Baş ağrıları zaman zaman psikolojik kökenli olabileceği gibi nörolojik rahatsızlıkların da belirtilerinden olabilir. Fakat bu durumun hastalık olarak nitelendirildiği ve kendi içinde çeşitleri olan bir rahatsızlık olduğu unutulmamalıdır.
Baş ağrısının evde doğal ve basit yöntemler olarak nitelendirdiğimiz yöntemlerle hafifletilmesi ve geçirilebilir. Ancak ağrı çok şiddetlenir ise mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Baş ağrısına iyi gelen pratik yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Su tüketimi: Bol miktarda suyun tüketimi ağrıyı hafifletmeye ve geçirmeye yardımcı olur. Susuz kalmış bir vücut baş ağrısına neden olabilir. Bu yüzden ağrı yaşandığında ağrı kesici ilaçlardan önce su tüketilmelidir. Unutulmamalıdır ki günlük içilecek ortalama iki litre suyun beden sağlığını koruyucu etkisi vardır. Duş almak da vücudu rahatlatır ve alınacak duşun baş ağrısını hafifletici ve geçirici özelliği bulunmaktadır.
Soğuk kompres: Ağrının geçmesi için soğuk kompres uygulamak faydalı olabilmektedir. Islak bir bez ya da buz torbası başa konulduğunda baş ağrısı geçebilmektedir.
Oksijen almak: Temiz hava almak bulunulan ortamı iyi havalandırmak baş oksijen alımını sağladığı için baş ağrısına iyi gelir. Baş ağrıdığında açık havaya çıkmak çok yararlı olacaktır. Eğer mümkünse yürüyüş yapılması da önerilebilir.
Alkol ve sigaradan uzak durmak: Sigara kullanımı başta ağrı yapabilir bu yüzden sigara kullanmamak baş ağrısına iyi gelecektir. Alkol özellikle ertesi gün çok fazla başta ağrı yapar. Alkol alınmadığı takdirde ağrı yaşanmamış olur. Baş ağrıdığında alkol alınması ağrıları geçirir efsanesi de gerçeklik içermemektedir.
Kafein tüketimi: Bir fincan Türk kahvesi ağrıyı hafifletecektir. Fakat her şey de olduğu gibi kafeinde de aşırıya kaçılmamalıdır. Yoğun kokular ağrıyı tetikleyici olabilir. Parfüm ürünlerinden uzak durulması önerilir. Onun dışında nane ve limon kokusu ağrıyı hafifletir, başı açar. Aynı zamanda içilen suyun içerisine de eklenebilir.
Ayrıca; akupunkturun ağrı kesici olduğu bilinir. Vücutta bulunan bazı özel noktalara yapılacak basınç ve masajla başta oluşan ağrı azalır. Bu noktalar iki kaş arası ve iki gözün ortasındaki noktalardır. Enseye, şakaklara ve alın kısmına yapılacak olan masaj ile hafif veya şiddetli baş ağrılarını hafifletmek ve geçirmek mümkün olabilir. Baş ağrısı migren türünde bir ağrıysa bireyin karanlık ve sessiz bir odada uyuması önerilir. Çünkü migren esnasında birey çok hassaslaşır ve karanlık, sessiz bir ortamın migreni hafifletici etkisi vardır.
Baş Ağrısı Çeşitleri Nelerdir?
Baş ağrıları altta yatan farklı bir sağlık sorunu sebebiyle oluşmaz ve direkt ağrı tablosuyla meydana geliyorsa, bu primer baş ağrısı olarak adlandırılır. Yaygın olarak gözlemlenen tipler ise; migren, gerilim tipi ve küme baş ağrısı çeşitleridir. Birçok türde baş ağrısı vardır;
Gerilim tipi baş ağrısı: Öğleden sonraları sık görülür ve başlangıçta ağrı kesicilere yanıt vermesine karşın sonraları yanıtsız hale gelebilir. Uzun sure ağrı kesici alan hastalarda, ağrı kesicilere bağlı mide ve börek hastalıkları görülebilir. Bu nedenle bu tip ağrılar, ağrı kesicilerden çok özgül tedavi yaklaşımları ile tedavi edilmesi önerilir. Bu tedavi yaklaşımları gerilim ve kaygıyı azaltacak ilaçlar, rahatlama egzersizleri ve psikoterapilerden birini içerebilir.
Küme tipi baş ağrısı: Genelde göz arkasında şiddetli bir ağrı şeklinde kendini gösterir. Ağrı genelde günler süren ataklar halinde gelir yani belli zamanlarda kümelenme eğilimindedir. Beraberinde gözde kızarma ve yaşarma görülebilir.
Migren: Migren de toplumda oldukça sık görülen bir hastalıktır. Genelde tek taraflı ve zonklayıcı ağrıya neden olur. Birlikte bulantı ve kusma görülebilir. Migren ağrısı çok şiddetli olabilir ve bu nedenle kişinin okul ve iş performansında ciddi düşmelere neden olur. Migrenin tedavisinde triptan denilen özel ağrı kesiciler kullanılabilir. Ancak kişide sık ataklar görülüyorsa, bu ataklara bağlı iş, okul ve aile hayatında sorunlar ortaya çıkıyorsa özel migren ilaçlarından faydalanılabilir. Bu ilaçlar beta-blokör denilen tansiyon ilaçları ve epilepsi ilaçları denilen anti-epileptiklerdir.
Gök Gürültüsü Baş Ağrısı: Birden meydana gelen, aniden ve ciddi seyreden ağrı tipidir. Herhangi bir uyarıcı bulgu olmaksızın sinsi bir şekilde kendini gösterir ve yaklaşık 5 dakika boyunca sürer. Özellikle beyindeki kan damarları ile ilgilidir ve en kısa sürede tedavi edilmesi gereken sorunlara bağlı olarak oluşur.
Yüksek tansiyon baş ağrısı: Tansiyonla eşlik eden şiddetli ağrıdır ve mutlaka kontrol altında tutulmalıdır. Tansiyona bağlı baş ağrısı genelde ense kısmında ağırlıklı ağrı görülür. Tansiyonun yükselmesi ile ilişkilidir.
Baş Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Ağrının nedenleri şekline göre değişiklik gösterir. Örneğin; primer tipi baş ağrılarında, genetikliği yatkın bireylerde, çevresel etkenler beyinde bir aktivasyon oluştururlar. Bu aktivasyon, beyin damarlarında genişlik yapar ve kimyasal maddeler açığa çıkar. Bunlar sinirleri uyarır ağrı oluşur.
Sekonder tip baş ağrısının altında ise çeşitli sebepler görülebilir. Örneğin; iltihaplanmalar kan damarlarındaki yıpranmalar, tümörler, yüksek tansiyon sebeplerden yalnızca birkaçını oluşturur. Bu yüzden bu tip ağrılarının nedeninin belirlenmesi oldukça önemlidir. Bunun ile birlikte kadınlarda adet esnasında baş ağrısı da gözlemlenebilir. Bunun dışında ise stres de önemli seviyede etkiler.
Baş Ağrısı Tedavisi
Nörolojik bir problemdir nöroloji uzmanı tarafından bir tedavi planı yapılır. Bugün baş ağrısında etkinliği kanıtlanmış birçok ilaç tedavisi bulunmaktadır. Bunun yanında başın doğru akımla elektriksel uyarımınım migrende etkin bir tedavi olduğu son yıllarda yapılan araştırmalarda ortaya çıkarılmıştır. Yapılan çalışmalarda kişiye kendi bedenini kontrol etme yöntemleri öğretilerek baş ağrısında iyi oranda tedavi edilebilmektedir.
Bu nedenle bilimsel yeni kanıtlanmış yeni tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Klasik tedaviler yanında beyin uyarımı ve biyogeribildirim gibi son çıkan ve güncel tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Tedavisinde nöroloji, psikiyatri hekimleri ve psikologlarla birlikte çalışmak gerekmektedir. Multidisipliner bir tedavi yöntemi hastaya uygulanmalıdır. Çünkü bu ağrılara ve çeşitlerine birçok psikolojik rahatsızlık ve stresin neden olabileceği gibi, ruhsal sorunlarda baş ağrısına ve buna bağlı baş ağrısı çeşitlerine neden olmaktadır.
Düzenli egzersiz ve düzenli beslenme çok önemlidir. Düzenli egzersiz ve düzenli beslenme baş ağrısı çeşitlerinin tedavisinde sıklıkla önerilmektedir. Kişinin baş ağrısından ve buna bağlı yaşadıkları baş ağrısı çeşitlerinden kurtulmak için yaşamlarını buna göre düzenlemeleri gerekmektedir.
Tedavide; beyin cerrahisi, diyetisyen, fizyoterapi gibi bölümlerle de baş ağrınızın tipine göre fikir alışverişi yapılmaktadır. Örneğin baş ağrınız bir sinir sıkışmasına bağlıysa beyin cerrahisi ekibi bu sinire basit bir müdahale ile ağrıyı ortadan kaldırabilir. Bazı hastalarımızın baş ağrısına özellikle yedikleri içtikleri gıdalar neden olabilmektedir. Özellikle migren hastalarının ağrıları; alkol, çikolata, işlenmiş gıdalar ve peynirle tetiklenebilir. Diyetteki bu gibi durumların bulunup diyetten çıkarılması da önemli miktarda ağrı azalmasına neden olabilir. Bunun yanındabilhassa kas iskelet sistemli kökenli ağrılarda, örneğin boyunda “kireçlenme” kaynaklı baş ağrılarında fizik tedavi uygulanabilir.
Baş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Baş ağrısının evde doğal ve basit yöntemler olarak nitelendirdiğimiz yöntemlerle hafifletilmesi ve geçirilebilir. Ancak ağrı çok şiddetlenir ise mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Baş ağrısına iyi gelen pratik yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Su tüketimi: Bol miktarda suyun tüketimi ağrıyı hafifletmeye ve geçirmeye yardımcı olur. Susuz kalmış bir vücut baş ağrısına neden olabilir. Bu yüzden ağrı yaşandığında ağrı kesici ilaçlardan önce su tüketilmelidir. Unutulmamalıdır ki günlük içilecek ortalama iki litre suyun beden sağlığını koruyucu etkisi vardır. Duş almak da vücudu rahatlatır ve alınacak duşun baş ağrısını hafifletici ve geçirici özelliği bulunmaktadır.
Soğuk kompres: Ağrının geçmesi için soğuk kompres uygulamak faydalı olabilmektedir. Islak bir bez ya da buz torbası başa konulduğunda baş ağrısı geçebilmektedir.
Oksijen almak: Temiz hava almak bulunulan ortamı iyi havalandırmak baş oksijen alımını sağladığı için baş ağrısına iyi gelir. Baş ağrıdığında açık havaya çıkmak çok yararlı olacaktır. Eğer mümkünse yürüyüş yapılması da önerilebilir.
Alkol ve sigaradan uzak durmak: Sigara kullanımı başta ağrı yapabilir bu yüzden sigara kullanmamak baş ağrısına iyi gelecektir. Alkol özellikle ertesi gün çok fazla başta ağrı yapar. Alkol alınmadığı takdirde ağrı yaşanmamış olur. Baş ağrıdığında alkol alınması ağrıları geçirir efsanesi de gerçeklik içermemektedir.
Kafein tüketimi: Bir fincan Türk kahvesi ağrıyı hafifletecektir. Fakat her şey de olduğu gibi kafeinde de aşırıya kaçılmamalıdır. Yoğun kokular ağrıyı tetikleyici olabilir. Parfüm ürünlerinden uzak durulması önerilir. Onun dışında nane ve limon kokusu ağrıyı hafifletir, başı açar. Aynı zamanda içilen suyun içerisine de eklenebilir.
Ayrıca; akupunkturun ağrı kesici olduğu bilinir. Vücutta bulunan bazı özel noktalara yapılacak basınç ve masajla başta oluşan ağrı azalır. Bu noktalar iki kaş arası ve iki gözün ortasındaki noktalardır. Enseye, şakaklara ve alın kısmına yapılacak olan masaj ile hafif veya şiddetli baş ağrılarını hafifletmek ve geçirmek mümkün olabilir. Baş ağrısı migren türünde bir ağrıysa bireyin karanlık ve sessiz bir odada uyuması önerilir. Çünkü migren esnasında birey çok hassaslaşır ve karanlık, sessiz bir ortamın migreni hafifletici etkisi vardır.
