Projesinin açıklanmasından bitimine kadar çok tartışılan, kiminin ‘tutmaz’ deyip kiminin ‘katkı sağlar’ yorumu yaptığı Tekstilkent’le ilgili tüm soru işaretlerine açıklık getiren DAKA Genel Sekreteri Emin Yaşar Demirci, daha büyük ölçekli yatırım yapmak isteyenlere devlet destekli 270 dönümlük arsa üzerinden yer tahsis edebileceğini kaydederek, “Gerekli tüm alt yapımız tamamlanmış durumda. Biz rahatlıkla gelecek olan yatırımcıyı oraya götürebiliyoruz. Ve ben şuna inanıyorum ki önümüzdeki birkaç yıllık süreçte cazibe merkezleri ile birlikte orada en az 15-16 bin kişinin istihdam edileceğini söyleyebilirim.” Dedi.
Van'da 2011 yılında meydana gelen depremlerin ardından, İl Özel İdaresi tarafından başlatılan 'Cazibe Merkezleri Projesi' kapsamında oluşturulan Tekstilkent geçtiğimiz yıldan bu yanadır üretim yapıyor. Gürpınar İlçesi 10'ncu kilometresinde 'Cazibe Merkezleri Projesi' kapsamında oluşturulan ve 34 bin metrekare kapalı alan üzerinde inşa edilen Tekstilkent yapılan tüm eleştirilerin ve konuşulanların ardından kentin en önemli projelerden bir tanesi olduğunu gösterdi. Geçtiğimiz yıldan bu yana üretim yapılan Teksitilkentte şu zamana kadar bin 100 kişi istihdam ediliyor. Yaşanan olumsuzluklara rağmen ve son olarak Başbakan Binali Yıldırım’ın açıkladığı ‘Cazibe Merkezleri Programına’ Van’ın dâhil edilmesi yatırımcıların ilgi odağı olmaya başladı. İçindeki tüm fabrikaların tam anlamıyla üretim yapmaya başlamasıyla 16 binden fazla kişiye ekmek kapısı olacak olan Tekstilkent’i en iyi bilen ve kuruluşundan bu güne kadar tüm kahrını çeken kilit isim DAKA Genel Sekreteri Emin Yaşar Demirci, Şehrivan’a Tekstillkent ile ilgili tüm soruları cevapladı.
DEMİRCİ: İSTİHDAM SAYISINI ANLIK TAKİP EDEBİLİYORUZ
Tekstilkent için yaklaşık 39-40 bin metrekarelik kapı alanın tahsis edildiğini ifade eden Demirci, “Bunun yaklaşık 15 bin metrekaresi yeni başladı. Makine ve ekipmanlar yerleştiriliyor. Bunun dışında eleman alacaklar, bu elemanların eğitimlerini verecekler. Şu anda hali hazırda bin 100 kişi çalışıyor. 10 gün aldığımız rakamlara göre tamı tamına bin 81 kişi çalışıyor. Şu an için bu sayı bin 90 veya bin 100 civarı bir şey olması gerekiyor. Artık anlık rakamları takip ediyoruz. Elemanların ilk girişi yapıldığından itibaren bu bilgiler bize de geliyor. Burada kaç kişinin çalıştığını, istihdamın artıp azaldığını çok net bir şekilde görebiliyoruz. Biz bu anlamda istihdam sayısını anlık takip edebiliyoruz.” Dedi.
“SÖZLEŞMELERİ İPTAL EDEBİLİYORUZ VE ANINDA O BİNALAR BOŞALTILIYOR”
Demirci, sistematik olarak istihdam sayısında düşüş olduğunda ve bu düşüşün şirketin tercihi olarak yaşandığı taktirde kendilerine uyarı yapacaklarını belirtti. Bu durumun yer tahsisi ile ilgili verilen sözleşme ve taahhütnamelerde bu yer aldığına dikkat çeken Demirci, “Belli bir istihdam sayısını sağlamak üzerine taahhütte bulundukları içinde bizde yerleri o söze dayanarak kendilerine o yerleri veriyoruz. Sözleşmelerde bu konuda söylemler yer almaktadır. Buna uyulmadığı taktirde sözleşmeleri iptal edebiliyoruz ve anında o binalar boşaltılıyor. Bizde bu taahhüt ve sözleşmeler doğrultusunda bunları uygulayacağız. Bu aşamaya kadar böyle bir şey ile karşılaşmadık. Bu yüzden de anlık takiplerimiz devam ediyor.” Diye belirtti.
DEMİRCİ: İSTİHDAM ARTACAK
Yer tahsisi yapılan 5 firmanın makine ve ekipmanlarının hala yerleştiriliyor olduğuna değinen Demirci, henüz personel ve işçi alımına başlanmadığını kaydetti. Demirci, “Bunlarla birlikte Mayıs’a kadar işlemleri bitip yeni eleman alımları başlayacak. Bunlarla birlikte Mayıs, Haziran ayı ile birlikte ben bin 500, bin 600 kişinin istihdam edileceğine inanıyorum. Yılsonuna kadar bu rakamın 2 binin üzerine çıkacağına inanıyorum. 2018 yılında girdiğimiz tekstilkentte 2 binin üzerinde insanlar çalışıyor olacak. Mevcut geriye kalan 9 bin 600 metrekarelik alanda tahsis edildikten sonra ve çalışanların kapasiteleri daha yukarılara çıkarıldığı vakit, 2018 yılı içerisinde bu rakamın 3 binin üzerine çıkacağını bekliyorum. Rakamlarla konuşacak olursak, rakamlarla bu şekilde.” Diye konuştu.
“TEKSTİLKENTTEN 10-12 FARKLI ÜLKEYE İHRACAT YAPILIYOR”
Üretime bakıldığı takdirde, gelen firmaların çoğu var olan ihracat bağlantılar ile geldiğini kaydeden Demirci, “Şu anda Tekstilkentten 10-12 farklı ülkeye ihracat yapılıyor. Muhtemeldir ki bu ihracat rakamları görünmüyordur. Fason üretim yaptıkları için onların şirketleri üzerinden görünüyordur ama bu üretim burada yapılıyor. Birçok yerde bulunan firmalar için yapılan üretim İstanbul üzerindeki bir firma üzerinden fason olarak burada alınıyor. Üretimi burada yapılıyor ancak firma İstanbul’da görünüyordu. Net bir şekilde Van Tekstilkentte bu üretim görülmese de üretimleri burada yapılıyor. Bunlar ihracata yönelik üretimlerdir. 10-12 farklı ülkeye bu şekilde ihracat yapılıyor.” Şeklinde konuştu.
DEMİRCİ: İYİ OLACAĞINA İNANIYORUM
Yakın gelecekte bizzat kendi markalarıyla piyasa girmeleri ile alakalı tekstilkentte hizmet alımı yoluyla bu işleri bilen bir uzmanı görevlendirdiklerini söyleyen Demirci, “6 ay boyunca orada çalışacak ve onlara bir yol haritası çıkaracak. Bu yolda başarılı olursak bir o hizmet alımını biraz daha uzatacağız. Bu arkadaş ile yolumuza devam edeceğiz. Ulusal şirketleri bilen ve bu şirketleri iyi bilen ama diğer sektörlerle de işbirliği halinde olanlar onlar için web sayfası gibi çalmalar yapacak. Buda fason üretimin küçük kar marjları yerine daha yüksek kar marjı ile burada iş yapabilme kabiliyeti kazanacak bu arkadaşlar. İyi olacağına inanıyorum. Cazibe merkezlerinin bu yatırımlara çok daha büyük katkısı olacağına inanıyorum. Ön başvuru formalarına baktığımızda 475 milyonluk bir yatırım başvuru talebi gelmişti. Bunların bir kısmı gerekli şartlar bulunamamıştı. 2017 yılının sonlarına baktığımızda bu tutar 350 milyon liranın üzerinde olacak. Bu sadece ön başvuru sürecindeki bir miktardır. Bu daha da fazla olabilir.” Şeklinde konuştu.
“EN AZ 15-16 BİN KİŞİ İSTİHDAM EDİLECEK”
Para kazanmasını bilen yatırımcıların artık Van’dan gitmeyeceğine vurgu yapan Demirci, önümüzdeki süreçte ekip olarak büyük şehirlerdeki büyük firmalara gidip bölgeyi doğrudan tanıtıp, orada yaptıkları yatırımın en azından bir kısmını doğuda yapmaları için tanıtım yapacaklarını söyledi. Bu çalışmanın 10 yıllık bir süreç gerektirecek bir çalışma olduğuna dikkat çeken Demirci, “Tüm çalışmaların bir yılda tamamlanması mümkün değil. Uzun süre zarfına yaydığımızda daha sağlıklı olacağına inanıyoruz. Ben buradaki yatırımların artarak devam edeceğine inanıyorum. Özellikle tekstil kent üzerinden konuşacak olursak her ne kadar geriye kalan yüzde 75’lik oran tahsil edilmiş olsa da geriye kalan 270 dönümlük arsamız var. Gelecek olan yatırımcıya biz arsalarını rahatlıkla tahsis edebiliriz. Daha büyük ölçekli yatırım yapmak isteyenlere devlet destekli bu 270 dönümlük arsa üzerinden yer tahsis edebileceğimizi rahatlıkla söyleyebilirim. Gerekli tüm alt yapımız tamamlanmış durumda. Biz rahatlıkla gelecek olan yatırımcıyı oraya götürebiliyoruz. Ve ben şuna inanıyorum ki önümüzdeki birkaç yıllık süreçte cazibe merkezleri ile birlikte orada en az 15-16 bin kişinin istihdam edileceğini söyleyebilirim.” Diye belirtti.
DEMİRCİ: DOLAYLI OLARAK 6-7 KİŞİNİN İSTİHDAM EDİLMESİ SÖZ KONUSU
Tekstil kentte 2-3 bin kişinin istihdam edilmesi direkt olarak 6-7 bin kişiye dolaylı olarak istihdam sağlanacağına değinen Demirci, “Talepler var. Biri nakliye yeri kurmak isteyecek, birisi banka şubesi kurmak isteyecek, biri lokanta ve kantin tarzı bir yer açmak isteyecek. Bu da dolaylı olarak 6-7 kişinin istihdam edilmesi anlamına geliyor. 2018 yılının sonlarında ulaşabileceğimiz bir sayı bu. Aslında bu sayı çok daha fazladır. Oradaki işletmeler talep geldiği taktirde oradaki işletmeler sayılarını bu talep doğrultusunda arttırabilecekler. Geri kalan 270 dönümlük arsanın da firmalara verildiğini düşünürsek bu sayı bir yerde 12-13 bin kişiye tekabül edecek. İkinci etap için diyoruz bu alanı. Orası zaten hazine arazisi. Ve genişletilmeye müsait bir yer. Ve etrafında nerde baksanız bin dönümlük bir hazine arazisi daha var. Genişletmek istediğimizde çok rahat bir şekilde genişlemeye müsait bir alan orası.” Dedi.
“TARTIŞMAKTAN ZİYADE İŞ YAPMAYI DOĞRU BULUYORUM”
Tekstilkentin yer olarak kötü bir yerde olmadığına vurgu yapan Demirci, zaman zaman yeri ile alakalı şikâyetlerin de geldiğine değindi. Demirci, “Sadece biraz eğimli bir arazi. Eğimli araziyi kullanılır hale getirmek çok zor olmasa gerek. Özel çalışmalar sonucu çok rahat ve kullanışlı hale getirilebilir. Şehir merkezine 8 km mesafede bir yer. Ölçtüm yolu. Ve oraya işçi sağlayacak mahallelere 3 km mesafede. Uzaktı, yakıntı tarzı tartışmaları, yeri konusundaki tartışmaları doğru bulmuyorum. Çevre yolunun orada geçeceğini hesaba kattığımızda havaalanına 6 dakika mesafede olacak. Lokasyon öyle tartışıldığı gibi kötü bir lokasyon değil. Sadece spekülasyon yapılıyor. Ben bu zamana kadar o tartışmalara hiç girmedim ve çok da doğru değil tartışmak. Tartışmaktan ziyade iş yapmayı doğru buluyorum. Bir tartışmada yaratmak istemiyorum. İşi yapmak daha doğru olur. İş orada kendini gösteriyor zaten. Diye konuştu.
DEMİRCİ: YILSONU İTİBARİ İLE 2 BİN KİŞİYE ÇIKACAK BU SAYI
Yaz mevsiminde istihdam sayısının 1600 olacağını belirten Demirci, “Ve yılsonu itibari ile 2 bin kişiye çıkacak bu sayı. Süreli bir artış olacak. Dolaylı etkilerle birlikte bu sayı daha fazla olacak. Ve o hat üzerinde farklı işletmelerde açılacak zamanla. Bu da dolaylı etki dediğimiz budur aslında. Tekstilkent kompleksi orada kurulmadan önce orada arazinin metrekaresi 8 lira iken şimdi 100-110 liraya satılıyor. Buda tekstilkentin ne kadar büyük bir etki sağladığını gösteriyor. Bir yatırımın yerinde olup olmadığını emlak fiyatları üzerinden de çok rahatlıkla anlayabiliriz. Orası kötü bir yatırım yeri olsaydı emlak fiyatlarını bu kadar fazla etkilemezdi.” Dedi.
“BİZİM HALA YOLUMUZ ASFALTLI DEĞİL”
Alt yapı sorunu konusunun en zayıf oldukları nokta olduğunu belirten Demirci, “Ama tekstilkentte biz tahsise başladığımız vakit, tekstilkente gelmek isteyenlerin bizi zorlamasıyla oldu. Biz esasen tüm alt yapıları tamamladıktan sonra tahsisi yapmayı planlıyorduk. Biz kendilerine bu sorunları söyledik. Hala gelenlere de söylüyoruz. Bizim hala yolumuz asfaltlı değil. Buna rağmen biz gelen kişilerin asgari ölçüde muhatap olmaları için her türlü tedbiri aldık. Aracı batmasın diye biz orada bir hizmet alımı yaptık. Yollar kapanmasın diye biz orada ayrıca bir sözleşme imzaladık. Kar yağdığı vakit hemen yollar temizleniyor. Buzlanma olduğunda hemen tuzlama çalışması yapılıyor. Ama biz yine de bunların yeterli olmadığını biliyoruz. Bu sorunları oradaki arkadaşlarda biliyor. Ve biz onlara bu sorunları en başında kendilerine ilettik. Nereye geldiklerini biliyorlar aslında.”
DEMİRCİ: METREKARE ÜZERİNDEN BU PAY ALINIR
“Bizim şu ana kadar kendilerinden sadece oradaki ortak giderleri karşılayacak türde bir katkı alıyorduk. Ve biz şu an onlardan o katkıyı da almıyoruz. Biz oradan çıktığımız vakit oranın ortak giderleri olacak. Ondan sonra bu giderlere göre toplanır ve oradaki işletmelere bölünür. Ve herkes o zaman katkı payını verir. Biz de o yüzden adına kira koymadık. Biz şu anda o katkı payını da almıyoruz. Çünkü biz oraya yeterli hizmeti sağlayamadık. Tüm hizmetler yeterli derecede sağlandığı zaman o katkı payı alınır. Metrekare üzerinden bu pay alınır. Bu payda oradaki ortak giderden dolayı alınacak. Ve oradaki işletmeler kendi yönetimlerini kurarak bu yönetim üzerinden bu işleri yürütürse biz daha çok mutlu oluruz.” Dedi.
“HERKES KANALİZASYON ÇALIŞMASINA MÜDAHALE ETTİ”
Demirci konuşmasını şöyle dürdürdü: “Evet, orayla ilgili alt yapı sorunları var mı var. Elektrik sorunu ile ilgili şikâyetler geliyordu ve biz onu birebir takibe aldık. Ve neredeyse sıfıra indi diyebilirim. Zaman zaman yaşanan doğa olayları ile birlikte arızalar dışında kesintiler sıfıra indi diyebilirim. Teknik alt yapıdan kaynaklı yaşanan sorunlar hemen hemen çözüldü. Kanalizasyon sorunumuz vardı ve şuanda kanalizasyonumuz çalışıyor. Ve biz kanalizasyon konusunda o kadar çok sıkıntı yaşadık ki. Ve o çevredeki köylerde arazisi olan herkes kanalizasyon çalışmasına müdahale etti. Ve haksız yere müdahale ettiler. Karayollarının istimlak ettiği ve kaldırım olarak döşediği yerlerde bizim kanalizasyon döşememize müdahale ettiler. Sorunlarımız bunlar.”
DEMİRCİ: EN SON ÇARE GİDİP VALİ BEYE SÖYLEDİK
Bu sorunların kendilerinin ihmal ettiği sorunlar olmadığına dikkat çeken Demirci, “Bin 800 metrelik kanalizasyon çalışması için ben kendim en az 10 kişi ile muhatap oldum. Onlar yapmayın etmeyin, burası karayollarına ait. Ve burada kanalizasyon geçtiğinde sizde yararlanabileceksiniz dedik. Sadece tekstilkent için yapılan bir iş değil dedik. Aslında biz tekstilkent sayesinde oradaki mahallelere de kanalizasyon hizmeti götürmüş olduk. Ama o insanlar buna rağmen oraya müdahale etti. O işi yapanlar kaç kere işi bıraktı. Tehdit edildiler. En son çare gidip vali beye söyledik. Jandarma deneti ile oradaki çalışma tamamlandı. Bu tür gereksiz tırnak içinde kasıtlı müdahaleler oldu. Bu benim elimde olan bir şey değil. Müteahhitlerle sorunlarımız oldu. Ve daha birçok sıkıntı yaşandı. Gecikmemizin sebepleri bu.” Diye konuştu.
“BİZ ORAYA BU ZAMANA KADAR 50 MİLYON LİRA HARCADIK”
Var olan sorunları zamanla adım adım çözdüklerini ifade eden Demirci, “Şu anda hemen yol dışında yolumuz hala sıkıntılı. Asfaltı biz kasım ayına kadar dökemedik. Nisan ayına kadar asfaltla ilgili işlemler tamamlanacak ve Temmuz gibi asfaltımız dökülmüş olacak. Çevre düzenlemesi ile ilgili çalışmalar başladı. Belki bu çevre düzenleme işlemleri daha geniş bir zaman yayılacak. Şuan hali hazırda 1100 kişiyi istihdam ediyor tekstilkent. Asgari ücretten 1100 kişiyi çarptığımızda aylık yaklaşık bir milyon 600 bin liralık nakit para oradaki çalışanların evine gidiyor. Seneden 15 milyonun üzerinde bir paraya tekabül ediyor. Biz oraya bu zamana kadar 50 milyon lira harcadık.” Dedi.
ŞEHRİVAN EKONOMİ: MERAL YILDIZ – ÖNDER ALTINAL / ÖZEL HABER
