Depozito iade sistemine geçiş için çalışmalar hız kesmeden devam ediyor. 1 Ocak 2025 tarihinde hayata geçirilecek sistem için 5 bin noktada depozito iade makinesi kurulacak. Su, soda, kola ve diğer içecek şişeleri 25 kuruş karşılığında toplanacak. Türkiye, bu sistemle sıfır atık hedefinde büyük bir adım atmayı planlıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye Çevre Ajansı yönetiminde sürdürülen bu projede sona yaklaştı.
E-CÜZDAN İLE ÖDEME ALMA DÖNEMİ
Vatandaşlar, cam, plastik ve metal ambalajlı su, kola, meyve suyu ve diğer içecek şişeleri için büfe, bakkal ve marketlerde 25 kuruş depozito ödeyecekler. Türkiye Emlak Katılım Bankası'nın altyapısı üzerinden açılacak e-cüzdan hesabı sayesinde, her bir şişe için 25 kuruşluk bedel vatandaşın hesabına eklenecek. Biriken paralar alışverişlerde kullanılabilecek. Bu sistem, hem çevreye katkı sağlayacak hem de ekonomiye yıllık 500 milyon Euro kazanç getirecek.
DÜNYADA BAŞARILI ÖRNEKLERDEN İLHAM ALINDI
Depozito Yönetim Sistemi'ne (DYS) geçişte, dünyada başarılı örneklerden ilham alındı. Almanya'da uygulanan ve geri dönüşüm oranını %90 seviyesine çıkaran sistem, Türkiye'de de benzer bir başarıyı hedefliyor. 100 mililitre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık içecek ambalajları için geçerli olacak bu sistem, geri dönüşüm konusunda önemli bir adım olarak görülüyor.
MAKİNELER YERLİ ÜRETİM OLACAK
Depozito iade makinelerinin ithalat edilmesi yerine yerli imkanlarla üretilmesi hedefleniyor. Bu makineler öncelikli olarak belediyeler, millet bahçeleri ve üniversitelere yerleştirilecek. Vatandaşlar, iade ettikleri her bir şişe ve kutu için depozito bedelini e-cüzdan hesaplarında toplayabilecekler. Biriken paralar ise tüm alışverişlerde kullanılabilecek.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİNDEN GÖRÜŞLER: DEPOZİTO BEDELİ YETERSİZ
Hürriyet'e bilgi veren bir sektör temsilcisi, "Metal, cam, plastik malzemeden üretilmiş bu ambalajlar için belirlenen 25 kuruşluk depozito bedeli çok düşük. 2021 yılında geçiş planları yapılırken belirlenen bu değerin 1 lira üzerine çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz. Aksi halde sistem zarar edecek ve katılım düşük kalacak" dedi. Temsilci, Almanya'da geri dönüşüm oranının %90 seviyesine yükseldiğini hatırlatarak, Türkiye'de de bu oranın yakalanabileceğini ifade etti.
EKONOMİYE VE ÇEVREYE BÜYÜK KATKI
Depozito iade sisteminin ekonomiye ve çevreye büyük katkı sağlaması bekleniyor. Türkiye'de bu büyüklükte yıllık 20 milyar adet cam, plastik, alüminyum ambalajlı içecek tüketiliyor. Bunların toplanmasıyla ekonomiye yıllık 500 milyon Euro kazanç sağlanması hedefleniyor. 2025 yılı içinde tüm il ve ilçelerde 5 bin noktada geri alım sistemi kurulacak ve vatandaşlar, çevreye katkıda bulunarak tasarruf yapabilecekler.