Pandemi, Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası küresel piyasalardaki dalgalanma ve yüksek enflasyon otomobil sektörünü derinden etkiledi. Özellikle otomotivde yaşanılan fahiş fiyatlar, neredeyse satışları durma noktasına getirdi. Aynı zamanda piyasadaki al-satçılar, fiyatları daha da yukarılara çekmeye başladı.
Otomobil alım satımında fahiş fiyatların önüne geçilmesi için yeni bir düzenlemeye gidildi. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamasında "İlk tescilden sonra şirketler, galeriler, rentacarlar 6 ay ve 6 bin kilometreyi geçmeden aldıkları sıfır araçları satamayacak." diyerek fırsatçılara sinyalde bulunmuştu.
İkinci el otomobil satışında 6 ay ve 6 bin kilometre şartı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
İşte yeni düzenleme ile ilgili en çok merak edilen 7 soru ve cevapları...
1. Yönetmelik kimleri kapsıyor
Yönetmeliğe göre, ikinci el kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenler, otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanmasını veya satışını, ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmedikçe 1 Temmuz 2023 tarihinden önce doğrudan veya dolaylı olarak yapamayacak.
Bakanlık, bu tarihi 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak. İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenler adına bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tescil edilen otomobil ve arazi taşıtlarının ise 15 Eylül 2022 tarihine kadar pazarlanmasına ve satılmasına izin verilmeyecek.
2. Yönetmelik ne zaman sona erecek
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, piyasada oluşan fiyat artışları ve stokçuluk faaliyetlerini engellemeyi amaçlandığı vurgulanarak, "1 Temmuz 2023 tarihine kadar ilk tescili yapılan otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlaması veya satışı, ilk tescil tarihinden itibaren altı ay ve altı bin kilometre geçmedikçe yapılamayacaktır. Getirilen pazarlama ve satış kısıtlaması 1 Temmuz 2023 tarihinde sona erecektir." bilgisi paylaşıldı.
3. Kısıtlama ne zaman başlayacak
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenlerin halihazırda kendi adlarına tescilli taşıtların 15 Eylül 2022 tarihine kadar satılabilmesine imkan sağlanacak.
Söz konusu taşıtların satışının 15 Eylül 2022 tarihine kadar gerçekleşmemesi halinde, bu taşıtların pazarlaması ve satışı da ilk tescil tarihinden itibaren altı ay ve altı bin kilometre geçmediği sürece yapılamayacak.
4. Yönetmelik, özel şahısları kapsıyor mu
Düzenlemede, ticari faaliyet dışında araç satanlara yönelik de çeşitli ifadeler var. Özel aracını satmak isteyenlere, 3 araca kadar ay ve kilometre sınırı getirilmedi.
Ancak, nihai tüketiciler tarafından bir takvim yılı içinde yapılan üçten fazla otomobil ve arazi taşıtı satışları da ticari faaliyet kapsamında değerlendirilebileceğinden, bu taşıtların satışı ilk tescil tarihinden itibaren altı ay ve altı bin kilometre kısıtlaması kapsamında yer alacak.
5. Kapsam dışında kalacak araçlar hangileri
Bakanlığın verdiği bilgiye göre, yapılan düzenleme ile yalnızca otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanması ve satışı kısıtlanıyor. Kamyon, otobüs, kamyonet vb. taşıt türleri bu kısıtlama kapsamında yer almıyor.
6. Başkası adına satış nasıl olacak
Düzenlemedeki önemli maddelerden birisi, aracını galericiye üzerinden satmak isteyenleri de kapsaması. Aracınızı galeriye bırakırsanız, yaş ve kilometre sınırına bakılacak.
Düzenlemeye göre, İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenler tarafından kendileri üzerine alınan taşıtların yanı sıra, herhangi bir üçüncü kişi üzerine tescil ettirilen taşıtların ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenler aracılığıyla pazarlanması veya satışı da bu kısıtlama kapsamında değerlendirilecek.
Örneğin, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenler tarafından verilen ilanlar da pazarlama faaliyeti kapsamında değerlendirileceğinden denetime tabi olacak.
7. Denetimleri kim yürütecek
Pazarlama ve satış kısıtlamasına aykırı faaliyetlerin tespitine yönelik satış kayıtları üzerinden yapılan denetimler ile saha denetimleri artırılacak.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Ayrıca vatandaşlarımızdan gelen şikayetler derhal işleme alınacaktır. Düzenleme ile halihazırda sektörde yaşanan aşırı ve adil olmayan fiyat artışlarının önüne geçilmesi hedeflendiğinden, bu Yönetmelik hükmü 1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçici bir süre yürürlükte kalacaktır.
Bakanlığımızca, piyasa koşulları ve kamuoyu beklentileri dikkate alınarak bu düzenlemenin uygulaması altı aya kadar uzatılabilecektir." ifadeleri kullanıldı.