşıyor? Buyrun 1999 seçimlerinden 2015 seçimlerine iki partinin aldıkları oyları ve adaylarını değerlendirelim.
1999 Yılında MHP Tarihinde Van’da bir ilk: Ayhan Çevik
MHP 1999 yılında almış olduğu 19.659 oyla oyların yaklaşık olarak %8,1’ini almış ve ilki başararak meclise Ayhan Çevik’i göndermişti. Ayhan Çevik’e bir sonraki seçimlerde listede yer verilmemesi sonrası MHP önlenemez düşüşünü sürdürdü. CHP ise Necip Yağızer’le girdiği 18 Nisan 1999 seçimlerinden 12.416 oyla oyların %5,1’ini almıştı
2002 yılında MHP ve CHP
MHP Van’da 2002 seçimlerine Orhan Türkoğlu’yla girerek oylarını 11.000 civarında düşürerek toplam 8.297 oyla oyların yalnızca %3,2’sini alabilmiştir. CHP ise Mehmet Kartal’la 13.307 oy alarak Meclise diğer partilerin baraj altı kalması sonucu bir milletvekili gönderebilmiştir.
2007 seçimleriyle Partiler rotayı aşiretlere çeviriyor
2007 seçimlerinde CHP ve MHP’nin de baraj sorunu kalmayınca iki parti rotayı aşiretlere çevirerek MHP Küresünni Av. Murat Koç’u CHP ise Eski ANAP’lı Şerif Bedirhanoğlu’nu aday göstermişti. MHP Murat Koç’la oyların %3’ünü alarak toplam 9.933 oy almış ve ancak 4’üncü parti olabilmişti. Şerif Bedirhanoğlu ve Paşa Kurşunluoğlu’yla girdiği CHP ise seçimde oyların sadece %3,80’iyle 12.445 oy alarak beklentilerin altında kalmıştı.
2011: İki partide kan kaybı devam ediyor
2011 seçimlerine Eski Milletvekili Küresünni Mustafa Kaçmaz’la büyük umutlarla giren MHP seçimden yine %3 alarak oyların 12.734’ünü almış ve beklentinin oldukça altında kalmıştır. CHP ise Eski VATSO Başkanı Zahir Kandaşoğlu’yla seçime girerek oyların %3,75’ini alarak toplamda sadece 15.945 oy alabilmiştir. Tabi bu iki partinin 1999 yılında almış oldukları oylar ve seçmen sayısı kıyaslandığında, seçmen sayısı neredeyse ikiye katlanmışken aldıkları yüzdelik dilimler MHP’de neredeyse iki kat, CHP’de de yarı yarıya düşmüştür.
2015 Seçimleri ve perde kapanır…
7 Haziran 2015 seçimlerinde MHP bu kez Ercişli Gültekin Çavuşoğlu’yla seçime girip bu seçimlerden 14.356 oy alarak yüzdelik dilimini %2,84’e düşürdüğünü görüyoruz. CHP ise Brukan aşiretinden Nadir Kartal’la girdiği seçimlerden önceki seçimlere göre oylarını %60’a yakın düşürerek 6.790 oy aldığını görüyoruz.
Düşüşün nedenleri ve Doğru Aday gerçeği!
Seçmen sayısının 600 Binlerde olduğu Van’da MHP en son 16 yıl önce CHP ise en son 13 yıl önce Meclise temsilci gönderebilmiştir. Partilerin yapılarına bakınca teşkilatlarında ve ilçe teşkilatlarında gözle görülür bir değişim yaşanmadığı su götürmez bir gerçek. Demek ki doğru adaylarla seçimlere girilmiyor. Tıpkı AKP’nin 7 Haziran’da yanlış bir listeyle seçime girip oylarını %40 düşürdüğü gibi bu iki partide de yanlış adaylar ve son dakika belirlenen listelerle seçime gidilmesi sürekli yaşanan düşüşün asıl sebebini oluşturuyor.
Önümüzdeki tabloyla ve Van’ın Büyükşehir olması nedeniyle 3’üncü bir partinin Meclise temsilci göndermesi hiçte zor görünmüyor. Tabi doğru bir adayla ve doğru kampanyalarla…