AFAD YENİ TÜRKİYE DEPREM RİSK HARİTASI
AFAD tarafından yayımlanan Türkiye deprem risk haritasına göre ülkemizde yer alan fay hatları ve riskli İl ve İlçeleri belirledi. Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerin ardından 10 ilde büyük yıkım yaşanırken Türkiye Deprem Risk Haritası yeniden gündeme geldi. Peki Türkiye deprem risk haritasına göre Van hangi riskli bölgede yer alıyor? Van’da diri ve aktif fay hattı var mı?
TÜRKİYE'DE KAÇ FAY HATTI VAR?
Türkiye'de Kuzey Anadolu Fay Hattı ve Doğu Anadolu Hattı ve Batı Anadolu fay hattı olmak üzere toplamda 3 büyük fay hattı bulunuyor.. Deprem haritasında kırmızı renkte görülen iller birinci derece deprem bölgesi, pembe renke olanlar ikinci derece riskli bölge, sarı olan iller üçüncü dereceden deprem bölgesi olarak geçiyor.
BİRİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl ve Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale ve Siirt...
İKİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
Tekirdağ, İstanbul (1 ve 2. Bölge), Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak başta olmak üzere, Zonguldak, Tekirdağ, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı ve Çorum...
ÜÇÜNCÜ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
Eskişehir, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Sinop, İstanbul, Kastamonu, Ordu, Samsun, Giresun, Artvin, Şanlıurfa, Mardin, Kilis, Adana, Gaziantep'in de bazı bölgeleri ve Kahramanmaraş, Sivas, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Çorum, Ankara, Konya, Mersin ve Nevşehir.
EN AZ RİSKLİ BÖLGELER
Türkiye Deprem Haritasına göre deprem riskinin en az olduğu dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller ise Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman'dır.
TÜRKİYE MTA DİRİ FAY HARİTASINA GÖRE DEPREM RİSKİ OLAN İLÇELER
Adıyaman- Gölbaşı
Afyon- Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
Ankara- Şereflikoçhisar
Antalya- Demre
Aydın- Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
Balıkesir- Gönen, Manyaz
Batman-Kozluk
Düzce- Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
Elazığ- Palu, Sivrice
Erzincan- Üzümlü
Eskişehir- İnönü
Antep - İslahiye
Hakkari- Şemdinli
Hatay- Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
Isparta- Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İzmir- Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
Kahramanmaraş- Nurhak, Türkoğlu
Kayseri- Talas, Yeşilhisar
Kırıkkale- Keskin
Kırşehir- Akpınar, Mucur
Kocaeli- Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
Konya- Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
Kütahya- Gediz, Simav
Malatya- Akçadağ
Manisa- Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
Mersin- Çamlıyayla, Mut
Muğla- Menteşe, Milas
Muş- Korkut, Varto
Niğde- Altunhisar, Bor
Osmaniye- Düziçi, Toprakkale
Sakarya- Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
Urfa-Bozova
Siirt- Eruh
Şırnak- Beytüşşebap
Sivas- Altınyayla, Yıldızeli
Tokat- Niksar, Pazar, Reşadiye
Van- Çaldıran, Özalp
Yalova- Altınova, Çınarcık
KUZEY ANADOLU FAY HATTI HANGİ İLLERDEN GEÇİYOR
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir. Bu kuşak Gelibolu, Marmara Denizi’nin derin kısımları, İzmit Körfezi, Adapazarı, Düzce-Bolu, Gerede, Merzifon, Suluova, Erbaa-Niksar, Kelkit vadisi ile Erzincan, Erzurum, Varto ve Van üzerinden geçen bir hat şeklinde uzanır. Ayrıca Çanakkale, Edremit, Bursa ve İznik bu kuşak içerisinde kalır.
KAF sistemi, Anadolu Levhası'nın, güneyde Arap Levhası (yılda 25 mm'leri bulan hızlı sıkıştırma hareketi ile) ve kuzeyde (neredeyse hiç hareket etmeyen) Avrasya Levhası'nın arasında kalması ve bu sebeple batıya doğru açılma şeklinde hızla hareket etmesi sebebiyle yüksek sismik aktivite göstermektedir.
KAF, 1100 km uzunluğunda sağ yönlü ve doğrultu atımlı aktif fay hattıdır. Yaklaşık olarak Van Gölü'nden Saros Körfezi'ne kadar tüm kuzey Anadolu'yu keser. Tek bir faydan oluşmaz, pek çok parçadan oluşan fay zonudur. Fay hattında, parçalanmış-ezilmiş kayaçlar, soğuk ve sıcak su kaynakları, gölcükler, traverten oluşumları, genç volkan konilerine rastlanır. Fayın bazı kısımları depremler sırasında 0,5-1,5 m düşey, 1,5-4,3 m yatay atımlar yapmıştır. Genç Kuvaterner zamanından itibaren 800–1000 m yatay atım yaptığı ötelenen genç vadi yataklarından tespit edilmiştir.
DOĞU ANADOLU FAY HATTI HANGİ İLLERDEN GEÇİYOR?
Doğu Anadolu Fay Hattı, Türkiye'nin doğusunda olan doğrultu atımlı bir fay hattıdır. Anadolu Levhası ile kuzeye doğru hareket eden Arap Levhası arasındaki dönüşüm tipi tektonik sınırı oluşturur. İki levhanın göreli hareketlerindeki fark, fay boyunca sol yanal harekette kendini gösterir. Doğu ve Kuzey Anadolu fayları, Avrasya Levhası ile devam eden çarpışma nedeniyle sıkıştırılan Anadolu Levhasının batıya doğru hareketini birlikte barındırır.
Doğu Anadolu Fayı, Ölü Deniz Çöküntüsü ‘nün kuzey ucundaki Maraş üçlü eklemi ile başlayıp Kuzey Anadolu Fayı ile birleştiği Karlıova üçlü ekleminde kuzeydoğu yönünde son bulur. Doğu Anadolu Fay Hattı, Hatay, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Bingöl, Muş'a kadar devam ettikten sonra Erzincan'dan itibaren Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşir.