Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dijital vergi uygulamaları ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele çalışmaları kapsamında getirilen yeni kararları anlattı.
Şimşek, yeni dönemde tüm vergisel işlemlerin elektronik ortamda yapılacağı ve yapay zeka teknolojilerinin kullanılacağı Dijital Vergi Dairesi'ni devreye alacaklarını belirtti.
Bakan Şimşek, Resmi Gazete'de yayınlanan tebliğlerle getirdikleri yeni düzenlemeleri ve akaryakıt alımlarında kullanılacak yeni sistemi değerlendirdi.
Şimşek, sistemi anlatarak, iş yeri araçlarının akaryakıt alımlarında kullanacakları sistemin kayıt dışı ekonomi ile mücadeledeki etkinliğini dile getirdi.
"GİB, Dijital Vergi Dairesi'ni devreye alacak"
Yapılan düzenlemeler kapsamında, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB), elektronik uygulamalar kapsamında şimdi de Dijital Vergi Dairesi'ni devreye alacağını aktaran Şimşek, elektronik ortamda sunulan hizmetlerin tek çatı altında birleştirilerek mükelleflere elektronik uygulamalara kolay, hızlı ve güvenli şekilde erişme imkanı sağlanacağını söyledi.
Şimşek, bilişim teknolojilerinin getirdiği imkanlardan daha fazla yararlanılması amacıyla geliştirilen Dijital Vergi Dairesi'nin "dijital.gib.gov.tr" adresinden hizmet vereceğini belirtirken, şu değerlendirmede bulundu:
Dijital Vergi Dairesi, beyanname, bildirim, dilekçe gibi belgelerin elektronik ortamda verilebilmesi ve bu belgelere ilişkin işlemlerin sonuçlarının elektronik ortamda sunulması ile vergilendirmeye ilişkin ödevlerin yerine getirilmesinde kolaylıkla kullanılabilecek. Başkanlık tarafından geliştirilen ve halihazırda her birisine farklı internet adresinden giriş yapılabilen İnteraktif Vergi Dairesi, Elektronik Beyanname Sistemi, İnternet Vergi Dairesi ve Hazır Beyan Sistemi gibi uygulamalara artık Dijital Vergi Dairesi üzerinden erişilebilecek.
"Borcu yoktur" yazısı dijital vergi dairesinden alınabilecek
Şimşek, Dijital Vergi Dairesi'yle vergi dairesine gitmeden tüm işlemlerin yapılabileceğini, mükellefiyet ve "Borcu yoktur" yazısı gibi bazı işlemlerin tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilebileceğini dile getirerek, şöyle devam etti:
"Vergi dairesine gidilmeden mükelleflerin işlemleri anında çözülecek"
İnternet Vergi Dairesi ile İnteraktif Vergi Dairesi'ndeki tüm işlemler kademeli olarak Dijital Vergi Dairesi'ne alınacak ve mükelleflerin bir noktadan işlem yapabilmeleri temin edilecek. Vergilendirme hizmetlerinde yapay zeka uygulamalarını da geliştiren Başkanlık, ilerleyen süreçte, mükelleflerin yaptığı başvurular üzerine vergi dairesince yapılan işlemleri, robotik süreçler ve yapay zeka teknolojilerini kullanarak Dijital Vergi Dairesi üzerinden yapacak. Vergi dairesine gidilmeden mükelleflerin işlemleri anında çözülecek. Vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesi daha kolay ve hızlı olacak.
Akaryakıt sektöründen istenilen teminatlarda kolaylık
Şimşek, bir diğer tebliğle dağıtıcılık, bayilik veya madeni yağ lisansına sahip firmalardan yeni işe başlayanlar ve faaliyetlerine devam edenler ile bandrollü ürün üretici ve ithalatçılarına, doğacak vergi borçlarına karşılık teminat verme zorunluluğu getirildiğini anımsatarak, şöyle konuştu.
Bu kapsamda teminat olarak verilebilecek değerler arasına sigorta şirketlerince verilen kefalet senetleri de ekleniyor. Böylece mükelleflerin teminat olarak verebilecekleri kıymetler çeşitlendirilmiş ve finansmana erişim kolaylaştırılmış oldu.
"Şarj istasyonu işletmecilerine e-fatura uygulama zorunluluğu getirildi"
Ayrıca e-Belge uygulamalarının kapsamının genişletilmesi çalışmaları kapsamında,Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerine e-fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirildiğini vurgulayan Şimşek, şunları aktardı:
Konu ile ilgili tebliğ de yayınlandı. Elektrikli araçlara hizmet sağlayan şarj ağı ve şarj istasyonu işletmecileri 2 Ocak 2024 tarihinden itibaren e-faturaya geçecek. Söz konusu mükellefler, şarj hizmetine ilişkin tutar ne olursa olsun verilen hizmet karşılığında mutlaka e-fatura ya da e-arşiv fatura düzenleyecek. Yine bu mükellefler faturaları teslim anında düzenlemek zorunda olacak. Bazı istisnai hallerde faturalar 7 gün içinde düzenlenebilecek.
"Nihai tüketici adıyla düzenlenebilecek e-arşiv fatura tutarı 4 bin 400 liraya çıkarıldı"
Şimşek, faturada malı veya hizmeti satın alan kişilere ait bilgilerin yer almasının zorunlu olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmede bulundu:
Aktif büyüklük veya öz sermaye gibi bazı koşulları sağlamaları nedeniyle ödeme kaydedici cihaz kullanımından muaf olanlar ile Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi'nden yararlanan bu mükellefler, artık 4 bin 400 liraya kadar olan mal ve hizmet satışlarında alıcı bilgilerine yer vermeden 'nihai tüketici' adı ile e-arşiv fatura düzenleyebilecek. Böylece, nihai tüketici adıyla düzenlenebilecek e-arşiv fatura tutarı 500 liradan 4 bin 400 liraya çıkarıldı. Getirilen bu yenilikler bir yandan mükelleflerin uyum maliyetlerini azaltırken, bir yandan da idarenin analiz ve denetim kapasitesini artıracak.
"Denetim etkinleştirilecek"
Elektronik belge kapsamının genişletilmesi ve bu belgelerde yer alan bilgilerin anlık olarak Başkanlık sistemlerine ulaşmasıyla birlikte mükellef bazlı ya da sektör bazlı analizler süratle yapılabilecek. Hasılat ve harcamaları elektronik ortamda izlenen mükelleflerin olası kayıt dışı faaliyetleri kolaylıkla tespit edilebilecek ve denetim faaliyetlerinde etkinlik artırılacak.
"Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi hayata geçirildi"
Resmi Gazete'de kısa süre önce yayımlanan tebliğle akaryakıt alımlarında taşıt plakalarının yeni nesil yazar kasalara elle yazılmadan otomatik olarak iletilmesini sağlayacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin hayata geçirileceğini de anımsatan Şimşek, böylece hatalı ve usulsüz işlemlerin önüne geçilmesi amacıyla akaryakıt alımlarında taşıt tanıma sistemi kullanma zorunluluğunun getirildiğine işaret ederek şöyle konuştu:
Kayıt dışılığın yoğun olduğu sektörlerden biri olan akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla bir seri tedbir alan hükümetimiz, bu defa da akaryakıt alımlarında taşıt tanıma sistemi kullanma zorunluluğu getirerek kayıt dışılık ile mücadelede yeni bir sayfa açtı.
"Sistem, vergi mükelleflerinin işte kullandıkları taşıtlar için 1 Ocak 2025'te zorunlu hale geliyor"
Bakan Şimşek, sistemle yakıt alan araçtan başka bir aracın plakasına fiş düzenlenmesinin önleneceğini aktarırken, şu bilgiyi verdi:
Sistem, vergi mükelleflerinin işte kullandıkları taşıtlar için yapılacak akaryakıt ve LPG alımlarına 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren zorunlu olarak kullanılacak.
Akaryakıt istasyonlarında iş yeri araçlarına uygulama
Mükelleflerin, sahip oldukları, kiraladıkları ve işlerinde kullandıkları taşıtların depo girişlerine, halka ve etiket gibi araca ilişkin bilgileri içeren bir taşıt tanıma birimi takılacağı bilgisini paylaşan Şimşek, sistemin işleyişini şöyle özetledi:
Akaryakıt pompalarının tabancılarına bir taşıt tanıma okuyucu cihazı takılacak. Taşıt tanıma okuyucu cihazının taşıt tanıma birimini okuması sonucunda taşıt plakasının otomatik olarak yeni nesil pompa ödeme kaydedici cihazlara güvenli olarak iletilmesi sağlanacak. Yakıtın verilmesinin ardından da fiş, sistem kapsamında düzenlendiğini gösteren bilgiyi içerecek şekilde otomatik olarak düzenlenecek. Akaryakıt alımı sırasında, akaryakıt pompalarına takılan taşıt tanıma okuyucu cihazı ile taşıtların depolarına takılan taşıt tanıma birimlerinin elektronik olarak haberleşmesi sektörde yaşanan usulsüzlüklerin önüne geçilmesine hizmet edecek.
"Kurallara uymayanlara yasal işlem"
Sistem kapsamında anlık olarak Gelir İdaresi Başkanlığına iletilen bilgiler kullanılarak mükelleflerin gider kayıtları kontrol edilebilecek, sektörel analizler yapılabilecek ve en önemlisi de usulsüz işlemlere tevessül edenler tespit edilerek haklarında yasal işlemler yapılacak.
"Sistem Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından işletilecek"
Şimşek, vergi mükelleflerinin, sistem üzerinden düzenlenmeyen fişleri giderlerinin belgelendirilmesinde kullanamayacağına dikkati çekerek, bu sayede sektörde sahte belge düzenlenmesi ve kullanılmasının önlenmiş olacağını, sistemin Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından kurulup işletileceğini kaydetti.