Çinli model DeepSeek, teknoloji dengelerini altüst ederek dünya çapında merak uyandırdı. Gelişmiş özellikleri ve düşük maliyetiyle dikkat çeken bu model, ABD merkezli yapay zeka devlerine meydan okuyarak dengeleri değiştirdi. Peki, ChatGPT’ye meydan okuyan 'DeepSeek' nedir, neden bu kadar konuşuluyor? İşte detaylar...
DEEPSEEK NEDİR VE KİM TARAFINDAN GELİŞTİRİLDİ?
DeepSeek, Çin’in Hangzhou kentinde Liang Wenfeng tarafından kurulan bir yapay zeka projesinin ürünü. Wenfeng, 2023 yılında kurduğu laboratuvarda, ABD’nin çip satışlarını yasaklama ihtimalini öngörerek, önceden Nvidia çiplerini stokladı ve düşük maliyetli bir yapay zeka modeli geliştirmeye odaklandı. İlk olarak yazılım geliştiricilere yönelik bir model çıkaran DeepSeek, Mayıs 2024’te V2 modeliyle sektörde adından söz ettirdi. Son olarak piyasaya sürdüğü R1 modeliyle küresel bir başarı yakaladı.
İŞTE DEEPSEEK’İN ÇARPICI ÖZELLİKLERİ
DeepSeek’in dikkat çeken yönlerinden biri, yüksek performansına rağmen düşük maliyetle çalışması. Örneğin, ChatGPT’nin 10 bin çiple yaptığı işlemi yalnızca 2 bin çiple gerçekleştirebiliyor. Ayrıca açık kaynaklı olması sayesinde kullanıcıların model üzerinde değişiklik yapabilmesine olanak sağlıyor. Üstelik tamamen ücretsiz bir platform sunuyor.
DEEPSEEK NEDEN BU KADAR KONUŞULUYOR?
DeepSeek, dünya çapında kullanıcıların yoğun ilgisiyle karşılaştı. Şu özellikleri, dikkatleri üzerine çekti:
Düşük Maliyet ve Verimlilik: Enerji ve çip kullanımında sektör ortalamasının çok üzerinde bir performans sergiliyor.
Açık Kaynak Olması: Kullanıcıların kodu incelemesine ve özelleştirmesine olanak tanıyor.
Ücretsiz Kullanım: Ücret talep etmeyen yapısı, onu ChatGPT ve diğer modellerin önüne geçirdi.
Gelişmiş Özellikler: “Derin Düşünme” (Deep Think) özelliği sayesinde daha detaylı analiz yapabiliyor.
ÇİN’İN TEKNOLOJİ STRATEJİSİNE HİZMET EDİYOR
DeepSeek, Çin hükümetinin yapay zeka liderliği hedefinin bir parçası olarak görülüyor. Modelin bazı politik konularda sansür uyguladığı ve Çin hükümetinin resmi söylemini benimsediği dikkat çekiyor. Örneğin, Tayvan hakkında verdiği yanıtlar resmi politikayla birebir uyumlu. Bu durum, yapay zeka teknolojisinin bağımsızlığıyla ilgili tartışmaları da gündeme getiriyor.
KÜRESEL PİYASALARA ETKİSİ
DeepSeek’in yükselişi, teknoloji dünyasında büyük bir ekonomik dalgalanmaya yol açtı. Nvidia’nın hisseleri bir günde %17 değer kaybederken, diğer çip üreticileri de bu düşüşten etkilendi. Nasdaq teknoloji borsasında işlem gören birçok şirketin hisselerinde de benzer bir gerileme yaşandı. Bloomberg’in analizine göre, bu düşüşler devam ederse teknoloji sektöründe toplam 1 trilyon dolarlık bir değer kaybı yaşanabilir.
GÜVENLİK VE VERİ GİZLİLİĞİ SORULARI
DeepSeek, kullanıcı verilerini kaydettiği ve Çin’deki sunucularda sakladığı için güvenlik endişelerine yol açtı. Bu durum, kredi kartı bilgileri ve özel verilerin paylaşımı konusunda kullanıcıları dikkatli olmaya zorluyor. Ancak açık kaynaklı yapısı, güvenlik açıklarının daha hızlı tespit edilmesini sağlıyor.
DEEPSEEK GELECEĞİ NASIL ŞEKİLLENDİRECEK?
ABD’nin çip satışlarını yasaklama politikası, Çinli mühendisleri daha verimli çözümler bulmaya itti. DeepSeek, bu başarının somut bir örneği olarak öne çıkıyor. Microsoft ve OpenAI gibi büyük teknoloji şirketleri, DeepSeek’in başarısından etkilenerek kendi stratejilerini gözden geçirmeye başladı. Uzmanlara göre, DeepSeek sadece bir yapay zeka modeli değil, aynı zamanda küresel yapay zeka yarışında bir dönüm noktası.
Sonuç olarak, DeepSeek yalnızca teknoloji dünyasında değil, küresel dengelerde de büyük bir değişim yaratıyor. Açık kaynak kodlu yapısı, düşük maliyeti ve yenilikçi özellikleriyle DeepSeek, Çin’in yapay zeka liderliği hedefinde önemli bir kilometre taşı olarak görülüyor.
