Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerdeki yerleşim alanlarına dair açıklamalarda bulundu. Bakan Kurum, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Gaziantep AFAD merkezinde depremler sonrası yürütülen çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
"Cumhuriyet tarihimizin en büyük afet konut yapım seferberliğini yürüteceğiz"
Bölgede yürütülen hasar tespit çalışmalarını yerinde incelediklerini, vatandaşlarla bir araya gelip dertleştiklerini ve enkaz kaldırma süreçlerine büyük bir titizlikle başladıklarını ifade eden Kurum, acil öncelikli binalardan başlamak üzere yıkım süreçlerini de özenle yürüttüklerini belirtti.
Kurum, jeofizik ve jeoloji uzmanlarıyla çalışıldığını, sivil toplum örgütlerinin, vatandaşların ihtiyaçları ve taleplerinin değerlendirildiğini, ayrıntılı mikro bölgeleme ve zemin etüt çalışmalarının yapıldığını dile getirerek, "Bugün itibarıyla hemen hemen her ilimizde, depremden etkilenen illerimizde yerleşim alanlarına ilişkin yerler belirlendi." dedi. Tüm ekiplerin, mühendislerin, mimarların, uzmanların söz konusu alanlara ilişkin ayrıntılı jeolojik etüt raporları hazırladığına dikkati çeken Bakan Kurum, "Cumhuriyet tarihimizin en büyük afet konut yapım seferberliğini yürüteceğiz." diye konuştu.
Yöresel mimariye uygun konutlar
Kurum, mart ayı başı itibarıyla sahada belirlenen alanlarda inşaat faaliyetlerine başlanacağını söyleyerek, şöyle devam etti: "Hasar tespiti tamamlanan yerlerde, vatandaşımıza 1 gün, 1 saat, 1 dakika bile daha önce verebilme gayretiyle, anlayışıyla, motivasyonuyla konutlarımızı yapacağız. Konutlarımız zemin artı 3-4 katı geçmeyecek ve yöresel mimari ihtiyaçları doğrultusunda inşallah oranın kültürüne, geleneğine, göreneklerine göre planlanmış ve bu plan çerçevesinde yapılmış olacak. Eski yerleşim alanlarına ilişkin mevcuttaki imar yoğunluğunun, zeminlerin detaylı bir şekilde incelenmesine müteakip, eğer zeminlerinde problem varsa fay hattına yakınlığı söz konusuysa burada da vatandaşımızı mağdur etmeyecek şekliyle her türlü imar kısıtlaması, bina yüksekliği ve yoğunluğu dahil, yapılaşma dahil her türlü kısıtlamayı da içerir bir süreci yürüteceğiz."
Vatandaşı mağdur etmeyecek şekilde gerek kamulaştırma gerekse trampa süreçlerini tamamlayacaklarını ifade eden Kurum, şehirlerin 50 yılını, 100 yılını planlayacaklarını belirtti. Bakan Kurum, master planı yapacaklarını dile getirerek, inşaat ve malzeme tedarikine kadar bütün süreci bilfiil takip ettiklerini, hasar tespitinin tamamlandığı yerlerde etap etap konutların yapılacağını aktardı.
"90 bin 609 binada yer alan 345 bin bağımsız bölümün yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunu tespitini yaptık"
Kurum, hasar tespit sürecinin vatandaşların alacağı kira, taşınma ve eşya gibi birçok yardımı da netleştireceğini söyleyerek, şu bilgileri verdi: "Hasar tespit çalışmalarımızı sahada 7 bin 328 uzmanımızla 11 ilimizde yapıyoruz. Bugüne kadar 3 milyon bağımsız bölümü inceledik, bu 684 bin binaya tekabül ediyor. 90 bin 609 binada yer alan 345 bin bağımsız bölümün yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Bu kapsamda 3 milyon konutun 2 milyon 700 binini de bütün iller için az hasarlı ve hasarsız olduğunun tespitini yapmış olduk. Yine Gaziantep genelinde 34 bin 961 bağımsız bölümden oluşan 14 bin 341 binanın da yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespitini yaptık. Kalan hasarsız ve az hasarlı konutlarımız, orta hasarlı konutlarımıza ilişkin e-devlet üzerinden vatandaşlarımız detaylı her türlü bilgiye ulaşabilirler.
Az hasarlı ve hasarsız olan konutlarımıza, vatandaşlarımız dilerlerse girebilirler, az hasarlılardaki tadilatları yapmaları kaydıyla. Orta hasarlı binalara tadilatlarımızı yapmadan giremeyiz. Vatandaşlarımızın bu alanlardaki bina güçlendirme, statikteki güçlendirmeyi yapmasına müteakip orta hasarlı binalara girebilme durumu var. Ağır hasarlı binalar zaten yıkılacak."
Binalardan eşyaların taşınması
Bakan Kurum, binalardan eşya alınma sürecine ilişkin olarak da vatandaşa uyarıda bulunduklarını söyleyerek, "Eşya taşımak isteyen vatandaşımıza zaten AFAD'dan biz gerekli her türlü desteği ilk günden itibaren veriyoruz. Askerimizle, polisimizle, jandarmamızla, UMKE'mizle, tüm ekiplerimizle birlikte sahadayız ve taşınma sürecini de beraber yöneteceğiz. Acılarımızı paylaşacağız, burada biz başka acılar yaşamak istemiyoruz." diye konuştu.
Eşya taşınma sürecinin valilikler kanalıyla yürütülmesinin büyük önem taşıdığına dikkati çeken Kurum, bazı binaların eşya alınamayacak kadar ağır hasarlı olduğunu aktardı. Bakan Kurum, söz konusu binalara inceleme sonrası "eşya alınabilir" veya "eşya alınamaz" raporu verileceğini kaydetti. Yerleşim alanında vatandaşın konut bulamaması gibi durumlarda vatandaşların eşyalarının şehirdeki güvenli bir bölgeye taşınacağı bilgisini veren Kurum, "Vatandaşımız evi tuttuğu zaman da eşyalarının taşınma sürecini onlarla birlikte yönetiyor olacağız." diye konuştu.
Enkaz kaldırma çalışmaları
Enkaz kaldırma sürecini de özenle, hassasiyetle yürüttüklerine dikkati çeken Bakan Kurum şöyle konuştu: "Çevreye, şehre zarar vermeyecek şekilde yönetmek üzere 10 ilimize talimatları gönderdik ve bu kapsamda belirlediğimiz enkaz döküm alanlarına bu enkazlar dökülecek. Burada ayrıştırılabilecek tüm malzemeler ayrıştırılarak geri dönüşüme tabi tutulacak ve yine buradaki enkazları, molozları da kuracağımız kompresörlerle birlikte buradan elde edeceğimiz alt temel malzemeleri de yine içme suyu, altyapı, yol yatırımlarında vatandaşımız için kullanacağız." Bakan Kurum, ilk 30 bin konutun projelendirme çalışmalarının tamamlandığını, bu projelerin şubat sonu itibarıyla sözleşme süreçlerinin başlayacağını da sözlerine ekledi.